Kết luận thanh tra phải được công khai

Luật Thanh tra mới bổ sung sửa đổi đãđược Quốc hội khóa XII thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2011. Sovới Luật Thanh tra năm 2004, Luật Thanh tra mới ban hành đã quy định rõ các cơquan thực hiện chức năng thanh tra gồm có: thanh tra Nhà nước và cơ quan đượcgiao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. Cơ quan thanh tra Nhà nướctrong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình sẽ có nhiệm vụ giúp cơ quan Nhà nướccó thẩm quyền thực hiện quản lý về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tốcáo và phòng, chống tham nhũng; tiến hành thanh tra, giải quyết khiếu nại, tốcáo và phòng, chống tham nhũng theo quy định của pháp luật. Việc thực hiệnthanh tra phải được đảm bảo không trùng lặp về phạm vi, đối tượng, nội dung,thời gian giữa các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra. Công tác thanh trakhông làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân là đốitượng bị thanh tra.

Điểm thay đổi đáng chú ý nhất trong Luật Thanh tramới là tại khoản 1, Điều 39 đã quy định: Kết luận thanh tra phải được côngkhai, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Tại khoản 2, Điều 39 cũng nhấnmạnh: Việc công khai kết luận thanh tra phải được thực hiện bằng các hình thứcnhư công bố tại cuộc họp với các thành phần bao gồm người ra quyết định thanhtra, đoàn thanh tra, đối tượng thanh tra và các cơ quan, tổ chức, cá nhân cóliên quan. Cơ quan thanh tra có thể tổ chức họp báo, thông báo trên các phươngtiện thông tin đại chúng để công khai kết luận thanh tra. Trong trường hợp cầnthiết, kết luận thanh tra cũng được phép đưa lên trang thông tin điện tử của cơquan thanh tra Nhà nước, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyênngành hoặc cơ quan quản lý Nhà nước cùng cấp. Nếu trong trường hợp không cóđiều kiện để tổ chức thực hiện việc công khai thì cơ quan thanh tra phải niêmyết kết luận thanh tra tại trụ sở của cơ quan, tổ chức là đối tượng thanh trahoặc cung cấp theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Ở khoản3, Điều 39 cũng nêu rõ: Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày ký kết luận thanhtra, người ra quyết định thanh tra phải có trách nhiệm thực hiện việc công khaikết luận thanh tra.

Trong Luật Thanh tra mới cũng quy định rõ về nhiệmvụ, quyền hạn của Ban thanh tra nhân dân tại các xã,phường, thị trấn, cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhànước. Cụ thể, tại Điều 66 quy định Ban thanh tra nhân dân có nhiệm vụ giám sátviệc thực hiện chính sách, pháp luật, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, việcthực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở của cơ quan, tổ chức, cá nhân có tráchnhiệm ở xã, phường, thị trấn, cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập,doanh nghiệp Nhà nước. Tại Điều 67 cũng khẳng định: Ban thanh tra nhân dân đượcquyền kiến nghị với người có thẩm quyền để xử lý, khắc phục những sơ hở, thiếusót, vi phạm được phát hiện qua việc giám sát để bảo vệ quyền và lợi ích hợppháp của công dân và người lao động, đồng thời biểu dương những đơn vị, cá nhâncó thành tích...tại các cơ quan, đơn vị hành chính cũng như trong các doanhnghiệp Nhà nước. Cùng với đó, Ban thanh tra nhân dân cũng được quyền giám sátviệc thực hiện các kiến nghị theo quy định của pháp luật. Khi cần thiết, Chủtịch UBND cấp xã, phường, thị trấn hoặc người đứng đầu tại các cơ quan Nhànước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhà nước được quyền giao nhiệm vụcho Ban thanh tra nhân dân xác minh những vụ việc có dấu hiệu vi phạm quy chếdân chủ hoặc vi phạm pháp luật…

Theo ông Nguyễn Phú Hòa, Phó Ban thườngtrực Ban Chỉ đạo Phòng, chống tham nhũng tỉnh thì Luật Thanh tra mới khôngnhững rõ ràng, cụ thể, chặt chẽ mà còn tạo một hành lang pháp lý vững chắc đốivới công tác đấu tranh, phòng, chống tham nhũng cũng như việc giải quyết cácvấn đề khiếu nại, tố cáo. Trong đó, việc công khai kết luận thanh tra chắc chắnsẽ hạn chế được tình trạng bưng bít sai phạm, tạo nên áp lực và sức mạnh răn đeđối với những cá nhân, tổ chức thực hiện sai các quy định của pháp luật. Ngườidân sẽ được tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc khiếu nại, tố cáo các hànhvi sai phạm của các cá nhân, tổ chức cũng như nắm bắt được mức độ xử lý vi phạmcủa những đối tượng bị thanh tra, để có thể mạnh dạn đứng ra tố cáo các hành vitiêu cực trong xã hội.

Song Việt