Gần 17 năm trước, anh Nguyễn Tiến Thoại vào huyện Đắk Nông (Đắk Lắk cũ), nay thuộc phường Quảng Thành, TP. Gia Nghĩa để lập nghiệp. Ngày đó anh đã sắm một bộ đồ nghề để đi đào giếng cho những hộ gia đình mới cất nhà hay những vườn rẫy cao thiếu nước.
Theo anh Thoại, năm nào cũng vậy, mùa khô đến là anh lại chuẩn bị tinh thần và rủ thêm đồng nghiệp để phục vụ người dân... Mấy năm trở lại đây, đối với “cánh thợ” làm nghề đào giếng thì lại thêm cơ hội tốt để có một “mùa” làm ăn nữa kéo dài hơn vì khô hạn ngày càng gay gắt. Do đó, nghề này hiện đang “ăn nên làm ra” vì nhu cầu đào, vét giếng đang rất cao.
 |
Do thiếu nước sinh hoạt nên nhiều hộ dân phường Quảng Thành, TP. Gia Nghĩa thuê thợ đào, vét giếng |
Anh Phan Hùng, một thợ đào giếng có kinh nghiệm ở địa bàn Gia Nghĩa cho biết, mấy năm nay cứ đến mùa khô là nhiều giếng nước của các hộ dân bị cạn hoặc lượng nước rất ít, nên nhu cầu đào, vét giếng của người dân rất nhiều. Thêm vào đó, nhiều hộ dân ở các xã, phường xung quanh thành phố Gia Nghĩa vẫn phải chịu cảnh thiếu nước sinh hoạt vì đường ống nước máy chưa đến nơi; hoặc có đến thì do cao quá nên nguồn nước không đủ dùng. Dụng cụ hành nghề của chúng tôi khá đơn giản, chỉ cần xẻng, một bộ trục quay và thêm cái máy thông gió để cung cấp ôxy trong khi đào. Đã cuối mùa khô nhưng năm nay vẫn đang còn nhiều người yêu cầu đào, nạo vét giếng nhưng chúng tôi vẫn chưa làm kịp vì đã nhận lời của nhiều người trước đó. Hiện tại, giá công đào giếng thường từ 400.000 - 500.000 đồng/mét; tùy vào từng loại đất và những trường hợp vét giếng, đào thêm thì giá có thể cao hơn. Mỗi ngày nếu tích cực, anh Hùng cũng kiếm được khoảng 500.000 đồng. Tuy có thu nhập khá cao, nhưng công việc này rất vất vả, nguy hiểm và không phải ai cũng làm được. Nhưng vì cuộc sống gia đình nên nhiều người đã theo nghề và trở thành thợ đào giếng chuyên nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Hòa, ở phường Quảng Thành cho hay, ban đầu cứ tưởng sử dụng nước máy thì nguồn nước luôn đủ để phục vụ 24/24 giờ. Nhưng thời gian gần đây, những lúc đi làm về trưa hay chập tối thì không có nước để xài, không biết lý do gì mà hôm nào cũng phải chờ nước máy đến khoảng 20 giờ tối mới có.
Qua tìm hiểu, được biết, trên địa bàn một số xã, phường ở thành phố Gia Nghĩa, nhiều hộ không có đủ điều kiện để lắp đặt nước máy, mà có sử dụng thì cũng phải chờ đợi. Nên nhiều hộ dân nơi đây đã thuê máy khoan, nhưng có nhà khoan 2 đến 3 vị trí với độ sâu cả 100 m mà vẫn không có nước... Nhiều hộ dân ở những vùng xa trung tâm thành phố đều phải lấy nước sinh hoạt từ giếng đào là chính, do vậy, cứ đến mùa khô là phải thuê thợ đào giếng hoặc vét đáy thì mới có thêm nước. Mặc dù một số địa phương thời gian qua cũng đã có vài trận mưa nhưng đối với giếng đào thì chưa đủ nước để sử dụng, mưa không nhiều thì nguồn nước ít ỏi còn lại dưới giếng lại bị rút đi.
 |
Hạn hán kéo dài, nguồn nước ngầm cạn kiệt nên các hộ dân khoan nhiều vị trí mà vẫn không có nước |
Theo những thợ đào giếng, ngoài việc có sức khỏe dẻo dai thì một “nguyên tắc” không thể thiếu để hành nghề đào giếng là phải có tính cẩn thận từ khâu chuẩn bị dụng cụ cho đến kiểm tra khí độc tại địa điểm đào mới an toàn. Những người đào giếng lành nghề còn phải biết tư vấn cho gia đình nên chọn vị trí tốt nhất để có nguồn nước sinh hoạt bảo đảm.
Tuy nhiên thực tế hiện nay, nhiều người vẫn chưa chú ý đến việc bảo hộ lao động, dụng cụ, phương tiện để hành nghề cũng rất sơ sài và có khi còn không bảo đảm. Nhiều người cho biết, đã có những thợ đào giếng gặp tai nạn và mất mạng vì nghề này. Với những người đang mưu sinh bằng nghề đào giếng thì đó cũng là những bài học kinh nghiệm quý giá, để phòng tránh cho bản thân khi dấn thân vào nghề “tìm nguồn nước cho Nhân dân”.