Ngày 13/4, tại huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương đã phát động phong trào thi đua cả nước chung tay "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước từ nay đến năm 2025.
Cổng Thông tin điện tử Chính phủ trân trọng giới thiệu bài phát biểu của Thủ tướng Chính phủ tại lễ phát động.
"Thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam!
Thưa các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương!
Thưa các quý vị đại biểu cùng toàn thể đồng bào, đồng chí!
Hôm nay, tôi rất vui mừng cùng đồng chí Võ Thị Ánh Xuân, Ủy viên Trung ương Đảng, Quyền Chủ tịch nước, đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bộ, ban ngành Trung ương, địa phương, các nhà tài trợ hảo tâm đến dự Lễ phát động Phong trào thi đua cả nước chung tay "xoá nhà tạm, nhà dột nát" cho hộ nghèo, cận nghèo trên phạm vi cả nước.
Đây là sự kiện quan trọng có ý nghĩa nhân văn, sâu sắc trong không khí cả nước đang thi đua sôi nổi hướng tới kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
Thưa toàn thể đồng chí, đồng bào!
Sau 76 năm kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948), đất nước ta đã và đang phát động nhiều phong trào thi đua trên tất cả các lĩnh vực, tạo nên sức mạnh vật chất và tinh thần to lớn, cổ vũ động viên Nhân dân cả nước, khơi dậy lòng yêu nước thương dân, ý chí tự lực, tự cường, huy động hiệu quả sức người, sức của, sức mạnh của Nhân dân vượt qua mọi khó khăn, thách thức, gian khổ, làm nên thắng lợi vẻ vang của cách mạng Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Thi đua yêu nước đã trở thành truyền thống quý báu, một tài sản vô giá, một nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ta.
Điển hình như phong trào "Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt" được phát động từ lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào năm 1964, phong trào "3 sẵn sàng", "5 xung phong", "3 đảm đang"... đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ độc lập, chủ quyền, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Trong thời kỳ hòa bình, đổi mới, các phong trào "Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới", "Nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi", "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" và gần đây là "Cả nước đoàn kết, chung sức đồng lòng thi đua phòng, chống và chiến thắng đại dịch COVID-19", "Đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí"… đã tạo động lực, truyền cảm hứng, phát huy nội lực cho xây dựng, phát triển đất nước, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho Nhân dân.
Thưa toàn thể các đồng chí, đồng bào!
Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực, đồng thuận của người dân, doanh nghiệp và sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, như đánh giá của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: "Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay".
Việt Nam đã trở thành một hình mẫu về xóa đói, giảm nghèo, thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ, phát triển đất nước, khôi phục và hàn gắn vết thương chiến tranh. Đặc biệt luôn quan tâm và có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ người nghèo, đối tượng yếu thế, phát triển kinh tế - xã hội ở các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số; có hàng chục triệu hộ nghèo đã thoát nghèo, nhiều hộ có cuộc sống trung bình, khá giả; nhiều địa bàn nghèo thoát khỏi tình trạng khó khăn, một số địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới. Việt Nam đã hoàn thành sớm mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc về xoá đói, giảm nghèo, được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới.
Kết quả trên có ý nghĩa rất to lớn, khẳng định ý chí, quyết tâm cao của toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, của toàn quân và toàn dân ta trong công cuộc xoá đói, giảm nghèo, thể hiện tính ưu việt và bản chất tốt đẹp của chế độ ta, không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.
Việc hỗ trợ nhà ở cho gia đình có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo là việc làm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thể hiện trách nhiệm và đạo lý "Đền ơn đáp nghĩa" và "Thương người như thể thương thân", góp phần mang lại mái ấm tình thương cho người bị thiên tai, hỏa hoạn, biến đổi khí hậu, cho người nghèo, người yếu thế để không ai bị bỏ lại phía sau. Với nhiều chương trình, đề án hỗ trợ nhà ở cụ thể, đặc biệt là 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, từ năm 2011 đến nay, ngân sách nhà nước và xã hội hóa đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 820 nghìn hộ gia đình người có công, hộ nghèo trong cả nước; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã hỗ trợ xây dựng nhà ở đại đoàn kết cho 670 nghìn hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn.
Hiện nay, theo rà soát của các bộ, ngành, địa phương, số hộ nghèo, cận nghèo cần hỗ trợ về nhà ở là trên 315 nghìn hộ; các địa phương đang nỗ lực triển khai để đến hết năm 2025 hỗ trợ nhà ở cho khoảng 145 nghìn hộ nghèo, cận nghèo (theo chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo và hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi thuộc 3 Chương trình mục tiêu quốc gia).
