Đắk Glong gặp khó trong hỗ trợ đất ở và xây nhà cho hộ nghèo

Vướng quy hoạch

Thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia, đặc biệt là Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2025, nhiều hộ dân của xã Quảng Khê (Đắk Glong) được hỗ trợ kinh phí để xây dựng nhà ở. Thế nhưng vì đất ở hiện tại đang nằm trong khu vực được quy hoạch phát triển du lịch, nhiều hộ dân chưa thể xóa được nhà ở dột nát.

Gia đình anh K’Lim, bon Sa Diêng, xã Quảng Khê (Đắk Glong) được hỗ trợ đất ở và nhà ở. Trong điều kiện địa phương không có quỹ đất công, gia đình anh K’Lim được bố mẹ cho một mảnh đất để làm nhà.

Cuộc sống của gia đình 4 người tưởng chừng sẽ có cơ hội thay đổi, thế nhưng phần đất bố mẹ cho lại nằm trong ranh giới phân khu chức năng phát triển du lịch (theo Quyết định số 2081, ngày 09/12/2022 của UBND tỉnh Đắk Nông).

Chính vì điều này mà gia đình anh K'Lim không thể chuyển đổi được mục đích sử dụng đất. Việc hỗ trợ xây nhà ở cho gia đình anh chưa thể thực hiện dù trường hợp của anh đã được xét duyệt, bố trí kinh phí gần 2 năm qua.

Chỉ tay về phía căn nhà được quây tạm bằng thân lồ ô đập dập, anh K’Lim chia sẻ, căn nhà này được dựng từ ngày vợ chồng anh ra ở riêng. Do đã xuống cấp, lại được xây dựng tạm bợ nên mùa mưa rất nhiều chỗ bị dột hoặc bị nước mưa từ bên ngoài hắt vào.

“Gia đình tôi rất khó khăn nên khi được nhà nước hỗ trợ kinh phí để xây nhà, vợ chồng, con cái rất phấn khởi. Mong muốn lớn nhất hiện nay của chúng tôi là chính quyền địa phương sớm có biện pháp, giúp chúng tôi sớm được triển khai xây nhà”, anh K’Lim nói.

Cũng như gia đình anh K’Lim, gia đình chị H’Ốch, bon Sa Ú Dru, xã Quảng Khê thuộc diện hộ nghèo được hỗ trợ xây nhà. Tuy nhiên phần đất dự định triển khai xây dựng nhà ở cũng vướng ranh phân khu chức năng phát triển du lịch, chính vì thế cả nhà 5 người của chị H’Ốch vẫn phải ở trong căn nhà gỗ đã xuống cấp.

Chị H’Ốch cho hay: “Tôi bị bệnh xơ gan cổ trướng nhưng vì khó khăn không có tiền để chữa bệnh. Căn nhà cũ này được dựng từ lâu nên nhiều tấm ván đã mục nát. Tôi chỉ mong chính quyền cho chúng tôi được xây nhà mới, có như vậy tôi mới yên tâm chữa trị bệnh”.

Có tiền nhưng không thể giải ngân

Theo kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo cuối năm 2022, toàn huyện Đắk Glong có 4.545 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 25,68%.

Thực hiện Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, trong năm 2022, huyện Đắk Glong có 40 hộ được hỗ trợ đất ở, 50 hộ được hỗ trợ xây nhà ở, 63 hộ được hỗ trợ đất sản xuất, với tổng kinh phí là hơn 5,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay các xã vẫn đang triển khai, lập hồ sơ hỗ trợ và chưa giải ngân.

Tương tự, nguồn vốn giao cho năm 2023 là hơn 5,4 tỷ đồng để huyện Đắk Glong hỗ trợ đất ở cho 46 hộ, hỗ trợ nhà ở cho 70 hộ và hỗ trợ đất sản xuất cho 17 hộ. Hiện UBND các xã vẫn đang rà soát các đối tượng thụ hưởng đủ điều kiện và chưa giải ngân.

Theo tìm hiểu, nguyên nhân dẫn đến những khó khăn trong việc triển khai chương trình là các hộ được hỗ trợ đất ở, nhà ở trên địa bàn 2 xã Đắk P’lao, Đắk Som và một phần của xã Quảng Khê nằm trong ranh phân khu chức năng phát triển du lịch, không thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Trong khi đó, một số hộ được hỗ trợ đất ở, nhà ở trên địa bàn các xã Đắk Ha, Quảng Sơn (Đắk Glong) nằm trong ranh giới vùng quy hoạch khoáng sản bô xít nên không thực hiện được.

Bà Hoàng Thị Mỵ, Phó trưởng Phòng Dân tộc huyện Đắk Glong cho hay, để tháo gỡ khó khăn, nhiều giải pháp đang được địa phương tập trung thực hiện.

“UBND huyện đã thành lập Tổ giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong triển khai 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia, do Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường làm tổ trưởng. Sau khi kiểm tra thực tế và làm việc với các địa phương, tổ sẽ tham mưu cho UBND huyện hướng giải quyết tách thửa cho các hộ đồng bào DTTS, nhằm triển khai kịp thời chương trình ý nghĩa, nhân văn của Nhà nước”, bà Hoàng Thị Mỵ nói.

Theo ông Trần Nam Thuần, Chủ tịch UBND huyện Đắk Glong, quá trình triển khai thực hiện 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia, có nhiều nội dung đang vướng mắc liên quan đến vấn đề quy hoạch. Trong khi chờ các cấp có thẩm quyền xem xét, hướng dẫn cụ thể thì địa phương linh động, triển khai một số biện pháp để bảo đảm lợi ích của người dân.

Lãnh đạo UBND huyện Đắk Glong cũng nêu thực tế, hiện nay huyện không có quỹ đất để giải quyết vấn đề đất ở, đất sản xuất và nhà ở cho hộ dân. Đây là 3 nội dung gắn bó mật thiết với nhau, chính vì thế nếu không giải quyết được đất ở thì không thể giải quyết được được 2 nội dung còn lại.

“UBND huyện đã có chủ trương làm việc với từng xã, trước tiên sẽ giải quyết vấn đề đất ở cho người dân. Đối với nội dung này, không có cách nào khác là vận động người thân (bố mẹ, anh em hoặc họ hàng) cho, tặng lại đất. Sau khi có đất, UBND huyện sẽ kiến nghị các cơ quan chức năng tạo điều kiện, xem xét để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sớm, theo đúng quy định của pháp luật”.

Hỗ trợ đất ở, nhà ở là chương trình có ý nghĩa thiết thực, giúp các hộ nghèo có nơi ở ổn định, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống. Trong thời gian tới, huyện Đắk Glong cần tập trung tháo gỡ các vướng mắc để dự án hỗ trợ đất ở, nhà ở cho hộ nghèo đồng bào DTTS sớm được triển khai thực hiện.