Mẹo vặt

Tết Nguyên Tiêu là ngày gì? Tết Nguyên Tiêu mang lại ý nghĩa gì?

Kiên Trung20/02/2024 14:27

Tết Nguyên Tiêu là một trong những ngày lễ quan trọng đối với người dân Việt Nam nhưng không phải ai cũng hiểu biết rõ về ý nghĩa của ngày lễ này. Hãy cùng Báo Đắk Nông tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

ADQuảng cáo

Tết Nguyên Tiêu là gì?

tet-nguyen-tieu-02.jpg

Tết Nguyên Tiêu hay còn được gọi là Rằm tháng Giêng là một ngày lễ bắt nguồn từ Trung Quốc kéo dài từ ngày 14 - 15 tháng Giêng âm lịch. Theo TS. Đinh Đức Tiến, khoa Lịch sử, Đại học Xã hội và Nhân văn, Tết Nguyên Tiêu đều bắt nguồn từ những sự tích của Trung Quốc và có nhiều phiên bản khác nhau.

Thông thường trong dịp Tết Nguyên Tiêu, người ta sẽ bày tỏ lòng thành kính với ông bà, tổ tiên bằng việc dâng lễ. Người ta làm lễ cúng Tết Nguyên Tiêu để cầu mong năm mới gặp nhiều may mắn, vạn sự hanh thông, làm ăn thuận lợi. Tùy thuộc vào từng nơi, có nơi người dân sẽ thả đèn hoa đăng hoặc trình diễn múa lân hay thắp đèn lồng,…

Tết Nguyên Tiêu mang lại ý nghĩa gì?

Tết Nguyên Tiêu là tết gì? Nguồn gốc, ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu

Tết Nguyên Tiêu nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới, “Nguyên” nghĩa là thứ nhất, “Tiêu” nghĩa là đêm. Ngoài ra Tết Nguyên Tiêu còn được gọi là Tết Thượng Nguyên để phân biệt với Tết Trung Nguyên (Rằm tháng bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng mười). Tết Nguyên Tiêu là một ngày lễ quan trọng với người Phật giáo hằng năm, vì vậy có câu nói rằng “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng giêng”.

Vào ngày lễ này mỗi gia đình thường sẽ bày một mâm cỗ cúng để thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với Phật, ông bà tổ tiên câu mong năm mới an lành và nhiều tài lộc. Tùy vào điều kiện kinh tế và phong tục tập quán mà mỗi vùng miền sẽ có cách thể hiện mâm cỗ khác nhau nhưng ít hay nhiều thì đều chung mục đích tỏ lòng thành kính với Phật và tổ tiên của mình.

Sự tích của ngày Tết Nguyên Tiêu

Đặc sắc Lễ hội Tết Nguyên tiêu của đồng bào Hoa tại TP. Hồ Chí Minh | Báo Dân tộc và Phát triển

Nhiều tài liệu nhắc đến Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ thời Tây Hán, Trung Quốc với lễ hội rước đèn long trọng. Câu chuyện bắt đầu từ việc các cung nữ mỗi khi xuân đến lại nhớ nhà nhưng cung vua lại canh gác nghiêm ngặt nên không thể ra được. Lúc này, Đông Phương Sóc - viên sủng thần của Hán Vũ Đế đã cảm động trước tấm lòng của cung nữ và giúp cô. Ông tung tin thành Trường An sẽ bị Hỏa thần thiêu rụi khiến nhiều người dân lo sợ, sau đó đưa ra hiến kế với nhà vua rằng vào ngày rằm tháng giêng này vua cùng người nhà nên lánh nạn ngoài cung trong ngày đó sẽ cho sẽ cho người treo đèn lồng đầy sân giả cảnh lửa cháy để lừa Hỏa thần.

Hán Vũ Đế đã đồng ý với kế sách này của Đông Phương Sóc và thế là từ đó vào ngày rằm tháng giêng hằng năm cả nước đều treo đèn lồng và các cung nữ đều có thể gặp mặt người thân của mình. Ngày lễ này đã được lưu truyền, lan rộng qua nhiều thế kỷ và ảnh hưởng đến Việt Nam, tuy nhiên tại Việt Nam Tết Nguyên Tiêu đã có sự biến tấu và khác biệt so với Trung Quốc.

Tết Nguyên Tiêu ở các nước

Tết Nguyên Tiêu tại Việt Nam

Nơi đông vui nhất TP HCM dịp Tết Nguyên tiêu - VnExpress Du lịch

Tại Việt Nam, Tết Nguyên Tiêu là ngày rằm tháng Giêng, là dịp dân chúng lên chùa cúng sao giải hạn, ước nguyện điều lành. Ở những nơi có đông cộng đồng người Hoa sinh sống như Chợ Lớn, Hội An, Tết Nguyên Tiêu có nhiều lễ hội, hoạt động đặc biệt.

