Quy hoạch đô thị Gia Nghĩa đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050: Phải phát huy tối đa những lợi thế sẵn có

Vừa qua, UBND tỉnh đã tổ chức cuộc họp đểnghe Công ty Jina Architects, Co.ltd (đơn vị tư vấn Hàn Quốc), báo cáo đồ ánquy hoạch đô thị Gia Nghĩa lần thứ hai. Theo Công ty Jina, muốn phát triển đôthị Gia Nghĩa theo hướng sinh thái, công nghiệp, du lịch và tri thức, gắn vớicác tiêu chí xanh, sạch, đẹp thì phải phát huy tối đa những lợi thế sẵn có,trên cơ sở điều chỉnh, khắc phục những điểm yếu khác. Qua điều tra, thị xã GiaNghĩa và các vùng phụ cận hiện có rất nhiều tiềm năng như: hệ sinh thái rừng,khoáng sản, văn hóa-du lịch và nguồn nhân lực để phát triển đô thị. Bên cạnhđó, Gia Nghĩa cũng có không ít điểm yếu, đó là tỷ lệ lao động nông nghiệp lớn,cơ sở hạ tầng còn thiếu, chất lượng thấp. Tình hình xuất hiện các dấu hiệu ônhiễm nguồn nước do nước thải gây ra, rồi hệ thống nghĩa trang thì có quá nhiềuđiểm, manh mún, không tập trung…

Cũng theo Công ty Jina, sở dĩ đơn vị nêura những điểm mạnh, yếu để quy hoạch đô thị Gia Nghĩa là dựa trên căn cứ khoahọc, kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình xây dựng các thành phố hiện đại trênthế giới. Điển hình như thị xã có hệ sinh thái rừng phong phú, đa dạng, hệthống sông, suối, thác nước nhiều và địa hình đồi bát úp, kết hợp với các dảiđồi sẽ tạo nét đặc trưng không gian kiến trúc đô thị. Với tiềm năng khoáng sảnnhư bôxít, đá bazan, caolin… sẽ tạo động động lực phát triển trung tâm bôxítcủa cả nước và các cụm công nghiệp khai thác, chế biến khác. Mặt khác, GiaNghĩa và các vùng phụ cận còn có nhiều danh lam, thắng cảnh, các di sản văn hóavật thể, phi vật thể…Đây là một trongnhiều lợi thế để phát triển đô thị du lịch sau này. Đứng ở góc độ quy hoạch,Công ty Jina cũng đánh giá cao tiềm năng về nguồn nhân lực của thị xã Gia Nghĩalà có hệ thống các trường học được phân bố hợp lý và nguồn lao động quy mô lớn.Ngoài ra thị xã còn nằm trong vùng đầu mối giao thông quan trọng của TâyNguyên; rồi quỹ đất phát triển đô thị lớn, có khả năng mở rộng… là những điểmmạnh trong quy hoạch, phát triển đô thị... Đi kèm cơ hội, việc phát triển đôthị Gia Nghĩa tương lai sẽ còn đối mặc với không ít thách thức trong khai tháckhoáng sản gắn với bảo vệ môi trường; khó khăn trong phát triển đô thị tiệnnghi vì hiện tại đất ở đô thị mật độ thấp còn lớn… Mặt khác, chính vì địa hìnhphức tạp, độ dốc lớn, cũng gây khó khăn cho công tác xây dựng cơ sở hạ tầng vàquản lý xây dựng để phát triển đô thị mang tính đặc thù.

Khu vực Trung tâm Thương mại thị xã Gia Nghĩa

Trên cơ sở phân tích của Công ty Jina,hầu hết các đại biểu là lãnh đạo các ngành, địa phương tham dự hội nghị đềuđồng tình với những nhận định này. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cũng cho rằng,trongquá trình xây dựng quy hoạch đôthị, đơn vị tư vấn cần làm rõ hơn các vấn đề lao động, giáo dục, phát triển dulịch, công nghiệp. Theo ông Ngô Văn Linh, Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa thìCông ty Jina cần làm rõ thêm mối liên hệ giữa đô thị Gia Nghĩa với các vùngkhác. Tương tự, cách tính toán kịch bản tăng trưởng của Gia Nghĩa đến năm 2030,định hướng năm 2050 cũng cần được phân tích cụ thể, chi tiết hơn… Nói về nguồnlao động trong đô thị, lãnh đạo các huyện Đắk R’lấp, Đắk Song băn khoăn, khiquy hoạch các xã Đắk Wer, Nhân Cơ, Nhân Đạo (Đắk R’lấp), xã Trường Xuân (ĐắkSong) trực thuộc đô thị Gia Nghĩa thì đơn vị tư vấn cần tính toán cụ thể hơnquá trình nâng cao chất lượng nguồn lao động, cũng như các biện pháp chuyển đổingành nghề một cách thích hợp vì những vùng này hiện có đông lao động nôngnghiệp trình độ thấp, là nơi có tỷ lệ hộ đồng bào dân tộc cao… Góp ý về hướngbố trí vận chuyển khoáng sản, ông Trần Xuân Hải, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tưcho biết: “Theo quy hoạch, trong đô thị Gia Nghĩa sẽ có hai khu khai thác, chếbiến bôxít là Nhân Cơ và Đắk Ha. Tôi thấy, nếu kết nối hai khu này bằng đườngqua trung tâm đô thị thì không hợp lý lắm, mà cần có hướng xây dựng đường vànhđai”.

Cũng tại hội nghị này, đồng chí Lê Diễn,Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh cho biết thêm: “Việc đóng góp ý kiến,hay đưa ra các ý tưởng gợi ý cho đơn vị tư vấn thiết kế quy hoạch đô thị GiaNghĩa tương lai rất quan trọng. Theo đó, trong giai đoạn 3 (dự kiến báo cáo quyhoạch vào tháng 11 tới) thì tỉnh sẽ mời thêm các chuyên gia quy hoạch, xây dựngcó uy tín trong cả nước để tham gia phản biện đối với bản quy hoạch này…”.

Có thể nói, thời hạn công bố bản quyhoạch ra công chúng cũng không còn nhiều. Hi vọng, với sự chỉ đạo quyết liệtcủa tỉnh, sự hỗ trợ tối đa của các ngành, địa phương thì đơn vị tư vấn sẽ tíchcực đẩy nhanh công việc, sớm hoàn thiện bản quy hoạch đô thị Gia Nghĩa theođúng phương châm đã đề ra. Đó là quy hoạch Gia Nghĩa trở thành đô thị sinhthái, công nghiệp, du lịch và tri thức, gắn với các tiêu chí xanh, sạch, đẹp.

Công Tính