Soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ Ngữ Văn 10 tập 2 trang 53 - Kết nối tri thức

Nội dung và tóm tắt Một chuyện đùa nho nhỏ Ngữ Văn tập 2 trang 53

Nói dung chính của Một chuyện đùa nho nhỏ

Câu chuyện được kể qua góc nhìn của nhân vật "tôi", xoay quanh một trò đùa nhẹ nhàng giữa anh và cô gái Na-đi-a. Vào một buổi trưa đông lạnh giá, "tôi" đã mời Na-đi-a cùng đi trượt tuyết. Khi lướt xuống dốc, anh đã đùa rằng: “Na-đi-a, anh yêu em.” Câu nói ấy khiến Na-đi-a băn khoăn không biết ai là người đã thốt ra. Dù sợ hãi, nàng quyết tâm trượt xuống dốc nhiều lần, chỉ để mong được nghe lại câu ấy – điều mà nàng chưa từng dám làm trong những ngày bình thường.

Không rõ đó là gió hay là lời nói của "tôi", nhưng sự nữ tính khiến Na-đi-a ngại ngùng, không dám hỏi cho rõ. Thay vào đó, nàng đắm chìm trong sự ngọt ngào của lời thổ lộ, sống như thể nó đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc đời mình. Dù cuối cùng nàng không biết ai đã nói ra câu ấy và không còn nghe lại sau khi "tôi" rời Petersburg, kỷ niệm đó vẫn in sâu trong trái tim nàng, trở thành ký ức hạnh phúc, xúc động và đẹp đẽ nhất trong cuộc đời.

Tóm tắt nội dung Một chuyện đùa nho nhỏ

Văn bản ghi lại một kỷ niệm đẹp giữa nhân vật "tôi" và Na-đi-a, khi họ cùng nhau trượt tuyết từ trên đồi cao. Trong khoảnh khắc đó, "tôi" đã buông lời đùa: “anh yêu em”, hòa quyện với tiếng gió. Na-đi-a, để khám phá bí ẩn của câu nói ấy, đã quyết tâm vượt qua nỗi sợ và tự mình trượt tuyết. Tuy nhiên, lời yêu vẫn mãi là một điều bí ẩn. Câu chuyện kết thúc nhiều năm sau, khi Na-đi-a đã lập gia đình, còn "tôi" vẫn chưa lý giải được tại sao mình lại có những lời nói đó trong quá khứ.

Soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ trước khi đọc văn bản

Nội dung câu hỏi: "Đôi khi hồi ức về một kỉ niệm nhỏ bé trong quá khứ lại khiến ta phải suy ngẫm nhiều về cuộc sống của mình trong hiện tại và tương lai. Hãy kể lại kỉ niệm ấy với bạn bè."

Phương pháp trả lời

Hãy hồi tưởng những kỷ niệm ngọt ngào từ quá khứ và chia sẻ chúng với bạn bè của bạn.

Chi tiết lời giải

Học sinh hãy hồi tưởng và chia sẻ những kỷ niệm giản dị nhưng sâu sắc, khiến mình suy nghĩ nhiều về cuộc sống hiện tại và tương lai với bạn bè. Có thể là những khoảnh khắc gắn liền với sở thích, gia đình hay người thân yêu.

Soạn bài Một chuyện đùa nho nhỏ sau khi đọc văn bản

Câu 1 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Câu chuyện trong Một chuyện đùa nho nhỏ được kể bằng lời người kể chuyện ngôi thứ mấy? Người kể chuyện là nhân vật phụ chứng kiến, người được nghe kể lại hay nhân vật tham gia hành động chính?"

Phương pháp trả lời

Đọc tác phẩm "Một chuyện đùa nho nhỏ".

Hãy phân tích cách xưng hô và diễn biến câu chuyện để xác định ngôi kể và nhân vật của người kể chuyện.

Chi tiết lời giải

Người kể chuyện sử dụng ngôi thứ nhất, tự xưng là “tôi”.

Nhân vật “tôi” chính là người tham gia trực tiếp vào các sự kiện trong câu chuyện, đóng vai trò trung tâm trong hành động và cảm xúc của tác phẩm.

Câu 2 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Dựa vào sự thay đổi thời gian, địa điểm, thành phần nhân vật trong mạch truyện kể, có thể xác định truyện ngắn gồm mấy phần? Tóm lược nội dung từng phần."

Phương pháp trả lời

Đọc kỹ tác phẩm "Một chuyện đùa nho nhỏ".

Dựa vào những thay đổi về thời gian, địa điểm và thành phần nhân vật trong mạch truyện, bạn có thể xác định cấu trúc của tác phẩm và tóm tắt nội dung của từng phần.

Chi tiết lời giải

Truyện ngắn được chia thành 5 phần:

Phần một: từ đầu cho đến “…chăm chú nhìn chiếc găng tay của mình”: Đây là lần đầu tiên nhân vật "tôi" trượt tuyết, đánh dấu khởi đầu cho trò đùa với câu nói “Na-đi-a, tôi yêu em!”.

