Chiều 17/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Phát biểu ý kiến về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công… Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ: "Luật Đấu thầu hiện tại đang mang trong mình “bốn tội rất nặng” – những “tội” không chỉ là lỗi kỹ thuật lập pháp mà là những hệ lụy thực tiễn ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của đất nước.
Đó là: làm chậm tiến độ phát triển nội lực; kéo theo sản phẩm, công trình kém chất lượng; lãng phí nguồn lực và làm hỏng, làm mất cán bộ". Thẳng thắn chỉ ra thực trạng nhiều năm liền "có tiền mà không tiêu được hết, trong khi đất nước rất cần phát triển, phải đi vay nước ngoài"; người bệnh không tiếp cận được thuốc tốt, công nghệ y tế hiện đại bị cản trở vì đấu thầu; máy móc, thuốc men phải mua ngoài, xách tay, tạo điều kiện cho buôn lậu, thuốc giả.
Tổng Bí thư cũng đề cập sự thiếu linh hoạt trong đầu tư công và hợp tác công – tư (PPP) - vốn là xu thế toàn cầu và rất cần thiết với Việt Nam. Tuy nhiên, cơ chế hiện hành lại khiến nó thành hình thức. Nhà nước có tiền, địa phương có nhu cầu, nhưng lại không thể phối hợp làm chung một dự án. Rõ ràng, thể chế hiện hành và cả quá trình thực thi đã không tạo điều kiện cho các mô hình hợp tác đa dạng như BOT, BT, dẫn đến tình trạng "chết" chính sách.
Chính vì vậy, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, việc sửa đổi Luật Đấu thầu và các luật liên quan là yêu cầu cấp bách để tháo gỡ những điểm trũng về giải ngân đầu tư công và hợp tác công - tư, tránh lãng phí nguồn lực. Tuy nhiên, theo Tổng Bí thư, muốn sửa Luật Đấu thầu thì phải tổng kết xem đấu thầu đã gây ra những gì.
Tổng Bí thư khẳng định, việc sửa đổi luật không phải làm theo phong trào hay lý thuyết, mà xuất phát từ yêu cầu thực tiễn. Làm luật là để phục vụ công cuộc đổi mới đất nước, không phục vụ lợi ích nhóm hay cục bộ. Để thực hiện thành công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy và phát triển kinh tế bền vững, cần phải xem xét lại toàn diện hệ thống luật pháp mà trong đó Luật Đấu thầu là một trong những điểm nghẽn lớn cần tháo gỡ kịp thời để khơi thông nguồn lực, giải ngân đầu tư công nhanh, hợp tác công tư minh bạch, và đặc biệt là phải làm sao để ngăn chặn tiêu cực trong đấu thầu.