Cần có giải pháp “nâng tầm” cho cây đậu tương, cây lạc ở Chư Jút

Huyện Chư Jút có điều kiện tự nhiên thuận lợi để trồng câyđậu tương và lạc theo hướng sản xuất hàng hóa. Thế nhưng trong thực tế, địaphương vẫn chưa tận dụng hết lợi thế để nâng cao năng suất, chất lượng củanhững cây trồng này.

Thực tế thời gian qua,đậu tương, lạc được đánh giá là những cây hoa màu chính, chủ lực trong sản xuấtnông nghiệp của huyện Chư Jút. Ðậu tương và lạc cũng đã khẳng định được “chỗđứng” trong cơ cấu cây trồng chủ lực của huyện, góp phần nâng cao thu nhập chongười dân và phát triển kinh tế, xã hội cho địa phương.

Hàng năm, Chư Jút códiện tích gieo trồng đậu tương khoảng 7.440 ha, cây lạc trên 5.870 ha. Tuynhiên, năng suất của những cây trồng này chưa cao. Cây đậu tương chỉ mới đạttầm 2,3 tấn/ha, còn cây lạc đạt khoảng 2,6 tấn/ha. Trong khi đó ở các vùngchuyên canh như ở Trà Vinh, Tây Ninh, Nam Ðịnh thì năng suất trung bình của đậutương và lạc thường đạt từ 3-4 tấn/ha, thậm chí như Khánh Hòa có vùng đạt tới 5tấn/ha.

Theo đánh giá củaPhòng Nông nghiệp-PTNT huyện thì nguyên nhân dẫn đến năng suất 2 loại cây trồngnày ở Chư Jút không cao chủ yếu do các nguồn giống hiện được nông dân dùng đểsản xuất đã cũ. Ða số nguồn giống do nông dân lấy từ vụ mùa trước để làm giốngcho vụ mùa sau hoặc mua giống trôi nổi trên thị trường mà không qua chọn lọc kỹlưỡng.

Bên cạnh việc ngườidân không thể chủ động được nguồn giống có chất lượng cao thì các trung tâm,công ty cung cấp cây giống và các cơ quan chuyên ngành cũng chưa chú trọng đemnhững giống đậu tương, lạc có năng suất, chất lượng cao về cho họ.

Những giống lạc, đậutương mới ở trên địa bàn cũng rất ít, năng suất chưa cao. Một số giống đậutương đã được các ngành chuyên môn tuyển chọn như giống ÐT84, M103, MDDT176 kháphù hợp với điều kiện của Tây Nguyên hiện được nông dân địa phương trồng nhưngcũng chỉ mới đạt năng suất trên 2,5 tấn/ha. Chính vì vậy, hiện các giống đậutương, lạc đang sản xuất đại trà ở đây vẫn là các giống địa phương hoặc giốngkhông rõ nguồn gốc, đang bị thoái hóa, lẫn tạp giữa các giống với nhau và đặcbiệt là khả năng chống chịu sâu bệnh, điều kiện thời tiết bất thuận kém.

Việc nông dân chưa làmchủ được quy trình sản xuất cũng làm ảnh hưởng nhiều đến năng suất, chất lượngsản phẩm. Mật độ gieo dày dẫn đến cây bị vóng, thiếu dinh dưỡng, sinh trưởngkém, ít trái, hạt lép nhiều. Trồng dày cũng là điều kiện cho sâu bệnh phát sinh,tăng chi phí đầu tư giống, phân bón nhưng hiệu quả kinh tế không cao.

Trong quá trình thâmcanh, người nông dân cũng chưa bón phân đúng cách, ít chú trọng cung cấp cácchất khoáng, đa vi lượng, khâu bảo quản sau thu hoạch chưa được chú trọng cũngđã làm giảm hiệu quả kinh tế. Việc nông dân thường trồng sắn trên diện tích đấttrồng đậu, trồng lạc nhưng ít đầu tư phân bón đã làm cho đất cằn.

Ngoài ra, hiện tạinông dân trồng đậu tương và lạc còn rải rác, manh mún và thiếu tập trung thànhnhững vùng lớn. Do thời vụ gieo trồng các hộ không đồng loạt, không theo lịchthời vụ nên sâu bệnh phát triển quanh năm.

Từ thực tế này chothấy, để “nâng tầm” cho cây lạc và đậu tương ở Chư Jút thì các cơ quan chuyênmôn cần phối hợp với địa phương tăng cường tuyên truyền, chuyển giao khoa họckỹ thuật cho nông dân. Các sở, ngành cũng cần vào cuộc giúp Chư Jút trong việcđưa các giống đậu tương, giống lạc thích ứng với điều kiện thời tiết, thổnhưỡng và chống chịu sâu bệnh hại tốt về triển khai cho nông dân trồng và hìnhthành vùng nhân giống để tự chủ nguồn giống.

Nông dân cần tuân thủlịch gieo trồng tập trung, đúng thời vụ để thuận lợi cho việc chăm sóc, thuhoạch và quản lý dịch hại. Chư Jút cần có sự quy hoạch phát triển vùng chuyêncanh cây lạc và đậu tương phù hợp với định hướng phát triển sản xuất nôngnghiệp của huyện cũng như nhu cầu của các nhà sản xuất để phát triển sản xuất.

Phan Đinh