Phần hai: kéo dài đến “…sợ hãi như những lần trước”: Đây là lần trượt tuyết thứ hai, nơi Na-đi-a bắt đầu băn khoăn về người đã nói câu đó với mình.

Phần ba: tiếp theo đến “…cốt sao say là được”: Trong phần này, hai nhân vật trải qua nhiều lần trượt tuyết và Na-đi-a dần đắm chìm trong những lời ngọt ngào ấy.

Phần bốn: kéo dài đến “…trở vào nhà xếp đồ đạc”: Ở đây, Na-đi-a trượt tuyết một mình, và tâm trạng của cả hai nhân vật khi trò đùa kết thúc với câu nói “tôi yêu em” cuối cùng.

Phần cuối: bao gồm những đoạn còn lại, thể hiện tâm trạng của nhân vật "tôi" khi hồi tưởng về cuộc sống hiện tại của cả Na-đi-a và chính mình.

Câu 3 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Căn cứ vào những gì được biểu hiện trong lời tả và kể của nhân vật “tôi” về lần trượt tuyết đầu tiên, hãy đoán định tình cảm thực sự của nhân vật với Na-đi-a."

Phương pháp trả lời

Đọc tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ.

Dựa vào cách mà nhân vật “tôi” miêu tả và kể lại lần trượt tuyết đầu tiên, hãy suy ngẫm về những tình cảm chân thành mà nhân vật dành cho Na-đi-a.

Chi tiết lời giải

Tình cảm sâu sắc của nhân vật “tôi” dành cho Na-đi-a có thể được hiểu là một mối tình thầm lặng và trân trọng. Anh thực sự quý mến cô và có lẽ đã tạo ra trò đùa với câu nói “Na-đi-a, tôi yêu em!” như một cách để khám phá những cảm xúc của nàng.

Câu 4 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Sau lần trượt tuyết đầu tiên, từ khi nảy sinh ý đùa với Na-đi-a, những hành động, cử chỉ, lời nói nào của nhân vật “tôi” cho thấy anh không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa? Vì sao có thể nói nhân vật “tôi” cũng chính là người mất mát sau “một chuyện đùa nho nhỏ” của mình?"

Phương pháp trả lời

Đọc tác phẩm "Một chuyện đùa nho nhỏ".

Tập trung vào các chi tiết miêu tả hai nhân vật sau lần trượt tuyết đầu tiên để nhận diện những hành động và lời nói cho thấy nhân vật “tôi” không còn sự đồng cảm với Na-đi-a nữa.

Từ đó, giải thích lý do vì sao nhân vật “tôi” cũng là người chịu tổn thất sau trò đùa của chính mình.

Chi tiết lời giải

Những hành động và lời nói cho thấy nhân vật “tôi” không còn khả năng đồng cảm với Na-đi-a nữa bao gồm:

Việc anh thờ ơ đứng nhìn Na-đi-a tự mình vượt qua các bậc thang và trượt tuyết, mặc cho nỗi sợ hãi bao trùm.

Những cử chỉ lạnh nhạt, chỉ đứng từ xa quan sát nàng, cùng với lời nói thiếu đi sự nồng ấm, say mê như trước.

Nhân vật “tôi” cũng phải đối mặt với mất mát sau trò đùa của mình, vì mặc dù anh đã tạo ra trò đùa đó, nhưng kết quả lại không mang đến điều gì tốt đẹp. Na-đi-a vẫn không biết ai là người nói câu ấy, và anh cũng chưa thật sự bộc lộ tình cảm của mình với nàng, dẫn đến việc phải rời xa trong tâm trạng đầy nuối tiếc.

Câu 5 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” có ý nghĩa thế nào với Na-đi-a? Vì sao bất chấp nỗi sợ, cô quyết định ngồi vào xe trượt xuống “một mình” để “thử xem có còn nghe thấy những lời ngọt ngào say đắm ấy nữa không”?"

Phương pháp trả lời

Hãy đọc kỹ tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ.

Tập trung vào tâm trạng của Na-đi-a mỗi khi nghe câu nói đó để tìm ra câu trả lời cho câu hỏi.

Chi tiết lời giải

Câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” mang một ý nghĩa sâu sắc đối với Na-đi-a, khiến nàng mê mẩn đến mức không thể sống thiếu nó. Nàng thường xuyên ra trượt tuyết chỉ để có cơ hội nghe lại những lời ngọt ngào ấy.

Dù có nỗi sợ trong lòng, Na-đi-a vẫn quyết định ngồi vào xe trượt một mình, mong muốn kiểm tra xem mình có còn nghe thấy những câu nói say đắm ấy hay không. Nàng muốn tìm ra câu trả lời cho câu hỏi liệu chính gió hay nhân vật “tôi” mới thực sự là người đã thốt ra những lời ấy.

