Siết chặt quản lý khai thác gỗ rừng tự nhiên

Quản lý chặt khai thác gỗ, bảo vệ và nâng cao chất lượngrừng tự nhiên để đến năm 2020 sẽ tạo được những khu rừngsản xuất đủ điều kiện khai thác bền vững, đáp ứng nhu cầu tiêu dùngtrong nước.

Đó là nội dung chính của Đề án tăngcường quản lý khai thác gỗ rừng tự nhiên giai đoạn 2013-2020 được Bộ NNPTNTtrình lên trong phiên họp sáng 25/7 của Ban Chỉ đạo Nhà nước về kế hoạch bảo vệvà phát triển rừng. Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, Trưởng Ban Chỉ đạoNhà nước về kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng chủ trì phiên họp.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nêu rõ yêu cầu cấpthiết trong việc xây dựng cơ chế quản lý mới, siết chặt công tác bảo vệ và pháttriển rừng. Ảnh: Nguyên Linh

Theo khảo sát mới nhất của BộNNPTNT, tổng diện tích rừng tự nhiên cả nước khoảng 10,28 triệu ha, trong đórừng sản xuất khoảng 4,3 triệu ha, phân bố chủ yếu ở vùng Tây Nguyên, Đông BắcBộ, Bắc Trung Bộ.

Tổng trữ lượng rừngtự nhiên sản xuất của cả nước là 350 triệu m3, trong đó rừnggiàu 57 triệu m3 với diện tích 225.035 ha, chiếm 5% và trữ lượng bình quân 257m3/ha, rừng trung bình 111 triệu m3 với diện tích 651.881 ha, chiếm 15%.

Theo các tài liệu điều tra lâmhọc, với lượng tăng trưởng của rừng tự nhiên khoảng 2%/năm thì hằngnăm rừng tự nhiên là rừng sản xuất tăng trưởng đạt khoảng 3,5 triệum3. Nếu khai thác ở 876.916 ha rừng sản xuất giàu và trung bình hiệncó thì sản lượng đạt khoảng 700.000 m3 gỗ tròn/năm.

Thực hiện chủ trương của Chínhphủ  về phát triển rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc, tiếntới đóng cửa rừng tự nhiên, ngành Lâm nghiệp đã thực hiệnlộ trình giảm dần sản lượng khai thác. Nếu như trước năm 2000,cả  nước có 36 tỉnh khai thác khoảng 1 triệu m3 gỗ/năm, thì  đếnnăm 2010, lượng khai thác còn khoảng 250.000 m3, năm 2012, sản lượng đượcphê duyệt là 200.000 m3.

Tuy nhiên, trước thực trạng rừngđang giảm sút nghiêm trọng cả về chất lượng và diện tích, Chính phủ yêu cầusiết chặt hơn nữa công tác quản lý, bảo vệ và khai thác rừng.

Theo dự thảo Đề án đang được xâydựng, Bộ NNPTNT đề xuất phương án hoặc tạm đình chỉ khai thác gỗ rừng tự nhiêntrên phạm vi cả nước hoặc hạn chế và khai thác có điều kiện gỗ rừng tự nhiên.

Tại cuộc họp, các thành viên BanChỉ  đạo đã phân tích kỹ về thực trạng, ưu và nhược điểmcủa mỗi phương án.

Đối với việc đình chỉ khai thác,rừng sẽ không bị mất do mở đường vận xuất, vận chuyển và làm bãi gỗ trongkhai thác, toàn bộ 10,28 triệu ha rừng sẽ được bảo vệ nghiêm ngặtnhư đối với rừng phòng hộ và đặc dụng hiện nay, không tạo ra kẽhở để các đối tượng lợi dụng khai thác ở ngoài khu vực, chỉ tiêu đượcphép. Tuy nhiên, việc này cũng kéo theo hạn chế là giảm nguồn thu địa phương,gây khó khăn cho sản xuất đời sống của các công ty lâm nghiệp và người lao độngcũng như gần 1 triệu hộ gia đình, cá nhân đang được giao gần 2 triệu ha rừng tựnhiên để quản lý, bảo vệ và hưởng lợi. Ngoài ra, không có nguồn gỗ tự nhiên hợppháp cho nhu cầu, dễ làm gia tăng tình trạng khai thác gỗ trái phép.

Phương án 2 hạn chế khai thácvới hàng loạt các điều kiện ngặt nghèo về đối tượng và loại rừngkhai thác, đi kèm với các yêu cầu quản lý bền vững. Phương án này cũngđược đánh giá là có một số hạn chế do cầnphải đầu tư ngân sách để chuyển đổi và duytrì hoạt động của các doanh nghiệp, lâm trường hiện nay, cũngnhư gây ra xáo trộn đối với một số dự án, chính sách quảnlý đã được triển khai.

Nhiều ý kiến cũng đề cậptới các giải pháp thực hiện, đặc biệt là yêu cầu chấn chỉnh lại công tácchế biến gỗ, ngăn chặn tình trạng tiêu thụ, sử dụng gỗ vi phạmhiện nay.

Kết luận cuộc họp,Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nêu rõ yêu cầu cấp thiết trongviệc xây dựng cơ chế quản lý mới, siết lại công tác bảo vệ, pháttriển rừng tự nhiên cũng như các loại rừng hiện nay vốn đang bị giảm sút nghiêmtrọng cả về chất lượng và diện tích.

Mục tiêu của cơ chế mới phải đảm bảoquản lý chặt chẽ việc khai thác gỗ, góp phần hạn chế tình trạng khai thác gỗtrái phép, bảo vệ và nâng cao chất lượng rừng tự nhiên để đến năm 2020 sẽ tạođược những khu rừng sản xuất đủ điều kiện khai thác bền vững, đáp ứng nhu cầutiêu dùng trong nước, từng bước thay thế gỗ nhập khẩu.

Phó Thủ tướng giaoBộ NNPTNT tiếp thu ý kiến của các thành viên Ban Chỉ đạo, xâydựng lại các phương án để sớm trình lên Chính phủ xem xét trong thờigian tới. Trong đó, phân tích rõ hơn về các phương án quyết địnhkhai thác rừng tự nhiên, nêu rõ từng ưu, nhược điểm của mỗi phương áncũng như hệ lụy trên các mặt của đời sống KT-XH. Riêng đối vớiphương án 2, cần tính toán kỹ về cân đối tài chính, từ cácnguồn thu cũng như nguồn hỗ trợ từ ngân sách cho việcchuyển đổi.

Cùng với đó, các cơ quanliên quan cũng sớm có báo cáo về các mô hình thí điểm, hoạt độngcủa các doanh nghiệp, kết quả các dự án liên quan đến rừng tự nhiên để làm cơsở xây dựng, lựa chọn giải pháp quản lý một cách hiệu quả và phù hợp thực tế.

Nguồn Chinhphu.vn