Tỉnh táo trước chiêu trò trên không gian mạng

Video nhảm nhí, phản cảm

Liên tục trong thời gian qua, cơ quan chức năng tỉnh Đắk Nông và nhiều địa phương khác đã xử lý các tài khoản Facebook , TikTok đăng tải thông tin không chính xác, gây hoang mang dư luận. Phần lớn chủ tài khoản mạng xã hội này đã bị xử phạt hành chính, đăng bài cải chính thông tin, song cũng có những cá nhân bị xử lý mạnh tay hơn như bị xóa, cấm vĩnh viễn tài khoản vì vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng.

Điển hình như sự việc một tiktoker nổi tiếng (người sản xuất các clip trên nền tảng mạng xã hội tiktok), mới đây đã gây tranh cãi khi đăng tải clip với nội dung miệt thị người nghèo. Ngay khi clip được lan truyền, nhiều người đã cho rằng clip sẽ tác động xấu đến nhận thức của giới trẻ. Cơ quan chức năng và TikTok Việt Nam vào cuộc xử lý, nam thanh niên sản xuất clip trên đã bị xử phạt, còn tài khoản TikTok đã bị cấm vĩnh viễn.

Thế nhưng, sự việc không dừng lại tại đây, nam tiktoker đã lập thêm một tài khoản khác, tiếp tục đăng phát những clip do mình sản xuất và nhận thêm hợp đồng quảng cáo cho các nhãn hàng. Đáng chú ý, câu nói “Hello bà già nghèo khổ” mà nam thanh niên này đã nói trong clip vi phạm trước đó đã trở thành trào lưu, xuất hiện ở rất nhiều clip khác trên nền tảng mạng xã hội TikTok.

Dễ dàng nhận thấy, sự tác động tiêu cực của clip trên đến đời sống xã hội và nhận thức của một bộ phận giới trẻ. Mặc dù đại diện TikTok Việt Nam đã lên tiếng “không khoan nhượng trước bất kỳ nội dung hay hành vi nào vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng của công ty”, nhưng việc xuất hiện hàng loạt các clip với nội dung phản cảm tương tự đã cho thấy sự thiếu kiểm soát, kiểm duyệt của nền tảng mạng xã hội này.

Tương tự TikTok, Facebook là mạng xã hội có nhiều người sử dụng nhất hiện nay. Tuy nhiên, rất nhiều các diễn đàn, trong đó có cả bí mật và công khai, người dùng vẫn dễ dàng lan truyền những clip xấu, độc. Nhiều tài khoản Facebook sẵn sàng chia sẻ những clip có nội dung bạo lực, khiêu dâm, ngôn từ kích động với mục đích tăng lượng tương tác, tăng like… Thậm chí, thông qua những clip này, nhiều đối tượng xấu dễ dàng đánh cắp thông tin, chiếm quyền sử dụng của tài khoản Facebook chính chủ.

Cơ quan chức năng tỉnh Đắk Nông làm việc với chủ nhân các tài khoản Facebook đăng tin sai sự thật

Hay như Youtube, đã có thời gian cơ quan chức năng mạnh tay xử lý các hành vi quảng cáo trái phép, quảng cáo sai sự thật trên mạng xã hội xuyên biên giới này. Song hiện nay, người dùng không khó bắt gặp các quảng cáo với những nội dung tế nhị, hình ảnh giật gân, câu kéo… “xen ngang” mỗi clip trên Youtube.

Quảng cáo sai, không phù hợp với lứa tuổi trên Youtube đang có xu hướng gia tăng về cả số lượng và thời lượng, len lỏi vào cả những kênh Youtube dành cho trẻ em, khiến cho nhiều người dùng khó chịu, bực mình.

Nâng cao nhận thức trên thế giới ảo

Theo một thống kê, mỗi ngày người lớn dành khoảng 7 giờ đồng hồ để truy cập mạng internet, trong khi đó trẻ em dành từ 3-5 giờ để truy cập mạng xã hội như Youtube, TikTok, Facebook… Trước muôn vàn thông tin, trong đó có cả những thông tin xấu độc lan truyền trên mạng xã hội, người dùng cần tỉnh táo, tự trang bị cho mình những kỹ năng để có cách ứng xử văn hóa trên mạng xã hội.

Bên cạnh đó, để xây dựng chuẩn mực đạo đức về hành vi, ứng xử, giáo dục ý thức, tạo thói quen tích cực trong các hành vi ứng xử của người dùng trên mạng xã hội, góp phần xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh tại Việt Nam, ngày 17/6/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Quyết định số 874/QĐ-BTTTT “Về việc ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội”.

Theo đó, Bộ TT-TT đã  đưa ra 4 quy tắc ứng xử chung gồm: Quy tắc Tôn trọng, tuân thủ pháp luật Việt Nam, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; Quy tắc Lành mạnh (hành vi, ứng xử trên mạng xã hội phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam); Quy tắc An toàn, bảo mật thông tin (tuân thủ các quy định và hướng dẫn về bảo vệ an toàn và bảo mật thông tin; Quy tắc Trách nhiệm (chịu trách nhiệm về các hành vi, ứng xử trên mạng xã hội, và phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý hành vi, nội dung thông tin vi phạm pháp luật).

Có thể nói rằng, việc ban hành Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội sẽ góp phần nâng cao trách nhiệm của mỗi người sử dụng mạng xã hội, đồng thời giúp người dân tránh được sự lợi dụng, cạm bẫy, hay vi phạm pháp luật.