Thời gian qua, nhiều địa phương đã có những cách làm sáng tạo, huy động nguồn lực lớn của Nhà nước và Nhân dân để xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo như tỉnh Điện Biên đã xóa 5 nghìn căn, Nghệ An đã xóa trên 5,6 nghìn căn; các bộ ngành Trung ương, doanh nghiệp cùng tích cực tiên phong trong xóa nhà tạm, nhà dột nát, nhất là Bộ Công an, Bộ Quốc phòng… Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 170 nghìn hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa thuộc đối tượng hỗ trợ, phải sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát, một bộ phận người dân còn thiếu hạ tầng thiết yếu, các dịch vụ xã hội cơ bản như nước sạch, điện, phủ sóng truyền thông, y tế, giáo dục...
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương, tôi ghi nhận, đánh giá cao và cảm ơn nỗ lực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Xây dựng, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Uỷ ban Dân tộc, nhiều bộ ngành và các địa phương đã vận động các tổ chức, các doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân hỗ trợ xây dựng nhà đại đoàn kết, xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên cả nước.
Thưa toàn thể các đồng chỉ!
Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/1/2023, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030 (kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng) "xoá bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu".
Phong trào thi đua Cả nước chung tay "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước chúng ta tổ chức hôm nay là cụ thể hoá Nghị quyết 42, với mục tiêu là vận động xây dựng, sửa chữa 170 nghìn căn nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên cả nước từ nay đến hết năm 2025. Với quyết tâm cao của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, sự nỗ lực lớn, hành động quyết liệt của cộng đồng doanh nghiệp, người dân, tôi tin tưởng Phong trào thi đua Cả nước chung tay "xoá nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước với ý nghĩa nhân văn sâu sắc, cao đẹp sẽ nhận được sự hưởng ứng, ủng hộ tích cực của các tổ chức, cá nhân, toàn xã hội, doanh nghiệp và của toàn dân với tinh thần toàn dân, toàn diện, chung sức đồng lòng vì người nghèo.
Tại Phiên họp Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương ngày 10 tháng 8 năm 20233, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương đã quyết định phát động phong trào thi đua cả nước chung tay "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trong năm 2025 và ngay sau đó là sự chuẩn bị khẩn trương của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương và các bộ ngành, địa phương.
Thưa các quý vị đại biểu cùng toàn thể đồng chí, đồng bào!
Sau gần 80 năm đất nước giành độc lập, gần 50 năm thống nhất đất nước và gần 40 năm đổi mới, đất nước ta đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, thể hiện rõ tính ưu việt của chế độ ta với hệ thống chính sách an sinh xã hội đa tầng, bao phủ và toàn diện, chăm lo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân, trong đó có nhà ở, nên hầu hết các hộ dân đã có nhà ở kiên cố, an toàn.
Tuy nhiên, còn một bộ phận hộ nghèo, bị tác động tiêu cực bởi thiên tai, biến đổi khí hậu đang ở trong những căn nhà đơn sơ, tạm bợ không đảm bảo an toàn hoặc chưa có nhà ở, tập trung ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Do điều kiện kinh tế khó khăn nên các hộ nghèo không có khả năng tự cải thiện nhà ở.
Để hỗ trợ các hộ nghèo có nhà ở ổn định, an toàn, từng bước nâng cao mức sống, góp phần giảm nghèo bền vững, cả hệ thống chính trị, toàn xã hội, toàn dân cần chung tay có hành động cụ thể để giải quyết dứt điểm nhà tạm, nhà dột nát cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo và người có khó khăn về nhà ở để toàn dân được hưởng thành quả của độc lập tự do, thành quả của quá trình đổi mới với tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa, phải quan tâm, chăm lo tốt nhất đến những vấn đề chính sách xã hội cho người dân như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 8 Khóa XIII.
Thưa toàn thể đồng bào, đồng chí!
Hôm nay, chúng ta có mặt tại vùng đất Hòa Bình giàu truyền thống cách mạng, văn hóa, yêu nước - địa phương có tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao (khoảng 18%), dù đã có nhiều cố gắng trong công tác an sinh xã hội giúp đỡ người nghèo nhưng số hộ cần hỗ trợ về nhà ở còn lớn - để tổ chức Lễ phát động Phòng trào thi đua để góp phần nâng cao nhận thức và hành động của các cấp, các ngành trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước.
Để tạo khí thế thi đua sôi nổi và triển khai hiệu quả Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát, tôi đề nghị các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, người dân và doanh nghiệp trong cả nước phát huy tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt, trách nhiệm với cộng đồng xã hội, nhất là với người nghèo, tập trung thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm sau:
Một mục tiêu: Phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025.
