Việt Nam vẫn yếu về thương mại hóa tài sản trí tuệ

“Nếu như vấn đề xác lập quyền sở hữutrí tuệ được quan tâm và thúc đẩy tốt trong thời gian qua thì việc quản lý vàthương mại hóa tài sản trí tuệ ở Việt Nam còn thiếu và yếu.”

Thông tin trên được ông Hoàng VănTân, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu Trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đưa ra tạiHội thảo về quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ trong trường đại học,viện nghiên cứu ngày 25/9.

Quản lý và thương mại hóa tài sản trí tuệ chính là khâu quan trọng để đưa sởhữu trí tuệ vào cuộc sống. Bởi thế, ông Tân cho rằng, các quy định pháp lý nhằmquản lý và hướng dẫn vấn đề này hiện nay còn nhiều bất cập. Tuy cơ quan quản lýđã có nhiều nỗ lực, song hoạt động này còn hạn chế so với tiềm năng sáng tạotài sản trí tuệ của xã hội.

Ông Nguyễn Văn Bảy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo (Cục Sở hữu Trítuệ) thì cho rằng, các trường đại học và viện nghiên cứu ở bất kỳ quốc gia nàotrên thế giới đều là cái nôi tạo ra những kết quả sáng tạo và Việt Nam cũng khôngnằm ngoài quy luật.

Vị chuyên gia này thẳng thắn cho rằng, mặc dù các vấn đề sở hữu trí tuệ ở ViệtNam được đề cập khá nhiều, song việc triển khai tại các trường, viện nghiên cứucòn nhiều bất cập. Các giảng viên, nhà khoa học vẫn chưa hiểu rõ về giá trị củaquyền sở hữu trí tuệ, chưa có bộ phận chuyên trách theo dõi, tư vấn và hướngdẫn bảo đảm quyền lợi cho những người nghiên cứu.

Ngoài ra, có nhiều sản phẩm chưa được đăng ký bảo hộ độc quyền hoặc có đăng kýthì việc quản lý, khai thác thương mại cũng rất hạn chế. Điều này dẫn đến việcchuyển giao công nghệ gặp không ít khó khăn, không khuyến khích được sáng tạo.

“Các viện nghiên cứu chuyên tạo ra các kết quả có thể ứng dụng vào thực tế thìtình trạng quản lý, khai thác tài sản trí tuệ cũng chưa đạt yêu cầu. Không cónhiều sáng chế tiêu biểu được bảo hộ độc quyền và khai thác thương mại thànhcông,” ông Bảy nhận định.

Về vấn đề này, tiến sỹ Lê Thị ThuHà, giảng viên Khoa kinh tế và Kinh doanh quốc tế (Đại học Ngoại thương Hà Nội)cho hay, số liệu về đơn đăng ký sáng chế trong những năm qua ở Việt Nam vẫntăng đều hàng năm khoảng 10%. Tuy nhiên, số lượng đăng ký sáng chế do ngườiViệt Namnộp đơn chỉ chiếm khoảng 6-8%.

Một trong những nguyên nhân được vị chuyên gia này đưa ra chính là bởi cáctrường, viện nghiên cứu đang phụ thuộc quá nhiều vào nguồn kinh phí của nhànước, chưa huy động được nguồn tài chính khác, đặc biệt là của doanh nghiệp.

Từ đó, tiến sỹ Thu Hà bày tỏ quan điểm cần xây dựng mối quan hệ hợp tác giữacác trường đại học với doanh nghiệp nhằm nắm bắt nhu cầu thực tiễn, tạo điềukiện cho việc phát triển thị trường khoa học công nghệ; thành lập văn phòngchuyển giao công nghệ và bộ phận quản lý tài sản trí tuệ ở các trường; phân bổlợi ích hợp lý từ nguồn thu được từ khai thác thương mại tài sản trí tuệ.

Đồng tình, ông Nguyễn Văn Bảy cho hay các trường, viện nghiên cứu cần ban hànhcác văn bản và cơ chế quản lý tài sản trí tuệ phù hợp, trong đó cần lưu ý tớiviệc xác định đối tượng được bảo hộ; xây dựng quy chế quản lý, khai thác hoạtđộng tài sản trí tuệ...

Các chuyên gia cũng cho rằng, khi tài sản trí tuệ được thương mại hóa tốt mớimong thúc đẩy phát triển, sáng tạo nghiên cứu cũng như tránh được hiện tượngchảy máu chất xám vốn là bài toán đau đầu của các nhà quản lý.

Nguồn TTXVN