Đại biểu Quốc hội Nguyễn Trường Giang góp ý triển khai Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành: Nên tách nội dung bồi thường, tái định cư thành dự án thành phần

Ông Nguyễn Trường Giang đồng ý tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thành dự án thành phần, đồng thời giao Chính phủ lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất một lần cho toàn bộ dự án. Báo Đắk Nông xin giới thiệu nội dung thảo luận của đại biểu Nguyễn Trường Giang.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang phát biểu thảo luận tại hội trường về Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Ảnh Truyền hình Quốc hội

1. Về sự cần thiết tách nội dung thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành thành dự án thành phần

Tôi cho rằng đề nghị tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án thành dự án thành phần là hợp lý vì các lý do sau:

Thứ nhất, theo quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 39, luật Đầu tư công thì Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư: “Chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư”. Tuy nhiên, do tầm quan trọng của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành nên tại Khoản 6, Điều 2, Nghị quyết số 94/2015/QH13 về chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã xác định: “Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với từng giai đoạn của Dự án và báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư”.

Như vậy, nếu Chính phủ kịp thời lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với giai đoạn 1 của Dự án theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 và báo cáo Quốc hội thông qua tại thời điểm này, trong đó có cả hạng mục thu hồi đất thì Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết định đầu tư. Tuy nhiên, Chính phủ chưa trình được Quốc hội báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 của Dự án tại thời điểm này. Trong khi hạng mục thu hồi đất cần phải có thời gian để thực hiện mới bảo đảm tiến độ của dự án.

Thứ hai, theo quy định tại Khoản 2, Điều 3, Nghị quyết số 94/2015/QH13 thì Chính phủ chỉ đạo: "Xây dựng phương án cụ thể và chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác thu hồi đất một lần cho toàn bộ Dự án, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải quyết việc làm cho người dân có đất thu hồi". Như vậy, việc thu hồi đất được thực hiện một lần cho toàn bộ dự án có thể được hiểu là một dự án thành phần được thực hiện trước khi thực hiện các giai đoạn của dự án theo quy định tại Khoản 6, Điều 2, Nghị quyết số 94/2015/QH13.

Từ các lý do nêu trên, để tháo gỡ vướng mắc khi thực hiện Dự án này, bảo đảm tiến độ và thống nhất với các chủ trương khác đã được Quốc hội quyết định trong Nghị quyết số 94/2015/QH13, phù hợp với quy định của luật Đầu tư công, luật Xây dựng, tôi đề nghị căn cứ vào quy định tại Khoản 2, Điều 3, Nghị quyết số 94/2015/QH13, Quốc hội ban hành nghị quyết tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải quyết việc làm cho người dân có đất thu hồi của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành thành dự án thành phần. Giao Chính phủ lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất một lần cho toàn bộ dự án. Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải quyết việc làm cho người dân có đất thu hồi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 4 trước khi Thủ tướng quyết định đầu tư. Mức đầu tư của dự án thành phần này được tính trong tổng mức đầu tư đã được Quốc hội quyết định tại Nghị quyết số 94.

2. Về nguồn vốn và diện tích đất thu hồi

Theo tờ trình của Chính phủ và tài liệu kèm theo, tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án khoảng 23.000 tỷ đồng, trong đó có 5.030 tỷ đồng để xây dựng khu tái định cư.

Theo tờ trình, hiện nay số kinh phí đã được Quốc hội quyết định cho việc giải phóng mặt bằng Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, giai đoạn 2016-2020 là 5.000 tỷ đồng. Như vậy, kinh phí còn thiếu chiếm số lượng lớn, trong khi việc huy động vốn đang gặp rất nhiều khó khăn mà theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 thì việc thu hồi đất được tiến hành một lần cho toàn bộ Dự án. Nếu với số vốn như vậy thì khó có khả năng thực hiện được theo Nghị quyết số 94/2015/QH13. Hơn nữa, số kinh phí này mới chỉ dừng ở mức khái toán. Còn nếu giải phóng mặt bằng theo từng giai đoạn, cùng với cơ chế đặc thù như một số đại biểu đề nghị thì cần phải sửa Nghị quyết số 94 cùng với việc sửa đổi diện tích đất bị thu hồi không phải là 5.000 ha như Quốc hội đã quyết định mà là 5.614,65 ha. Trường hợp này tôi đồng ý với ý kiến của đại biểu Lê Thanh Vân đã phát biểu trước tôi.

*Tiêu đề do Tòa soạn đặt.