Dự án mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14, đoạn km 817-km 887: Chủ đầu tư thiếu vốn, nhà thầu “đình công”

Cuối năm 2010, Dự án mở rộng, nâng cấp Quốc lộ 14, đoạn từ km 817 đếnkm 887, thuộc địa phận tỉnh Đắk Nông do Công ty Cổ phần BOT và BT Đức Long ĐắkNông (Công ty Đức Long), thuộc Tập đoàn Đức Long Gia Lai làm chủ đầu tư theohình thức BOT bắt đầu triển khai thi công. Thế nhưng, khúc “dạo đầu” khá hoànhtráng ấy cũng chỉ kéo dài được vài tháng thì tiến độ thi công dự án bắt đầu rơivào tình trạng ì ạch, khiến tuyến giao thông huyết mạch qua địa bàn tỉnh trởnên nhếch nhác.

Quốc lộ 14đoạn qua xã Quảng Tín(Đắk R’lấp) thi công dở dang khiến phương tiện qua lại khó khăn

Tiến độ “rùa bò”

Theo phương án ban đầu, dự án đã đượcChính phủ phê duyệt với tổng mức đầu tư là 1800 tỷ đồng, quy mô mặt đường rộng21m. Tuy nhiên, chỉ mới vừa thi công được 2 tháng thì đã tạm ngưng để điềuchỉnh quy mô vì nguồn vốn đầu tư vượt khả năng của chủ đầu tư.

Để gỡ khó cho chủ đầu tư, tỉnh đã thốngnhất chủ trương thu hẹp lại quy mô dự án từ 21 m xuống 12 m mặt đường với tổngmức đầu tư 1.100 tỷ đồng. Đến tháng 11/2011, chủ đầu tư mới bắt đầu khởi độnglại dự án bằng việc đàm phán, ký hợp đồng với các nhà thầu.

Thế nhưng, sau một thời gian thi côngtheo kiểu cầm chừng, đến tháng 5/2012, đã có 8/10 gói thầu chính thức ngưng hẳnhoạt động. Các chủ thầu quyết “đình công”, chấp nhận lãng phí nhân công, đểkhông máy móc vì chủ đầu tư không thanh toán khối lượng theo cam kết. Điển hìnhnhư Công ty TNHH xây dựng Vạn Thành (Đắk Lắk) đã thi công khối lượng khoảng 4tỷ đồng, nhưng vẫn chưa được Công tyĐứcLong thanh toán kinh phí theo cam kết.

Theo các nhà thầu thì khi ký hợp đồngkinh tế về việc thi công xây dựng công trình, chủ đầu tư đã thống nhất nếu khốilượng thi công đạt từ 2-3 tỷ đồng thì sẽ thanh toán 70% giá trị. Vậy mà sau khithi công đủ và vượt hạn mức, các đơn vị thi công yêu cầu thanh toán khối lượngthì chủ đầu tư lại nhiều lần cố tình tránh né, không thanh toán.

Đơn vị thi công không có kinh phí trảlương công nhân, bảo dưỡng máy móc, nên đành phải ngưng hẳn thi công. Vì thườngxuyên gặp trục trặc từ việc điều chỉnh tổng mức đầu tư, quy mô đến việc các nhàthầu đồng loạt ngưng thi công nên sau hơn 2 năm, kể từ khi khởi công, đến nay,dự án mới chỉ thực hiện được khoảng 10% khối lượng công việc.

Với tiến độ thi công theo kiểu “rùa bò”này, ngoài nguy cơ vỡ kế hoạch về thời hạn triển khai, hiện 70 km đường thuộcphạm vi dự án cũng đang lâm vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều hạngmục thi công dở dang đã bị hư hỏng nặng, gây mất an toàn giao thông.

Điều đáng nói, mặc dù UBND tỉnh, ngànhchức năng đã nhiều lần chỉ đạo, đôn đốc, nhưng cũng không cải thiện được tìnhhình, khiến dư luận đang hoài nghi về năng lực tài chính của phía chủ đầu tư vàtính khả thi của dự án.

