Kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự: Không bỏ lọt tội phạm, không khởi tố oan sai

Theo báo cáo của Viện Kiểm sát nhân dântỉnh, với dự báo tình hình tội phạm trên địa bàn vẫn còn diễn biến phức tạp,trong năm 2010, toàn ngành Kiểm sát đã nâng cao chất lượng thực hành quyền côngtố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự. Viện kiểm sát (VKS)hai cấp đã tăng cường kiểm soát chặt chẽ việc tiếp nhận, quản lý, xử lý tinbáo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự củacác cơ quan điều tra nhằm đảm bảo tính chính xác, có căn cứ pháp luật. Hai cấpkiểm sát thường xuyên phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật và cơ quan hữuquan trong việc nắm, tiếp nhận, phân loại và xử lý tố giác, tin báo tội phạm.Cụ thể như trong năm có đến 608 tin báo, tố giác tội phạm, thì VKS hai cấp đãkiểm sát, phân loại xử lý 509 tin để ra quyết định khởi tố hay không khởi tố vụán hoặc xử lý hành chính, đưa vào chuyên án…VKS cũng luôn phối hợp chặt chẽ vớicơ quan điều tra trong việc khởi tố điều tra các vụ án hình sự. Các trường hợpcơ quan điều tra đề nghị phê chuẩn lệnh, quyết định khởi tố bị can đều được VKSnghiên cứu, kịp thời phê chuẩn, đảm bảo đúng thời hạn quy định, không để xảy ratrường hợp nào bỏ lọt tội phạm và khởi tố oan sai. Qua công tác kiểm sát điềutra, VKS cũng kịp thời hủy quyết định khởi tố 5 vụ của cơ quan điều tra; đồngthời không phê chuẩn quyết định khởi tố đối với 19 bị can; không phê chuẩn lệnhbắt tạm giam đối với 14 bị can; hủy quyết định đình chỉ, yêu cầu phục hồi điềutra 1 vụ. VKS cũng ban hành 2 kiến nghị đối với tòa án về việc thực hiện các quyđịnh của Bộ Luật hình sự trong quá trình giải quyết án hình sự. 11 phiên tòatheo tinh thần cải cách tư pháp cũng được tổ chức để các kiểm sát viên tham dự,rút kinh nghiệm trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử ánhình sự. Qua quá trình kiểm sát xét xử phúc thẩm, VKS cũng đã nghiên cứu 327bản án cấp huyện và ban hành 13 kháng nghị phúc thẩm, 3 kháng nghị giám đốcthẩm, báo cáo đề nghị VKS tối cao kháng nghị giám đốc thẩm 2 vụ. VKS còn banhành 7 kiến nghị đối với Tòa án nhân dân cấp huyện về các vi phạm trong quátrình giải quyết án hình sự sơ thẩm, phúc thẩm; 7 bản thông báo rút kinh nghiệmvề những vụ án sơ thẩm bị hủy để điều tra lại hoặc xét xử lại.

VKS hai cấp cũng thường xuyên duy trì tốtcông tác kiểm sát việc bắt, tạm giữ, tạm giam tại các nhà tạm giữ, tạm giam củatỉnh. Nhìn chung các trường hợp bắt, tạm giữ, tạm giam đều đúng pháp luật. Tuynhiên, VKS cũng phát hiện còn một số vi phạm tại các nhà tạm giữ, tạm giam nhưviệc quản lý hồ sơ, sổ sách thiếu khoa học; công tác phân loại các đối tượngtạm giam, tạm giữ để đưa vào giam giữ có nơi chưa thực hiện đúng quy định; cácchế độ của người bị tam giam, tạm giữ chưa thực hiện đúng quy định của Chínhphủ. Vì vậy, VKS đã ban hành 15 kiến nghị yêu cầu lãnh đạo các nhà tạm giữ, tạmgiam khắc phục vi phạm trong công tác tạm giữ, tạm giam.

Qua công tác kiểm sát thi hành án hìnhsự, VKS hai cấp cũng đã phát hiện nhiều vi phạm của chính quyền cấp phường, xãcũng như cơ quan tòa án, thi hành án trong công tác thi hành án. Cụ thể, các viphạm chủ yếu như: gửi quyết định thi hành án, bản án chậm; phần quyết định củabản án sai họ tên của bị hại; ra quyết định thi hành án khi bị cáo đang có đơnkháng cáo (án chưa có hiệu lực); không lập hồ sơ hoặc lập không đủ, không đúngtrình tự thủ tục theo dõi thi hành án của các bị án; không có sổ theo dõi ngườibị phạt tù được hưởng án treo, cải tạo không giam giữ ở địa phương; không phâncông cán bộ phụ trách lưu giữ bản án, quyết định của tòa án…

Theo Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh thìtrong năm 2011, ngành sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra trongviệc nắm bắt tình hình vi phạm và tội phạm xảy ra trên địa bàn tỉnh để kịp thờixử lý theo quy định của pháp luật, không để xảy ra khởi tố oan sai, nhưng cũngkhông bỏ lọt tội phạm. Đồng thời, tiến độ điều tra các vụ án hình sự sẽ đượcđẩy nhanh để nâng cao tỷ lệ án kết thúc điều tra. Ngành cũng sẽ phối hợp vớingành Tòa án trong quá trình thụ lý, giải quyết án hình sự, nâng cao tỷ lệ xétxử, chú trọng công tác tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động nhằm phục vụ tốtcông tác tuyên truyền giáo dục pháp luật cho quần chúng nhân dân.

Tường Mạnh