Tình trạng Nhà máy thủy điện Buôn Tua Srah xả nước không thông báo trước: Gây thiệt hại lớn về hoa màu của người dân

Thời gian gần đây, tình trạng Nhà máy thủy điện Buôn Tua Srah đóng, xảnước “bất thình lình” để phát điện đã làm ngập, gây hư hại hàng trăm ha cây trồngcủa nhân dân hai xã Đức Xuyên và Nâm N’đir (Krông Nô), khiến người dân nơi đâyvô cùng bức xúc. Mặc dù người dân cũng như chính quyền địa phương đã nhiều lầnkiến nghị nhưng tình trạng xả nước theo cách không báo trước của nhà máy thủyđiện này vẫn diễn ra như cơm bữa.

Theo nhiều người dân địaphương thì tình trạng Nhà máy thủy điện Buôn Tua Srah xả nước gây ngập úng, hưhại hoa màu xảy ra ngày càng mạnh, nhất là thời gian hơn một năm nay. Là mộttrong các hộ dân có nhiều diện tích lúa bị ngập và mất trắng, ông Đặng QuangMinh ở thôn Nam Ninh, xã Nâm N’đir bức xúc: “Trước đây, với hơn 1,6 ha lúa, mỗinăm thu hoạch không những đủ ăn mà gia đình tôi còn dư để bán. Thế nhưng, từkhi nhà máy thủy điện đi vào hoạt động, việc đóng, xả nước không hợp lý đã làmcho toàn bộ diện tích lúa của gia đình bị hư hại nặng. Có thời điểm, lúa gầnđến mùa thu hoạch, nhưng bị ngập nước và mất trắng hoàn toàn. Nếu tình trạngnày kéo dài thì e rằng người dân như chúng tôi sẽ lâm vào cảnh thiếu thốn triềnmiên”. Còn ông Lý Văn Cắm ở thôn Nam Ninh cũng bức xúc không kém: “Việc nhà máythủy điện tích nước rồi đóng, xả là điều tất yếu nhưng phải theo chu trình.Đằng này, nhà máy cứ xả “bất thình lình” như vậy thì bà con chúng tôi không thểchủ động được mùa vụ. Có những hộ, hai mùa liền gieo mạ liên tục nhưng không cóđể thu hoạch nên cuộc sống gặp quá nhiều khó khăn. Nếu không có cách nào giảiquyết thì nhà máy thủy điện cũng phải đền bù cho những gia đình bị thiệt hại,chứ nếu tình trạng này kéo dài, mà không được đền bù thì người dân như chúngtôi biết bám vào cái gì để sống”. Theo ông Lý Sáu, Trưởng thôn Nam Ninh thìtoàn thôn hiện có trên 150 ha trồng lúa. Đời sống của bà con trong thôn chủ yếudựa vào đây, thế nhưng, gần hai năm nay, hơn hai phần ba diện tích lúa củangười dân luôn bị ngập nước dẫn đến mất trắng, nên nhiều hộ gia đình phải sốngtrong cảnh thiếu ăn, thiếu mặc. Chúng tôi đã nhiều lần gửi đơn báo cáo lên cáccấp nhờ giải quyết, nhưng đến nay tình hình vẫn chưa có gì chuyển biến”. Tìnhtrạng nhiều diện tích lúa bị ngập úng do nhà máy thủy điện xả nước không chỉxảy ra ở xã Nâm N’đir mà tại xã Đức Xuyên, Buôn Choáh cũng diễn ra tương tự.

Cánh đồng 38, thôn Nam Ninh, xã Nâm N’đir (Krông Nô) bị ngập nước

Theo ông Lê Đức Cường, Phó Chủ tịch UBNDxã Nâm N’đir thì bình quân mỗi năm việc xả nước của nhà máy thủy điện đã gâyngập úng và hư hại trên 200 ha lúa và các loại hoa màu khác. Trong đó, cánhđồng 38 thuộc hai thôn Nam Ninh và Nam Thanh là bị thiệt hại nhiều nhất. Trướctình trạng trên, chính quyền địa phương đã nhiều lần gửi đơn lên cấp trên đềnghị các cấp thẩm quyền xem xét, vào cuộc để giúp dân. Mặc dù các cấp thẩmquyền có về kiểm tra, làm việc với bên nhà máy thủy điện để lập hồ sơ đền bùcho các hộ nằm trong diện thiệt hại nặng, thế nhưng, đến nay, vẫn chưa có hộdân nào nhận được số tiền đền bù đó. Nếu tình trạng này kéo dài thì e rằngngười dân tại địa phương sẽ không còn yên tâm để sản xuất, đời sống của bà consẽ gặp rất nhiều khó khăn”. Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông NguyễnNgọc Hà, Phó Phòng Nông nghiệp –PTNT huyện Krông Nô cho biết: “Thời gian qua,Phòng đã trình bày tình trạng này lên UBND tỉnh, và UBND tỉnh cũng đã gửi côngvăn đến Ban Quản lý dự án thủy điện 5 và Công ty Thủy điện Buôn Kuốp (đơn vịquản lý Nhà máy thủy điện Buôn Kuốp và Buôn Tua Srah), đề nghị điều chỉnh lưulượng nước qua hạ lưu tại Nhà máy thủy điện Buôn Tua Srah để tránh thiệt hạicho nhân dân. Song, đến hiện nay thì tình trạng đó vẫn còn tái diễn”.

Việc Nhà máy thủy điện Buôn Tua Srah pháthết công suất đóng góp điện vào hệ thống điện quốc gia là rất mừng. Tuy nhiên,hiện nay tình trạng đóng, xả nước gây ngập úng diện tích hoa màu, nếu cứ kéodài sẽ đe dọa đến cuộc sống của hàng trăm hộ dân tại địa phương. Do đó, ngoàiviệc sớm điều tra, khảo sát hiện trạng và tiến hành đền bù diện tích đất bịngập lụt và hỗ trợ hoa màu bị thiệt hại cho nhân dân, thì cơ quan quản lý dự ánthủy điện Buôn Tua Srah cần đánh giá lại tình hình tác động môi trường của dựán thủy điện Buôn Tua Srah đã xây dựng trước đây để điều chỉnh cho phù hợp vớitình hình thực tế hiện nay. Trên cơ sở đó, đơn vị phải đề ra các biện pháp khắcphục kịp thời và ổn định lâu dài, nhằm bảo đảm tình hình sản xuất cũng như ổnđịnh đời sống cho nhân dân trong khu vực bị ảnh hưởng.

Bài, ảnh:Nguyễn Lương