Chưa chấp hành nghiêm quy định

Không chỉ gặp khó về mặt kinh phí, cácnhà thầu dự án này thời gian qua cũng đang thi công trên cơ sở bản thiết kế sơlược, chưa được thẩm định. Theo Sở Giao thông- Vận tải (GT-VT) thì để tạo điềukiện cho chủ đầu tư trong việc đẩy nhanh tiến độ dự án, UBND tỉnh đã đồng ý chủtrương cho thi công trước một số hạng mục, sau đó hoàn thiện thiết kế kỹ thuật,tổng dự toán để tiến hành thi công tiếp.

Tuy nhiên, sau nhiều lần có văn bản đônđốc từ phía tỉnh, nhưng mãi đến đầu tháng 5/2012-thời điểm các nhà thầu đồngloạt ngưng thi công mà chủ đầu tư vẫn chưa bổ sung được hồ sơ thiết kế kỹthuật, tổng dự toán công trình.

Mặt khác, chủ đầu tư cũng chưa nộp 2% phíbảo lãnh công trình theo quy định của UBND tỉnh. Việc thi công trong khi thiếtkế kỹ thuật chưa được phê duyệt không chỉ trái quy định mà còn ảnh hưởng đếncông tác giám sát.

Ông Nguyễn Văn Viện, Giám đốc Sở GT-VTkhẳng định: “Thời gian qua, UBND tỉnh cũng như Sở GT-VT đã có nhiều cuộc làmviệc trực tiếp cũng như ban hành văn bản chỉ đạo chủ đầu tư chấp hành nghiêmcác quy định theo cam kết, nhưng tình hình cũng không được cải thiện là bao. Vìchưa có thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán nên đến nay, Sở vẫn không có căn cứđể giám sát chất lượng và khối lượng công trình. Ngoài ra, UBND tỉnh đã đồng ýbổ sung 5 tỷ đồng và yêu cầu chủ đầu tư lập phương án sửa chữa, nhưng đến naytỉnh vẫn chưa nhận được phương án. Mặc dù cũng rất thông cảm với chủ đầu tưtrước những khó khăn hiện nay, nhưng về mặt quản lý Nhà nước, thời gian tới, Sởsẽ tham mưu tỉnh tăng cường hơn nữa công tác giám sát, đôn đốc đẩy nhanh tiến độvà thực hiện nghiêm các cam kết theo quy định”.

Khó mấy cũng phải làm

Cũng theo ông Viện, trên thực tế, khôngriêng gì Quốc lộ 14 mà nhiều quốc lộ khác, Chính phủ có chủ trương kêu gọi cácdoanh nghiệp đầu tư theo hình thức BOT để san sẻ gánh nặng kinh phí cho ngânsách Nhà nước. Vì thế, chủ trương của tỉnh là sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệtviệc thực hiện dự án này với tinh thần “khó mấy cũng phải làm”. Bởi vì đây làdự án có tầm quan trọng để đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông, phục vụ lợiích kinh tế cũng như các vấn đề xã hội khác. Thời gian qua, Trung ương và tỉnhđã tạo mọi điều kiện để chủ đầu tư triển khai dự án như thống nhất phương ánthu hẹp mặt đường để giảm vốn đầu tư, thời gian thu phí hoàn vốn, cho thi côngtrước khi chưa hoàn thành một số hồ sơ, thủ tục cần thiết...

Tại cuộc làm việc vào ngày 8/8 mới đâygiữa Sở GT-VT và chủ đầu tư để bàn về các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắchiện nay, Công ty Đức Long cho biết là vẫn quyết tâm thực hiện dự án bằng việcgiải quyết ổn thỏa khúc mắc với các nhà thầu và bổ sung những hồ sơ liên quantheo quy định.

Theo chủ đầu tư thì vấn đề khó khăn nhấtthời gian qua của đơn vị là vốn. Tuy nhiên, mới đây, đơn vị đã đàm phán xongvới Ngân hàng Công thương Việt Nam và cuối tháng 8 này, nguồn vốn sẽ được giảingân để tiếp tục đầu tư cho dự án. Vì vậy, mặc dù gặp những trục trặc, nhưngđơn vị sẽ từng bước khắc phục và phấn đấu thực hiện đúng các cam kết với tỉnh.

Bài, ảnh: Hà An