Với sự tham dự của đại diện hơn 30 quốc gia thành viên, Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 8 CELAC được nhận định là một trong những sự kiện ngoại giao quan trọng nhất trong lịch sử Saint Vincent và Grenadines, quốc gia Caribe đang chịu ảnh hưởng trầm trọng bởi biến đổi khí hậu.
Mỹ Latin và Caribe là một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất trước những tác động bất lợi của biến đổi khí hậu, với sự gia tăng tần suất các cơn bão, lũ lụt, cháy rừng, lở đất, hạn hán ở mức độ ngày càng nghiêm trọng. Ngân hàng Phát triển Mỹ Latin và Caribe (CAF) cho biết, các cơn bão là nguyên nhân gây ra 97% số vụ thảm họa ở vùng Caribe.
Trong bài phát biểu có chủ đề "Niềm tin, niềm hy vọng mới và tình yêu", Thủ tướng nước chủ nhà Ralph Gonsalves khẳng định tầm quan trọng của đoàn kết và hợp tác giữa các quốc gia trong khu vực, đồng thời nhấn mạnh cam kết của khu vực với an ninh, hòa bình toàn cầu.
Truyền thông Cuba nhận định, việc tổ chức hội nghị góp phần nâng cao vị thế, tiếng nói của Saint Vincent và Grenadines cũng như cộng đồng các nước Caribe trong giải quyết thách thức toàn cầu. Các nước đã thống nhất ý kiến về bảo đảm an ninh lương thực, chống biến đổi khí hậu và duy trì hòa bình, đồng thời trao đổi quan điểm về các "điểm nóng" xung đột như Trung Đông, Ukraine, Haiti.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi các quốc gia trên thế giới cải cách hệ thống tài chính quốc tế để hỗ trợ các nước đang phát triển và đạt được công bằng về khí hậu. Nhà lãnh đạo này khẳng định, Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20), vốn chịu trách nhiệm về 80% lượng khí thải toàn cầu, cần có trách nhiệm đặc biệt trong dẫn dắt những nỗ lực này.
Theo Ủy ban Kinh tế Mỹ Latin và Caribe của Liên hợp quốc (CEPAL), để đạt các mục tiêu về chống biến đổi khí hậu, từ nay đến năm 2030, khu vực Mỹ Latin và Caribe cần đầu tư từ 2.100 tỷ USD đến 2.800 tỷ USD mỗi năm, tương đương từ 3,7% đến 4,9% GDP của khu vực. Đáng nói là, theo số liệu thống kê của năm 2020, mức đầu tư của khu vực trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu chỉ chiếm 0,5% GDP, một con số thấp hơn rất nhiều so với mục tiêu đề ra.
Nghèo đói, vấn đề kinh niên của khu vực, cũng càng trở nên trầm trọng do dịch Covid-19, thiên tai và xung đột. Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO), khoảng 6,5% dân số tại khu vực này đang sống trong tình trạng thiếu ăn. Ông Mario Lubetkin, Phó Tổng Giám đốc FAO phụ trách Mỹ Latin và Caribe cho biết, các tổ chức quốc tế cũng như chính phủ sở tại chưa tìm được giải pháp hữu hiệu để cải thiện tình hình nghèo đói, khiến mục tiêu xóa bỏ đói nghèo vào năm 2030 ngày càng xa vời. Chống đói nghèo và bất bình đẳng là một trong những ưu tiên của quốc gia Nam Mỹ Brazil trong nhiệm kỳ Chủ tịch G20 của mình.
Những thông điệp tích cực về hợp tác, đoàn kết cũng được phát đi từ Hội nghị thượng đỉnh CELAC lần này, khi một số quốc gia thành viên nỗ lực gạt bỏ bất đồng để hàn gắn các mối quan hệ song phương.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã gặp người đồng cấp Guyana Irfaan Ali bên lề hội nghị, trao nhau những món quà và cam kết thúc đẩy hòa bình, nhằm làm ấm lại mối quan hệ hai nước sau những căng thẳng liên quan tranh chấp vùng lãnh thổ Essequibo.
Trong khi đó, Tổng thống Brazil Lula da Silva và người đồng cấp Venezuela Nicolas Maduro đã có cuộc hội đàm khẳng định quyết tâm tăng cường trao đổi kinh tế và thương mại giữa hai nước. Quan hệ ngoại giao giữa Brazil và Venezuela từng căng thẳng dưới thời ông Jair Bolsonaro, nhà lãnh đạo cực hữu lên cầm quyền tại Brazil. Tuy nhiên, quan hệ hai nước đã có những bước phát triển mới kể từ khi nhà lãnh đạo cánh tả Lula da Silva trở lại nắm quyền tại Brazil.
Hãng xếp hạng tín nhiệm Moody’s dự báo, tăng trưởng kinh tế khu vực Mỹ Latin và Caribe trong năm 2024 là 1,8%, thấp hơn mức 2,2% của năm 2023. Trong bối cảnh tình hình thế giới ngày càng phức tạp cùng nhiều khó khăn chờ đợi khu vực Mỹ Latin và Caribe, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định, thúc đẩy đoàn kết và hợp tác là sứ mệnh của CELAC, cũng là chìa khóa cho sự phát triển của khu vực.