Parental Burnout: Hội chứng kiệt sức khi làm cha mẹ

Phụ nữ dễ bị kiệt sức khi làm cha mẹ hơn nam giới

Tại Pháp, một nghiên cứu của IFOP công bố vào tháng 4/2022 cho thấy khoảng 34% phụ nữ bị hội chứng này. Trong số đó, nhiều bà mẹ gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa cuộc sống cá nhân và công việc, không có đủ thời gian cho bạn đời hoặc cảm thấy thiếu sự hỗ trợ trong việc chăm sóc con cái.

Theo chuyên gia tâm lý Sonia Boros, phụ nữ thường chịu nhiều áp lực hơn nam giới trong gia đình. