Tháo gỡ "nút thắt" cho kinh tế Đắk Nông
Để kinh tế - xã hội có bước phát triển thuận lợi, Đắk Nông phải tháo gỡ nhiều "nút thắt" đang xảy ra trong thực tiễn.
Để kinh tế - xã hội có bước phát triển thuận lợi, Đắk Nông phải tháo gỡ nhiều "nút thắt" đang xảy ra trong thực tiễn.
.jpg)
Thời gian qua, có tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm trong thực thi công vụ. Một số sở, ngành, địa phương còn chưa chủ động trong nhiệm vụ chuyên môn được giao, lơ là công tác phối hợp khiến cho các công trình, dự án triển khai rất chậm.
Công tác giải phóng mặt bằng luôn được UBND tỉnh Đắk Nông đặc biệt quan tâm. Hàng tuần, UBND tỉnh đều bố trí 1 buổi để họp, kịp thời nắm bắt và xử lý khó khăn, vướng mắc tại các dự án đầu tư trọng điểm trên địa bàn.
Mới đây nhất là vào tháng 5/2024, tập thể UBND tỉnh Đắk Nông tổ chức họp với TP. Gia Nghĩa để nghe báo cáo toàn diện về công tác giải phóng mặt bằng.
Trên cơ sở những khó khăn, vướng mắc, lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ngành đã có những gợi mở về giải pháp để công tác giải phóng mặt bằng tốt hơn.
Nhưng việc giải phóng mặt bằng vẫn rất chậm. Các khó khăn, vướng mắc chưa được chủ đầu tư và chính quyền phối hợp tháo gỡ. Nguyên nhân chủ quan từ yếu tố phối hợp giữa những con người vẫn chưa tốt.
Trước UBND tỉnh, chủ đầu tư và chính quyền địa phương đều nói phối hợp rất tốt, nhịp nhàng. Nhưng việc giải phóng mặt bằng không có kết quả tiến triển thì không ổn. Không có mặt bằng thì sao mà triển khai thi công, giải ngân vốn đầu tư được.
Không chỉ giải phóng mặt bằng, việc triển khai dự án cũng cần sự phối hợp của các sở, ngành liên quan. Nhiều lãnh đạo sở, ngành, địa phương báo cáo về một dự án mà nêu rất nhiều cái khó. Các sở, ngành bớt cái riêng của mình và chung tay vào giải quyết thì việc mới “chạy” được.
.jpg)
Trong năm 2024, có nhiều dự án được bố trí vốn nhưng tỷ lệ giải ngân rất chậm. Trong số 70 dự án vướng mắc, chậm giải ngân, có 7 dự án tiến độ giải ngân chỉ đạt dưới 5%. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tại địa bàn.
Sở KH-ĐT Đắk Nông đã phối hợp với chủ đầu tư rà soát tất cả các dự án đang triển khai. Trên cơ sở đó, Sở KH-ĐT sẽ tổng hợp, đánh giá khả năng hấp thụ vốn từng công trình, dự án cụ thể.
Dự án nào nhận thấy không có khả năng hấp thụ hoặc hấp thụ kém, Sở KH-ĐT sẽ nhanh chóng chuyển nguồn sang những dự án có tiến độ tốt.
Qua rà soát của Sở KH-ĐT, năm 2024, Đắk Nông dự kiến điều chuyển giảm kế hoạch vốn ngân sách Trung ương 213 tỷ đồng. Trong số này, tỉnh được phép điều chuyển cho các dự án khác khoảng 77 tỷ đồng, còn lại hơn 31 tỷ đồng không có nhu cầu hấp thụ vốn.
Còn đối với ngân sách địa phương, Sở KH-ĐT linh động hết mức trong khả năng có thể để điều chuyển nguồn vốn cho các dự án. Thậm chí, những địa phương có tiến độ giải ngân kém sẽ ưu tiên nguồn vốn sang những địa phương có khả năng giải ngân tốt hơn.
Tháng 7/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch 866).
Cuối tháng 4/2024, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 333 về việc thực hiện Quy hoạch 866, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành liên quan.
Hiện Sở Công thương đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành xây dựng, tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện Quyết định số 333. Khi kế hoạch được phê duyệt, các sở, ngành, địa phương sẽ chủ động trong việc triển khai nhiệm vụ của mình.
Sở Công thương đã chủ trì tiếp nhận hồ sơ của các tập đoàn lớn đến khảo sát, đề xuất thực hiện đầu tư xây dựng tổ hợp bô xít - alumin - nhôm trên địa bàn.
Đơn vị chủ động hướng dẫn trước một bước, nhằm định hướng cho các nhà đầu tư tham gia dự án theo Quy hoạch 866.
Sở Công thương đã tập trung theo dõi, phối hợp, cập nhật các dự án chế biến bô xít vào quy hoạch của tỉnh. Sở phối hợp với các ngành để đề xuất đưa các dự án vào chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất, giúp cho các công trình sau này cấp chủ trương đầu tư sẽ bảo đảm theo quy định.
Hiện Sở Công thương đã tham mưu cho UBND tỉnh báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương cường hóa, nâng công suất Nhà máy Alumin Nhân Cơ lên 800.000 tấn alumin/năm.