Câu 6 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Cảnh chia tay của hai nhân vật lúc xuân sang gợi lên cho bạn những cảm nghĩ gì về các nhân vật và cuộc đời? Nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự, bạn ứng xử ra sao?"

Phương pháp trả lời

Đọc kỹ tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ.

Tập trung vào đoạn văn miêu tả khoảnh khắc chia tay giữa hai nhân vật khi mùa xuân đến, để từ đó trả lời câu hỏi.

Chi tiết lời giải

Khoảnh khắc chia tay giữa hai nhân vật khi xuân về khơi gợi những suy tư sâu sắc về cuộc sống và mối quan hệ của họ. Mỗi người trong chúng ta đều phải đối mặt với những lúc phải xa rời nhau, và cuộc đời, dù ta có muốn hay không, luôn mang đến những chia ly khiến tâm hồn ta đau đớn.

Nếu ở trong tình huống tương tự, tôi chắc chắn sẽ tiến lại gần Na-đi-a, nói lời tạm biệt và bày tỏ tình cảm chân thành của mình, cũng như thừa nhận về trò đùa đó, để chia sẻ những cảm xúc mà tôi đã chất chứa bấy lâu.

Câu 7 ở trang 58 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 - Kết nối tri thức

Nội dung câu hỏi: "Trong phần kết, khi kể về tình trạng cuộc sống của Na-đi-a và của mình nhiều năm sau, người kể chuyện có tâm trạng thế nào? Hãy nêu nhận xét về cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn."

Phương pháp trả lời

Đọc tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ.

Chú ý đến phần kết, nơi tác giả mô tả cuộc sống hiện tại của Na-đi-a và nhân vật “tôi” để hiểu rõ hơn về tâm trạng của người kể chuyện.

Từ đó, nhận định về cảm hứng chủ đạo trong truyện ngắn này.

Chi tiết lời giải

Trong phần kết, khi miêu tả cuộc sống hiện tại của Na-đi-a và bản thân sau nhiều năm, người kể chuyện trải qua tâm trạng phức tạp, vừa băn khoăn vừa hoài niệm. Na-đi-a giờ đây đã tìm thấy hạnh phúc riêng, và câu nói ấy trở thành một kỷ niệm đẹp trong lòng nàng. Ngược lại, nhân vật “tôi” vẫn chưa lý giải được lý do mình đã bày ra trò đùa đó.

Cảm hứng chủ đạo của truyện ngắn là tình yêu và nỗi nhớ, khi những sự kiện trong quá khứ giờ đây đã trở thành kỷ niệm đáng trân trọng. Tác phẩm gợi lại một kỷ niệm của tác giả, thông qua trò đùa với câu nói “tôi yêu em”, như một cách để gửi gắm tình cảm đến người con gái mà mình trân quý.

Phần kết nối đọc - viết

Nội dung câu hỏi: "Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích hình ảnh “hàng rào” trong truyện ngắn Một truyện đùa nho nhỏ.".

Phương pháp trả lời

Đọc tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ.

Chú ý đến đoạn văn mô tả hình ảnh “hàng rào” để từ đó viết một đoạn phân tích sâu sắc.

Chi tiết lời giải

An-tôn Sê-khốp là một trong những bậc thầy vĩ đại của văn học Nga, và những tác phẩm ngắn của ông thường được mô tả là “truyện không có chuyện.” Trong tác phẩm Một chuyện đùa nho nhỏ, câu chuyện xoay quanh một trò đùa của nhân vật “tôi” với câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!”, như một cách để bày tỏ tình cảm chân thành của mình dành cho nàng. Hình ảnh “hàng rào” trong tác phẩm không chỉ là một chi tiết thông thường mà còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, đại diện cho sự ngăn cách giữa tâm hồn của hai nhân vật.

Khi nhân vật “tôi” chuẩn bị rời đi Pê-téc-bua, anh đã đứng nhìn Na-đi-a qua khe hở của hàng rào cao có đinh nhọn. Trò đùa với câu nói “Na-đi-a, anh yêu em!” đã được gửi gắm qua gió, nhưng chính “tôi” lại phải gánh chịu sự thiệt thòi từ nó. Hàng rào ngăn cách khu vườn của nhân vật “tôi” với sân nhà nơi Na-đi-a đang đứng, thể hiện một bức tường vô hình giữa hai tâm hồn. Dù ở gần nhau về mặt địa lý, nhưng họ lại không thể chạm đến nhau.

Qua hàng rào ấy, nhân vật “tôi” gửi đến Na-đi-a những lời yêu thương như một lời chào tạm biệt. Tâm trạng của anh khi nhìn nàng qua hàng rào đầy đau buồn, khiến người đọc không khỏi cảm thấy thương cảm cho số phận của hai người. Hình ảnh “hàng rào” tuy nhỏ bé nhưng mang trong mình ý nghĩa lớn lao, là một mắt xích quan trọng giúp chúng ta hiểu rõ sự chuyển biến trong tâm trạng của cả hai nhân vật sau trò đùa đầy ý nghĩa đó.