Y tế cơ sở còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Trạm y tế xã Quảng Tâm (Tuy Đức) hiện có 5 giường bệnh, với 6 cán bộ, nhân viên và 5 y tế thôn, bon kiêm cộng tác viên dân số. Do địa bàn rộng, dân cư không tập trung, giao thông đi lại gặp nhiều khó khăn, dân trí thấp, nhận thức quan tâm về sức khỏe của người dân còn thấp nên việc phòng, chữa bệnh chưa cao.

Trong khi đó, nhân lực dự phòng so với tổng số dân của xã chưa được bố trí đầy đủ. Các chính sách và chế độ phụ cấp đãi ngộ đối với cộng tác viên dân số, y tế thôn, bon còn thấp nên việc tuyển chọn những người nhiệt tình, năng nổ gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nguồn kinh phí địa phương còn hạn chế cho trạm hoạt động, còn các nguồn chi cho y tế dự phòng đã đầy đủ nhưng chưa kịp thời…

Không riêng xã Quảng Tâm, với 5/6 xã thuộc xã đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 46%; nhân lực y tế ở tuyến xã mỏng, đảm nhận nhiều chương trình, công việc cùng một lúc, trong khi chế độ chính sách ưu đãi cho cán bộ y tế cơ sở đã có nhưng còn thấp gây khó khăn trong công tác, hoạt động của y tế tuyến cơ sở của huyện Tuy Đức.

Theo bác sĩ Trương Đức Minh, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Tuy Đức thì khó khăn nhất của địa phương là cơ sở hạ tầng, trang thiết bị xuống cấp nghiêm trọng, đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao còn thiếu so với nhu cầu khám và điều trị… Do đó, Trung ương, tỉnh có thêm nhiều chính sách thu hút, đãi ngộ cho các bác sĩ, dược sĩ; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành Y tế, nhất là các đơn vị ở vùng sâu, vùng khó khăn, biên giới như Tuy Đức.

Còn tại Trung tâm Y tế huyện Đắk Mil hiện đang gặp khó khăn do thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại đơn vị. Theo đó, Trung tâm là một trong những đơn vị được giao thực hiện tự bảo đảm kinh phí hoạt động thường xuyên 72,1%. Tuy nhiên, việc thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính của đơn vị thời gian qua gặp nhiều khó khăn, không bảo đảm theo mức được giao. Nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hệ thống y tế tư nhân phát triển, tình trạng thiếu nhân lực, cơ sở hạ tầng xuống cấp, thiếu trang thiết bị hiện đại; khó khăn về công tác đấu thầu thuốc, hóa chất, vật tư y tế nên số bệnh nhân đến khám điều trị giảm, ảnh hưởng đến nguồn thu tại đơn vị...

Bên cạnh đó, theo bác sĩ Nguyễn Đăng Trung, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Đắk Mil cho biết, việc thanh, quyết toán kinh phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế hằng năm tại đơn vị gặp nhiều khó khăn do số tiền bị từ chối thanh toán, chưa chấp nhận thanh toán nhiều. Đơn vị đã chấp hành giải trình nhiều lần các nguyên nhân dẫn đến sử dụng vượt dự toán, vượt quỹ, vượt tổng mức thanh toán kinh phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nhưng vẫn chưa được cơ quan bảo hiểm xã hội chấp nhận thanh toán. Từ năm 2017-2021, tổng kinh phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế bị từ chối, chưa thanh toán tại đơn vị là hơn 2,1 tỷ đồng, điều này gây khó khăn cho trung tâm trong việc thanh toán công nợ mua thuốc, vật tư y tế điều trị cho người bệnh.

Qua khảo sát và tiếp xúc với cán bộ, nhân viên ngành Y tế Đắk Nông, Đoàn ĐBQH tỉnh ghi nhận nhiều ý kiến, kiến nghị đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, tỉnh xem xét sớm sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế; tăng mức ưu đãi theo nghề, mức phụ cấp cho công chức, viên chức, người lao động đang làm việc tại các tuyến y tế cơ sở công lập và chế độ phụ cấp chống dịch; có cơ chế để các đơn vị tự quyết định ký hợp đồng chuyên môn, dịch vụ dựa trên nguồn thu, nhưng vẫn trong chỉ tiêu biên chế được cấp có thẩm quyền giao hằng năm…