Quản lý chất thải nguy hại: Còn nhiều bất cập

Theo LuậtBảo vệ Môi trường năm 2005 thì chất thải nguy hại (CTNH) là chất thải chứa yếutố độc hại, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, ăn mòn, gây nhiễm, gây ngộ độc hoặc cácđộc tính nguy hại khác. Với những nguy cơ đó nên việc phân loại, thu gom, vận chuyển,xử lý CTNH phải được tiến hành chặt chẽ, khoa học mới có thể đảm bảo không gâyhại tới môi trường và sức khỏe con người. Tuy nhiên, hoạt động này ở tỉnh ta từtrước đến nay vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, hạn chế.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường thì hiệntại, toàn tỉnh vẫn chưa có đơn vị, doanh nghiệp nào đứng ra đảm nhận việc thugom, vận chuyển và xử lý CTNH. Để hạn chế những tác động xấu do CTNH gây ra,với vai trò, nhiệm vụ của mình, Sở đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến cáckiến thức về CTNH cho người dân, doanh nghiệp, các cơ quan, đơn vị biết. Nhưnghoạt động này đến nay cũng chỉ mới dừng lại ở mức độ ban đầu, kết quả đạt đượccòn rất ít. Đó là, thời gian qua, đơn vị đã đẩy mạnh việc phối hợp với các cơquan, ban ngành, đoàn thể vận động bà con nông dân, chủ doanh nghiệp, các cơquan Nhà nước tuân thủ các quy định của pháp luật về quản lý CTNH như tiến hànhphân loại, lưu giữ, thu gom và xử lý đúng cách. Đến nay, Sở cũng đã hướng dẫncác cơ quan, doanh nghiệp tiến hành các thủ tục nhằm đăng ký và cấp sổ chủnguồn thải CTNH cho gần 20 cơ sở. Đây là con số quá ít đối với lượng CTNH phátsinh hàng ngày. Theo ông Phạm Thanh Huần, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ công ĐắkSong, đơn vị đảm nhận việc thu gom, vận chuyển rác thải trên địa bàn thị trấn ĐứcAn (Đắk Song) thì hàng ngày trong khi thu gom các loại rác thải sinh hoạt, côngnhân của Trung tâm vẫn thấy rác thải nguy hại được người dân để lẫn vào như vỏbình xịt côn trùng, bình ắc quy, bóng đèn điện vỡ, bơm kim tiêm... Vì không thểbắt buộc người ký hợp đồng phân loại, gom CTNH riêng nên đơn vị đành mang điđốt hoặc chôn lấp cùng với rác thông thường. Vẫn biết cách làm này là khôngđúng nhưng do trên địa bàn không có đơn vị nào thu gom, vận chuyển, xử lý CTNHnên đơn vị đành phải xử lý luôn. Nguyên nhân khác là nhận thức, ý thức chấphành các quy định của pháp luật về quản lý CTNH của người dân còn chưa cao. Cụthể như, tại một số nhà máy sản xuất công nghiệp, khách sạn, các loại CTNH phátsinh như bóng đèn nêon, dẻ lau dầu, nhớt… được thu gom cùng với rác thải sinhhoạt thông thường. Tại một số trạm y tế, cơ sở hành nghề y dược tư nhân, cácloại rác thải nguy hại như lọ thuốc, bơm, kim tiêm… vẫn không được thu gom, xửlý đúng cách, đa phần là vứt chung với các loại rác khác, thậm chí vứt thẳng ramôi trường xung quanh rất nguy hiểm đối với sức khỏe, tính mạng của con người.Ở trên các cánh đồng, nương rẫy, đâu đó chúng ta vẫn thấy tình trạng nông dânvứt một cách bừa bãi các loại chai lọ thuốc bảo vệ thực vật. Trong khi đó, đểđảm bảo an toàn thì các loại rác này phải được bà con thu gom, lưu trữ vào cáchố xây bằng xi măng.

Theo bà Hoàng Thị Kim Dung, Phó Giám đốcSở Tài nguyên và Môi trường, để từng bước nâng cao chất lượng công tác quản lýCTNH trên địa bàn thì bên cạnh việc hoàn chỉnh, cụ thể hóa các quy định củaLuật Bảo vệ Môi trường năm 2005 và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đếncông tác này, ngành chức năng trong tỉnh cần đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ tuyêntruyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Đồng thời các cơ quan quản lý Nhà nướcvề môi trường của tỉnh cũng phải thường xuyên tiến hành việc thanh tra, kiểmtra, xử phạt đối với các cơ sở, cá nhân vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinhdoanh, dịch vụ có phát sinh chất thải nguy hại. Bên cạnh đó, với vai trò đầumối của mình, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng cần có những sự hướng dẫn,nghiên cứu, chuyển giao các công nghệ xử lý CTNH phù hợp với điều kiện thực tếtại Đắk Nông…

Trần Lê