Gây lãng phí lớn
Theo kết quả rà soát của Sở Tài chính thì ở tỉnh ta, tình trạng cấp thẻ BHYT trùng đối tượng cũng có số lượng lớn gây lãng phí cho ngân sách Nhà nước hàng tỷ đồng. Cụ thể, trong 2 năm 2011, 2012, số tiền mà việc cấp trùng thẻ gây lãng phí là hơn 3,7 tỷ đồng.
Người dân có thẻ BHYT làm thủ tục khám, chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh |
Năm 2013, số thẻ cấp trùng là 3.449 thẻ, cũng gây lãng phí hơn 1,85 tỷ đồng. Trong đó, đối tượng bị cấp trùng nhiều nhất là trẻ em dưới 6 tuổi với 1.717 thẻ, tiếp đến là người nghèo, dân tộc thiểu số ở vùng đặc biệt khó khăn: 1.284 thẻ, học sinh, sinh viên: 179 thẻ, người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội: 133 thẻ…
Hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn tỉnh đều để xảy ra tình trạng cấp trùng thẻ BHYT chủ yếu là được ngân sách hỗ trợ 100%. Còn năm 2014, toàn tỉnh cũng đã cấp 160.699 thẻ BHYT. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do các xã, phường, thị trấn lập danh sách bị chồng chéo; việc thẩm định mua thẻ của các phòng lao động, thương binh và xã hội chỉ căn cứ vào danh sách các xã, phường, thị trấn cung cấp mà không có sự rà soát, kiểm tra, đối chiếu.
Ngoài ra, phần mềm quản lý in thẻ hiện nay chưa hiện đại để có thể tự động phát hiện được các trường hợp cấp trùng nên việc rà soát chủ yếu thực hiện bằng thủ công. Theo quy định thì mỗi người dân chỉ được cấp 1 thẻ BHYT, cá nhân thuộc nhiều diện khác nhau sẽ được nhận thẻ BHYT hưởng quyền lợi cao nhất. Tuy nhiên, các đối tượng thụ hưởng sau khi được nhận nhiều thẻ BHYT thì lại lấy làm mừng nên không báo cáo với cơ quan chức năng, cho dù cả năm họ không sử dụng một lần.
Cần sớm khắc phục
Trao đổi về thực trạng và giải pháp khắc phục, ông Võ Hùng, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội tỉnh cho biết: “Trước tình trạng cấp trùng thẻ BHYT với số lượng lớn, hiện nay, cơ quan bảo hiểm có trách nhiệm trích lại phần tiền đã gây lãng phí để nộp lại cho ngân sách Nhà nước. Còn về khắc phục những bất cập trong việc cấp thẻ thì các đơn vị liên quan từ xã, phường, thị trấn, phòng lao động, thương binh, xã hội huyện cần phải kiểm tra kỹ, đối chiếu tên của đối tượng với chứng minh thư nhân dân, các giấy tờ liên quan nhằm đảm bảo kê khai, cấp thẻ đúng tên, đúng đối tượng. Việc mua và cấp thẻ BHYT nên thu về một đầu mối sẽ hạn chế được tình trạng đối tượng phải kê khai nhiều lần. Giải pháp được coi là tối ưu nhất trong thời gian tới là phải nhanh chóng hiện đại hóa việc quản lý bằng công nghệ thông tin để hướng tới cấp thẻ BHYT bằng thẻ điện tử thay cho thẻ giấy và mã hóa số thẻ. Nhưng việc này còn lệ thuộc vào Bảo hiểm Xã hội Việt Nam. Còn trước mắt, cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh vẫn phải sử dụng phần mềm cũ trong việc in và quản lý thẻ. Do đó, việc phối hợp giữa các ngành, địa phương là rất quan trọng. Nếu làm tốt được công tác này thì tình trạng cấp trùng thẻ BHYT sẽ từng bước được hạn chế”.
Ông Huỳnh Ngọc Anh, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh, Xã hội cho biết: “Việc hàng ngàn thẻ BHYT bị cấp trùng mỗi năm có trách nhiệm lớn của ngành Lao động, Thương binh, Xã hội. Trong thời gian tới, Sở sẽ chỉ đạo các phòng tăng cường công tác kiểm tra, rà soát danh sách trước khi chuyển về cho cơ quan bảo hiểm xã hội cấp thẻ nhưng việc này vẫn còn làm mang tính hình thức. Sắp tới, Sở sẽ làm việc cụ thể với các ngành, địa phương rà soát lại quy trình, thủ tục cấp thẻ xem bất cập ở khâu nào để sớm có giải pháp khắc phục”.
Về trách nhiệm chính trong việc cấp trùng hàng ngàn thẻ BHYT, gây thất thoát hàng tỷ đồng trong nhiều năm qua, ông Hùng cho rằng: “Trách nhiệm thuộc về chính quyền cơ sở. Bởi các đối tượng do địa phương quản lý và lập danh sách, phòng lao động, thương binh, xã hội các huyện, thị xã xem xét trước khi đề nghị cấp thẻ. Cơ quan bảo hiểm xã hội dựa trên danh sách để cấp thẻ. Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là đổ lỗi hết cho các ngành, địa phương mà về phía Bảo hiểm Xã hội tỉnh cũng phải có một phần trách nhiệm trong đó. Vì trong những năm qua, việc kiểm tra, rà soát vẫn chưa kỹ lưỡng, rồi công tác quản lý vẫn còn lỏng lẻo”.
Chỉ vì thiếu trách nhiệm, rồi quy trình phối hợp còn chưa chặt chẽ mà ngân sách Nhà nước liên tục trong nhiều năm qua bị lãng phí hàng tỷ đồng thì đây là việc cần sớm phải được chấn chỉnh. Không thể để ngân sách lãng phí lớn như vậy được, trong khi đời sống của người dân trên địa bàn tỉnh nhiều nơi vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.