Đồng thời, tỉnh và nhà đầu tư đã chuẩn bị các điều kiện cần thiết để đầu tư xây dựng dây chuyền sản xuất thứ hai, nâng công suất của tổ hợp lên 2 triệu tấn alumin/năm.
Đối với Nhà máy Điện phân nhôm Đắk Nông, Sở Công thương đã tham mưu phối hợp với các bộ, ngành Trung ương đề xuất thực hiện nhất quán về cơ chế, chính sách áp dụng đối với dự án theo Quyết định 822/QĐ-TTg, ngày 30/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ.
Việc này đã giúp nhà đầu tư an tâm đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sớm đưa nhà máy vào vận hành sản xuất sớm nhất.
Năm 2024, Đắk Nông đặt mục tiêu thu ngân sách 3.300 tỷ đồng. Đây là nhiệm vụ không phải dễ dàng, nhất là trong bối cảnh kinh tế - xã hội gặp nhiều khó khăn.
Cục Thuế tỉnh luôn đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra chống gian lận thuế. Việc phân loại đối tượng để áp dụng các hình thức tuyên truyền được đẩy mạnh hơn. Riêng về thuế, phí, ngành Thuế cam kết sẽ hoàn thành dự toán trong năm 2024.
Ngoài nỗ lực của ngành Tài chính, các sở, ngành, chính quyền địa phương cần tập trung phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế, hải quan tăng cường công tác thu.
Đối với những khoản thu lớn, mới phát sinh cần triển khai thu kịp thời. Những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ thu phải xử lý dứt điểm.
Riêng nguồn thu từ sử dụng đất, các đơn vị, địa phương rà soát tình hình triển khai từ đầu năm đến nay. Trên cơ sở này, mỗi đơn vị phân tích khó khăn trong quá trình thực hiện để đề ra giải pháp khắc phục.
Các địa phương, nhất là TP. Gia Nghĩa có giải pháp thu tiền thuế đất từ tái định cư. Việc đấu giá đất, chuyển đổi mục đích cần được khẩn trương, quyết liệt hơn nữa.
Khó khăn nhất bây giờ vẫn là nguồn thu từ sử dụng đất. Nếu không thực sự quyết tâm chắc chắn sẽ không hoàn thành kế hoạch thu 850 tỷ đồng từ đất trong năm nay.
Kết quả thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm ở Đắk Nông thời gian qua rất hạn chế. Một số dự án lớn nhiều năm cơ bản không có sự thay đổi về kết quả. Các dự án khu đô thị kêu gọi đầu tư chưa triển khai được dự án nào.
Có rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải phóng mặt bằng. Đáng chú ý nhất là quy định về giá đất cụ thể. Người dân cho rằng giá đất thấp hơn thị trường nên chưa đồng thuận bàn giao đất.
Bên cạnh đó, hồ sơ, tài liệu quản lý Nhà nước về lưu trữ đất đai qua các thời kỳ không đầy đủ hoặc thiếu chính xác. Điều này gây khó khăn cho chính quyền trong xác nhận hồ sơ làm căn cứ áp dụng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Trong quá trình lập hồ sơ tại một số dự án, có tình trạng hồ sơ không bảo đảm theo quy định. Việc giải quyết nội dung, kiến nghị, khiếu nại của người bị thu hồi đất chưa được xử lý, trả lời kịp thời cho người dân.
Một số cán bộ, công chức, viên chức làm công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm nên còn né tránh, đùn đẩy trách nhiệm.
Nhiệm vụ giải phóng mặt bằng là của cả hệ thống chính trị. Công tác giải phóng mặt bằng chỉ có thể làm đúng, làm nhanh nếu có sự phối hợp của các đơn vị liên quan bảo đảm tính thống nhất, tránh đùn đẩy, né tránh trách nhiệm.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, Đắk Nông có 216 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, giảm 2,2% so với cùng kỳ. Có 67 doanh nghiệp giải thể (tăng 91% so với cùng kỳ), 186 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động.
Điều này cho thấy số lượng doanh nghiệp được thành lập và trở lại thị trường thấp hơn số doanh nghiệp dừng hoạt động và giải thể.
Đây là thực tế đáng lo ngại, ảnh hưởng tới mục tiêu phát triển doanh nghiệp của tỉnh năm 2024. Hiện nay, phần lớn các doanh nghiệp đều gặp khó khăn ở cả đầu vào và đầu ra, nhất là thị trường đầu ra.
Khó khăn trong sản xuất còn tiềm ẩn do nhu cầu trong nước và quốc tế chưa khôi phục hoàn toàn. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay để phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Cộng đồng doanh nghiệp mong muốn sẽ được giảm về lãi suất cho vay, để giảm bớt áp lực về chi phí đầu vào. Các doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước có các chính sách bình ổn giá nguyên vật liệu, giá dịch vụ đầu vào cho sản xuất kinh doanh.
Nhà nước cần điều chỉnh chính sách thuế, phí và các khoản nộp ngân sách phù hợp. Đồng thời, tiếp tục cắt giảm điều kiện, thủ tục vay vốn, rút ngắn thời gian và cắt giảm quy trình xử lý thủ tục hành chính.
Về thị trường đầu ra, doanh nghiệp kiến nghị tiếp tục có các biện pháp kích cầu trong nước, tăng cường xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường mới, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường đầu ra cho sản phẩm.
Nội dung, ảnh: Nhóm P.V