Hai phát huy: (i) Phát huy các nguồn lực của nhà nước, của xã hội, doanh nghiệp và của toàn dân; (ii) Phát huy truyền thống, văn hóa, tinh hoa tốt đẹp của dân tộc về tinh thần tương thân tương ái "là lành đùm lá rách", "lá rách đùm lá rách hơn" để có đủ nguồn lực thực hiện thành công mục tiêu đề ra.
Ba bảo đảm: (i) Bảo đảm các quy định, cơ chế, chính sách phù hợp, hiệu quả để thực hiện chương trình; (ii) Bảo đảm không hình thức, màu mè, công trình phải có chất lượng và đúng đối tượng thụ hưởng; (iii) Bảo đảm sử dụng hiệu quả các nguồn lực, công khai minh bạch, chống tiêu cực, lãng phí, tham nhũng.
Về huy động nguồn lực, đa dạng hóa nguồn lực, có tính toàn dân, toàn diện, rộng khắp, bao trùm. Trung ương sẽ dành nguồn vốn ngân sách theo các Chương trình, đề án hỗ trợ về nhà ở cho người dân, nhất là 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Các bộ, ngành, địa phương bố trí, phân bổ đủ vốn cho các chương trình theo kế hoạch đề ra. Kêu gọi mọi người dân, doanh nghiệp, ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít, tạo phong trào, xu thế vì người nghèo, vì phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Tôi đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tích cực tham gia, chung tay, đóng góp, hưởng ứng Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát bằng nhiều cách khác nhau trong điều kiện có thể cao nhất.
Tất cả các chủ thể có liên quan, chủ thể đóng góp, mỗi người, mỗi tổ chức trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, phát huy hết khả năng, tâm huyết, trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, linh hoạt để chung tay, góp sức tạo phong trào sâu rộng, thực chất, hiệu quả thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Về tổ chức thực hiện: Các ban, bộ, ngành Trung ương, các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý có hiệu quả các nguồn lực để hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo; đồng thời triển khai đồng bộ các giải pháp để hỗ trợ người dân có công ăn, việc làm, sinh kế, không chỉ thoát nghèo và tiến tới có cuộc sống ấm no, đủ đầy hơn.
Tiếp tục rà soát, đánh giá, thực hiện có hiệu quả 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, các dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc Chương trình. Nghiên cứu thành lập Quỹ chung tay "xóa nhà tạm, nhà dột nát" trên phạm vi cả nước; có tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện phù hợp, có hiệu quả.
Tôi yêu cầu các bộ, ngành, chính quyền địa phương, nhất là người đứng đầu, phát huy cao nhất trách nhiệm nêu gương, tính tiên phong, gương mẫu, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo theo tinh thần "Cán bộ, đảng viên đi trước, làng nước theo sau".
Thực hiện các công việc một cách chủ động, tích cực, hiệu quả, linh hoạt, không màu mè, hình thức, không trông chờ, ỷ lại, không đùn đẩy trách nhiệm. Bảo đảm nghiêm các quy chuẩn, quy trình, quy định và tuân thủ đúng pháp luật trong quá trình thực hiện hỗ trợ nhà ở cho người dân đúng đối tượng, chất lượng, thiết thực, hiệu quả, không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
Các cơ quan thông tin truyền thông, báo chí thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội để mọi người ủng hộ, chia sẻ, cộng đồng trách nhiệm trong chăm lo cho đời sống vật chất, tinh thần của người dân, nhất là người nghèo, người yếu thế, người có hoàn cảnh khó khăn, người bị tác động tiêu cực do thiên tai, biến đổi khí hậu, không để ai lại phía sau. Các cơ quan báo chí, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội đối với các chính sách an sinh xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Thưa toàn thể đồng bào, đồng chí, quý vị đại biểu!
Tôi mong muốn và tin tưởng rằng, với sự chung tay góp sức, đồng lòng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, người dân, Phong trào thi đua cả nước chung tay "xóa nhà tạm, nhà dột nát" sẽ lan tỏa rộng khắp trong xã hội, cộng đồng và sẽ thành công tốt đẹp, đạt hiệu quả thực chất, vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của Nhân dân, vì đất nước hùng cường, thịnh vượng.
Một lần nữa tôi xin cảm ơn sự chung tay góp sức, đồng lòng của các nhà hảo tâm, doanh nghiệp, người dân để chúng ta đạt được mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025.
Chúc các đồng chí, đồng bào và quý vị đại biểu sức khỏe, hạnh phúc, thành công!
Xin trân trọng cảm ơn!"