Sản xuất thành công que chẩn đoán nhanh bệnh ký sinh trùng

Phó giáo sư-tiến sỹ Đinh Thị BíchLân, Viện Tài nguyên Môi trường và Công nghệ sinh học, Đại học Huế và các đồngtác giả vừa nghiên cứu, sản xuất thành công que chẩn đoán nhanh bệnh ký sinhtrùng Toxoplasma gondii ở người và gia súc.

Đề tài này đã đoạt giải nhất Giảithưởng Sáng tạo khoa học, công nghệ tỉnh Thừa Thiên-Huế lần thứ sáu, năm 2012.

Đây cũng là lần đầu trong nước, nhóm nghiên cứu đã ứng dụng kỹ thuật genecloning vào trong lĩnh vực thú y như nghiên cứu, sản xuất kháng nguyên tái tổhợp SAG2 là nguyên liệu quan trọng để sản xuất kháng thể đặc hiệu và sản xuấtthành công que chẩn đoán nhanh bệnh ký sinh trùng do Toxoplasma gondii gây ra ởngười và gia súc.

Nguyên lý hoạt động của que chẩn đoán, khá đơn giản: khi nhỏ huyết thanh (50μl) được pha loãng với PBS theo tỷ lệ 1:2 lên đệm mẫu qua vị trí tra mẫu, huyếtthanh sẽ thấm vào đệm mẫu và chuyển dịch đến đệm conjugate.

Tại đệm conjugate, kháng thể (nếu có trong huyết thanh) sẽ gắn với kháng nguyêncộng hợp, phức hợp kháng nguyên cộng hợp-kháng thể sẽ tiếp tục thấm theo màngnitrocelluose và sẽ kết hợp với kháng nguyên đã được gắn ở vị trí đường thử làmxuất hiện màu hồng tím ở đường thử. Mặt khác, kháng nguyên cộng hợp sẽ kết hợpvới kháng thể đặc hiệu đã được gắn sẵn ở đường đối chứng làm xuất hiện màuhồng tím ở đường đối chứng.

Nếu xuất hiện màu đồng thời tại đường thử và đường đối chứng, phản ứng được xemlà dương tính; nếu chỉ xuất hiện màu ở đường đối chứng thì phản ứng được xem làâm tính; kết quả sẽ được xác định trong vòng 15 phút.

Que chẩn đoán này không những chỉ có khả năng phát hiện kháng thể kháng lại cảbốn chủng Toxoplasma gondii, mà còn có thể phân biệt được Toxoplasma vớiNeospora. Kết quả này rất quan trọng, bởi vì một số động vật như chó, trâu bò,cừu, và ngựa có thể bị nhiễm một cách tự nhiên đồng thời cả Toxoplasma gondiivà Neospora.

Tại Thừa Thiên-Huế, các tác giả đã dùng que chẩn đoán nhanh để nghiên cứu tìnhhình nhiễm Toxoplasma gondii ở mèo và lợn, kết quả cho thấy: tỷ lệ huyết thanhdương tính với Toxoplasma gondii ở mèo rất cao (60%) và ở lợn trung bình38,66%.

Phương pháp chẩn đoán bệnh ký sinh trùng Toxoplasma gondii bằng que chẩn đoáncó nhiều ưu thế hơn các phương pháp trước đây. Chẳng hạn, phương pháp ELISAvà phương pháp PCR, thường mất nhiều thời gian, công sức và bắt buộc phải cóthiết bị chuyên dùng, đắt tiền mới có thể thực hiện được.

Trong khi đó, dùng que chẩn đoán nói trên cho phép chẩn đoán nhanh, có độ nhạyvà tính đặc hiệu cao, ít tốn kém, không cần sử dụng thiết bị đắt tiền, khôngcần kỹ thuật viên trình độ cao mà vẫn có thể chẩn đoán chính xác bệnh ở tronghoặc ngoài phòng thí nghiệm, ở vùng sâu vùng xa và thậm chí ở trong chuồngtrại chăn nuôi...

Nguồn TTXVN