Chuyện về người Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên

Ông Nguyễn Khắc Tính (tức Lê Ban), sinhnăm 1921, quê quán Hương Sơn, Hà Tĩnh, là Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnhQuảng Đức cũ (nay là tỉnh Đắk Nông) đã có nhiều đóng góp cho mảnh đất TâyNguyên nói chung và Đắk Nông nói riêng. Sinh ra tại miền quê giàu truyền thốngcách mạng, nên ông sớm có lòng yêu nước và tinh thần cách mạng. Năm 1942, saukhi rời ghế nhà trường, ông vào làm nhân viên Sở Dây thép (bưu điện) ở Buôn MaThuột. Với công việc này, hằng ngày ông thường xuyên nắm bắt được nhiều thôngtin về tình hình chính trị, xã hội trong và ngoài nước, nhất là phong trào cáchmạng. Từ đó ông đã giác ngộ rồi tìm cách liên lạc với những đảng viên cộng sảnđang bị giam cầm ở Nhà đày Buôn Ma Thuột. Được đồng chí Phan Đăng Lưu trực tiếpdẫn dắt, ông đã trở thành một chiến sỹ cộng sản trung kiên. Qua sự liên lạc củaông, giữa những người cộng sản trong nhà đày và bên ngoài, phong trào cách mạngtại địa bàn đã có sự trưởng thành nhanh chóng. Tháng 3-1945, ông được tổ chứckết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Cách mạng Tháng Tám bùng nổ, ông hăng háitham gia khởi nghĩa tại Buôn Ma Thuột. Cũng từ đó, ông đã thoát ly và tham giahoạt động cách mạng và đảm trách nhiều cương vị tại Tỉnh ủy Đắk Lắk.

Năm 1954, sau khi Hiệp định Giơnevơ đượcký kết, ông tập kết ra miền Bắc, công tác tại Ban Dân tộc Trung ương, theo dõitình hình Tây Nguyên. Đến giữa năm 1959, ông đã góp phần vào việc thành lập, tổchức Đoàn B.90 mở đường hành lang chiến lược Bắc - Nam,đoạn từ Nam Tây Nguyên vào miền Đông Nam bộ. Sau đó, ông trở lại chiếntrường miền Nam,công tác ở Liên khu 5 rồi Khu ủy Khu 6. Cuối năm 1961, được Trung ương điều vềlàm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Đức, ông đã trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạngđang trong thời kỳ hết sức khó khăn. Cơ sở cách mạng thường xuyên bị Mỹ – Diệmlùng sục, đàn áp. Bà con các dân tộc trên địa bàn bị địch khủng bố, dồn vào cácấp chiến lược, nên có nhiều vùng “trắng” cơ sở cách mạng. Tình thế lúc đó đãđặt ra cho Đảng bộ nhiệm vụ cấp bách là phải gây dựng lại cơ sở cách mạng vàxây dựng lực lượng vũ trang trên địa bàn. Để khắc phục tình trạng thiếu lươngthực, ông kêu gọi cán bộ, chiến sỹ ra sức tăng gia, sản xuất bằng cách trồngtrọt các loại cây lương thực ngắn ngày như: lúa rẫy, sắn, ngô, rau… Về vũ khí,với phương châm “lấy vũ khí giặc đánh lại giặc” ông đã chỉ đạo cho lực lượng vũtrang địa phương mở những cuộc tấn công bất ngờ vào các đồn bót của địch đểcướp vũ khí, trang bị cho mình. Cứ như thế, lực lượng vũ trang địa phương đãtrưởng thành nhanh chóng, đủ sức đảm đương việc bảo vệ tuyến hành lang chiếnlược đoạn từ Nam Tây Nguyên đến miền Đông Nam bộ. Đến hết năm 1966, ông đượcđiều vào Khu 10 và Trung ương Cục cho đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Sau khiđất nước thống nhất, ông được điều về Trung ương giữ nhiều chức vụ quan trọngkhác, đến năm 1981 thì nghỉ hưu theo chế độ.

Theo bà Ngô Thị Kim Cúc, Giám đốc Bảotàng tỉnh, người có nhiều thời gian gặp gỡ cho đến trước khi ông qua đời vàotháng 12-2008 thì người Bí thư đầu tiên của tỉnh Quảng Đức luôn hết lòng vớimảnh đất Đắk Nông. Khi tỉnh ta được thành lập, ông là người có mặt đầu tiên đểchia vui với cán bộ và đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Ông cũng đóng gópnhiều công sức trong việc tìm kiếm dấu tích của cuộc khởi nghĩa N’Trang Lơng,giúp Bảo tàng tỉnh lập hồ sơ di tích lịch sử. Ông cũng đã nhiều lần về lạichiến trường xưa tìm lại những đồng đội còn nằm lại mảnh đất này. Đặc biệt, bảnthân ông đã tặng cho Bảo tàng tỉnh nhiều kỷ vật quí giá về quãng thời gian ôngvà đồng đội công tác, chiến đấu tại địa bàn. Những năm tháng cuối đời, mặc dùsức khỏe yếu, song ông vẫn luôn nhắc nhở đồng đội vận động, quyên góp để ủng hộnhững gia đình ở vùng căn cứ cách mạng Krông Nô hay những đồng đội đang gặp khókhăn. Tấm lòng của ông đối với mảnh đất Đắk Nông thật là trọn nghĩa, vẹn tình.

Hoàng Thanh