Chiều 13/8, Ủy ban Thường vụ Quốchội (UBTVQH) đã cho ý kiến về dự án Luật Hộ tịch. Tại kỳ họp vừa qua, Quốc hộiđã quyết định lùi thời hạn trình dự án luật này trong năm 2013 để chờ Chính phủphê duyệt đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân vàcác cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 - 2020. Quốc hộiquyết định đến khi nào thông qua xong đề án này thì sẽ xem xét, bổ sung dự ánLuật Hộ tịch vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.
Mới đây, Chính phủ đã thông qua đềán này, vì vậy tại phiên họp UBTVQH lần này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cườngđã thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình dự án Luật Hộ tịch. Theo đó, mộttrong nội dung quan trọng nhất của dự án này là số định danh cá nhân. Số địnhdanh cá nhân là dãy số tự nhiên được lập trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cưnhằm mã hóa những thông tin cơ bản của cá nhân, được cấp cho mỗi cá nhân để đápứng yêu cầu tra cứu thông tin, phục vụ lợi ích của cá nhân, cơ quan, tổ chức.
Dự thảo luật cũng quy định tại UBNDcấp xã chỉ có 1 loại sổ giấy là sổ bộ hộ tịch (thay vì nhiều sổ như hiện nay)để xác nhận sự kiện khai sinh của cá nhân và cập nhật các sự kiện hộ tịch tiếptheo của người đó đến khi chết. Sổ bộ hộ tịch cũng được lập và lưu giữ tại BộNgoại giao để cập nhật, quản lý sự kiện hộ tịch của công dân Việt Nam đã đăngký tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài. Đồng thời, để tạo thuận lợi chongười dân (không phải giữ quá nhiều giấy tờ hộ tịch như hiện nay), dự thảo luậtquy định việc cấp trích lục hộ tịch cho người dân theo yêu cầu. Quy định nàynhằm loại bỏ áp lực cho người dân trong việc phải lưu giữ, bảo quản bản chínhgiấy tờ hộ tịch, khắc phục tình trạng tốn kém chi phí in ấn, phát hành biểu mẫuhiện nay.
Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn SinhHùng, dự án luật lần trước đã bị UBTVQH “gác”. Lần này trình lại thì xem đã đủđiều kiện trình chưa. Theo Chủ tịch Quốc hội, chúng ta đang học tập tấm gươngđạo đức Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc lợi cho dân thì nhỏ mấy cũng phải làm: “Hiệnmột người dân có đến 20 loại giấy tờ. Có số định danh cá nhân thì còn mấy giấy,từ một cửa thành mấy cửa? Đây là câu hỏi từ những cuộc họp lần trước, giờ vẫnbức xúc như thế”.
Phát biểu thêm về vấn đề này, Bộtrưởng Hà Hùng Cường cho hay, hiện Chính phủ rất quyết liệt triển khai đề ántổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệuliên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 - 2020. Theo đó, bắt đầu thực hiệnxây dựng cơ sở dữ liệu dân cư của quốc gia từ 1/1/2016, đến 2020 kết thúc. Nhưvậy, tất cả mọi người khi đó đều có số định danh cá nhân, mang theo suốt đời.“Số định danh sẽ gắn liền với tất cả giấy tờ, đầu tiên là giấy khai sinh, saunày tất cả thủ tục khác như kết hôn, ly hôn, nhận con nuôi… chỉ cần khai số đólà tra được ra, giải quyết mọi thủ tục. Chúng tôi đã rất quyết tâm để làm đượcnhững yêu cầu đề ra của UBTVQH” - ông Cường nói.
Bộ trưởng Hà Hùng Cường cũng giảithích thêm, từ 1/1/2016, công dân không cần cầm theo giấy tờ gì cả vì tất cả dữliệu lưu giữ trong sổ bộ hộ tịch của nhà nước, khi yêu cầu cấp trích lục gì làcấp được ngay. Người dân cũng không cần quay lại nơi gốc khai sinh. Ví dụ nếutòa án xử ly hôn thì dữ liệu cũng hiện trên dữ liệu điện tử, tòa sẽ thông báocho nơi giữ sổ bộ hộ tịch gốc. Người dân cũng không cần về nơi khai sinh đểđăng ký kết hôn hay đăng ký giám hộ. Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng cam kết chắcchắn không tăng biên chế tư pháp hộ tịch.
Tuy nhiên, giải thích của bộ trưởngvẫn chưa thuyết phục được UBTVQH. Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn cho rằngvì còn nhiều vấn đề cần được làm rõ nên đề nghị UBTVQH dừng dự luật này để cơquan soạn thảo về làm lại, giải trình tất cả các vấn đề. Chủ tịch Nguyễn SinhHùng cũng yêu cầu rút kinh nghiệm việc chuẩn bị dự án luật, nhất là khi đã đưavào chương trình làm luật của Quốc hội rồi lại rút, đến khi trình lại vẫn khôngổn. UBTVQH quyết định lùi thời hạn trình luật này sang năm 2014.
Nguồn SGGP