Sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn do vướng quy hoạch bô xít tại Đắk Nông

Chiều 25/5, Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV tiếp tục thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn Giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023”.

Giải ngân các gói an sinh xã hội còn chậm, thủ tục hành chính còn phức tạp

Tham gia thảo luận về nội dung này, đại biểu Dương Khắc Mai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách, Đoàn ĐBQH Đắk Nông cho rằng, việc triển khai thực hiện áp dụng chính sách tài khóa theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 đã giúp các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn phục hồi, phát triển nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng; tiết giảm chi phí, hỗ trợ dòng tiền, bảo đảm tính chủ động, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế và người dân.

Việc giảm 2% thuế suất thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội đã có tác động tích cực trực tiếp đến đời sống xã hội, qua đó giảm giá thành sản phẩm, giúp bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ cho đời sống của người dân. Mặt khác, nghị quyết còn có tác dụng kích cầu tiêu dùng. Đối với các doanh nghiệp, việc giảm thuế suất thuế GTGT góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, từ đó giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiều danh mục hàng hóa, dịch vụ khi xác định đối tượng giảm thuế còn chưa rõ ràng, cần có sự phối hợp của nhiều bộ, ngành liên quan nên dẫn đến khó khăn cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế khi xác định hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng có được giảm thuế hay không.

Về chính sách cho phép tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19. Một số doanh nghiệp nhỏ có thực hiện ủng hộ cho hoạt động phòng, chống dịch Covid. Tuy nhiên do việc ủng hộ của các doanh nghiệp hầu hết là tự phát, hồ sơ, chứng từ không đầy đủ theo quy định nên không được tính vào chi phí được trừ.

Việc giải ngân các gói an sinh xã hội còn chậm, thủ tục hành chính còn phức tạp, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp. Trong chương trình về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách Nhà nước đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, kết quả thực hiện chưa cao so với nhu cầu thực tế của các doanh nghiệp. Ngân hàng thương mại và khách hàng khó xác định, bóc tách dư nợ vay hỗ trợ lãi suất trong trường hợp khách hàng vay kinh doanh nhiều mục đích khác nhau nhưng khó bóc tách mục đích được hỗ trợ và mục đích không được hỗ trợ (ví dụ như vay thu mua nguyên vật liệu đầu vào để vừa chế biến - thuộc ngành công nghiệp chế biến được hỗ trợ, vừa kinh doanh thương mại - thuộc ngành bán buôn bán lẻ không được hỗ trợ).

Đối tượng được giảm thuế GTGT cần được rà soát kỹ lưỡng

Chính phủ đã có báo cáo về tình hình triển khai nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế GTGT 2%, đồng thời có tờ trình về việc tiếp tục giảm thuế GTGT đến hết năm 2024. Theo đại biểu Dương Khắc Mai, về đối tượng được giảm thế GTGT cần được rà soát kỹ lưỡng để có sự thay đổi cho phù hợp với tình hình hiện nay. Bởi vì đối tượng giảm thuế GTGT theo Nghị quết 43 được ban hành trong bối cảnh đặc biệt và khác nhiều so với thời điểm hiện nay.

Đại biểu Dương Khắc Mai đồng quan điểm với đại biểu Mai Văn Hải đề nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện nghị quyết để hoàn thành các công trình, phần việc do những khó khăn bất cập mà nhiều đại biểu đã phân tích nhằm tạo điều kiện cho các bộ ngành, địa phương triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiêp.

Vướng mắc do quy hoạch bô xít

Việc giải ngân vốn thuộc chương trình được tỉnh Đắk Nông tích cực thực hiện. Tuy nhiên, hiện còn nhiều vướng mắc có thể ảnh hưởng đến mục tiêu này, đó là vấn đề bất cập trong Luật Khoáng sản hiện hành như các quy định về bảo vệ khoáng sản, tận thu khoáng sản ảnh hưởng đến các Dự án Đầu tư, phát triển của tỉnh. Các dự án không thể triển khai, chậm triển khai, hoặc triển khai nhưng chỉ giải ngân một phần, phần còn lại không giải ngân được ( phần khối lượng đất đắp bị gặp vướng mắc trong việc đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác) do liên quan đến quy hoạch bô xít.

Vướng mắc này còn làm cho nhiều dự án, dự án thành phần thuộc 3 Chương trình mục tiêu quốc gia và các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội khác tại Đắk Nông chưa thể triển khai thực hiện được, do đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tiến độ giải ngân các nguồn vốn đầu tư, ảnh hưởng chung đến việc phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Nội dung này Đắk Nông đã kiến nghị nhiều lần tại các kỳ họp Quốc hội. Đại biểu Dương Khắc Mai tiếp tục kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo các bộ ngành có liên quan, nhất là Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm có giải pháp tháo gỡ.