Ở Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh, cộng đồng người Hoa sẽ tổ chức nhiều lễ hội đặc sắc và phong phú tại các Hội quán, gia đình như: các nghi thức lễ, diễu hành, trình diễn ca kịch cổ truyền, múa lân sư rồng, đố chữ, thư pháp, thư họa, trình diễn âm nhạc,...

ADQuảng cáo
ADQuảng cáo

Tết Nguyên Tiêu tại Trung Hoa

Khám phá Tết Trung Quốc - Tết Nguyên Đán của người Trung Hoa

Tết Nguyên Tiêu ở Trung Quốc còn được gọi là Tết Thượng Nguyên, hay Tết Trạng nguyên. Người dân sẽ cúng tế cầu an cầu phước, ăn bánh trôi (gọi là “thang viên” – viên tròn trong nước), thi đoán hình thù trên lồng đèn, ngâm thơ, ghi ước nguyện lên đèn lồng và thả lên trời.

Tết Nguyên Tiêu tại Hàn Quốc

Tết Nguyên đán ở Hàn Quốc

Ở Hàn Quốc, rằm tháng Giêng được xem là lễ Daeboreum (대보름), mọi người sẽ cùng nhau chơi những trò chơi truyền thống là Samulnori (쥐불 놀이) đêm trước Daeboreum (còn có tên là Lễ hội lửa Jeongwol Daeboreum), leo núi để trở thành người đầu tiên nhìn thấy mặt trăng mọc, cầu may mắn,...

Tết Nguyên tại tại nước Nhật

Tết Nguyên Tiêu là tết gì? Nguồn gốc, ý nghĩa Tết Nguyên Tiêu

Rằm tháng Giêng âm lịch tại Nhật Bản là lễ 小 正月 (Koshōgatsu), cầu nguyện cho một vụ mùa bội thu,a ưn cháo đậu đỏ vào buổi sáng.

Tết Nguyên Tiêu ở Philippines

Tại Philippines, ngày rằm tháng Giêng sẽ có những chương trình diễu hành đặc sắc.

Vì sao "cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng"?

Trong văn hóa dân gian Việt Nam, người ta quan niệm rằng việc cúng lễ vào Rằm tháng Giêng mang một ý nghĩa vô cùng quan trọng, như một sự khởi đầu may mắn và tốt lành cho cả năm mới.

Về nguồn gốc của Rằm tháng Giêng - Tết Nguyên Tiêu, dân gian có nhiều giải thích. Có truyền thuyết cho rằng, Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ việc đồng áng trong dân gian. Sau ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, công việc cày bừa của vụ chiêm sẽ bắt đầu, bà con nông dân ở các nơi đều khẩn trương chuẩn bị cho công việc đồng áng. Trước khi xuống đồng, họ làm lễ để tỏ lòng nhớ ơn tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Lại có ý kiến cho rằng, Rằm tháng Giêng bắt nguồn từ hoạt động của Phật giáo, vào ngày này chư Tăng tập trung đông đủ để nghe Phật thuyết Pháp. Những người theo đạo Phật dùng ngày này để tưởng nhớ đức Phật... Nhiều người tin rằng đây là đêm Phật giáng lâm nên rằm tháng Giêng thường là dịp người người đi chùa cầu an, cầu may…

Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng: Gia chủ dâng mâm cao cỗ đầy nhưng nhất định phải có điều này- Ảnh 1.

Hình minh họa. Ảnh: Internet

Dưới đây là một số quan niệm về ngày Rằm tháng Giêng phổ biến:

- Ngày Vía Phật: Đây là ngày Rằm đầu tiên của năm mới theo lịch âm, là thời điểm để cầu nguyện và mong muốn nhận được may mắn và bình an.

- Ngày Tết Nguyên tiêu: Quan niệm này liên quan đến truyền thống văn hóa, ngày này còn gắn liền với những hoạt động văn hóa như ngâm thơ, ngắm trăng, thắp hương tại các ngôi chùa.

- Ngày Rằm đầu tiên dành cho tổ tiên: Người Việt thường dâng lễ lên tổ tiên trong gia đình, bày tỏ lòng biết ơn và mong muốn một năm mới an lành, thịnh vượng.

ADQuảng cáo
ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Tết Nguyên Tiêu là ngày gì? Tết Nguyên Tiêu mang lại ý nghĩa gì?
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO