Vì sao Đắk Nông chưa gỡ được dự án treo hơn 10 năm?

Tháng 7/2010, UBND tỉnh Đắk Nông giao khu đất 24ha ở phường Nghĩa Trung, TP. Gia Nghĩa cho Trung tâm Phát triển quỹ đất (TTPTQĐ), thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) để làm quỹ đất tái định cư. Tháng 9/2010, UBND TP. Gia Nghĩa ban hành thông báo về việc thu hồi đất để làm dự án.

Trung tâm Phát triển quỹ đất đã phối hợp với các đơn vị liên quan đo đạc, kiểm đếm tài sản, lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thực hiện các thủ tục đầu tư dự án.

Tháng 10/2011, UBND TP. Gia Nghĩa đã phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết Dự án Khu tái định cư 24ha, trong đó thu hồi 22,78ha của 217 hộ gia đình, cá nhân vùng dự án.

Tháng 12/2012, UBND TP. Gia Nghĩa đã ban hành quyết định thu hồi đất (đợt 1) của 142 hộ dân với diện tích 11,54ha. Tổng chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng là 26,3 tỷ đồng và có 38 trường hợp đủ điều kiện được bố trí tái định cư.

Nhưng tới nay, dự án vẫn chưa được triển khai. Toàn bộ người dân trong vùng dự án bị Nhà nước ban hành quyết định thu hồi đất cũng chưa được đền bù, giải phóng mặt bằng và cấp đất tái định cư theo quy định.

Gần 12 năm qua, cuộc sống của người dân đã treo cùng dự án. Toàn bộ hạ tầng trong khu vực dự án không được đầu tư. Người dân không được xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở khiến nhiều căn nhà, đất canh tác hoang hóa. Việc dự án chậm triển khai đã dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện kéo dài trong vùng dự án.

Từ năm 2022 - 2023, UBND TP. Gia Nghĩa đã tổ chức lấy ý kiến của người dân trong vùng Dự án Khu tái định cư 24ha. Năm 2022, có 98,6% (73/74 trường hợp) số hộ và năm 2023 có 98,5% (134/136 trường hợp) đồng ý hủy bỏ dự án.

Không chỉ người dân mà UBND TP. Gia Nghĩa cũng kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông thống nhất hủy bỏ dự án theo nguyện vọng của người dân. Sở Xây dựng Đắk Nông thống nhất việc hủy bỏ dự án với lý do ngân sách hạn hẹp và việc thực hiện khó khả thi.

Theo Phó Giám đốc Sở TN-MT Vũ Xuân Quỳnh, khó khăn lớn nhất tại Dự án Khu tái định cư 24ha là việc xử lý diện tích 11,54ha đã có quyết định thu hồi đất.

Bởi theo quy định pháp luật và trả lời của Bộ TN-MT, những diện tích đã có quyết định thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thì phải tiếp tục thực hiện theo phương án phê duyệt.

Nghĩa là không có căn cứ để hủy 142 quyết định thu hồi 11,54ha đất của UBND TP. Gia Nghĩa ban hành năm 2012.

Nhưng nếu tiếp tục thực hiện dự án thì phải thực hiện lại các thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư dự án (theo Luật Đầu tư công) và phải trình HĐND tỉnh thông qua danh mục thu hồi đất.

Nhà nước phải bỏ ra kinh phí để tiếp tục thực hiện dự án nhưng Sở Kế hoạch - Đầu tư cho biết không thể cân đối vốn cho dự án trong giai đoạn 2021 - 2025.

Dự án Khu tái định cư 24ha cũng có thể tiếp tục thực hiện nếu ứng vốn từ Quỹ Bảo vệ môi trường và phát triển đất với số tiền khoảng 223 tỷ đồng (gồm 103 tỷ đồng giải phóng mặt bằng và 120 tỷ đồng xây dựng hạ tầng). Nhưng qua tính toán, dự án này chỉ thu được khoảng 218 tỷ đồng nên không hiệu quả.

“Không chỉ là vấn đề kinh phí, dự án nếu tiếp tục triển khai sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc phối hợp của người dân. Qua phân tích cơ sở pháp lý và thực tiễn, Sở TN-MT đã đề nghị UBND tỉnh xem xét, quyết định xử lý theo phương án hủy bỏ dự án”, ông Vũ Xuân Quỳnh cho hay.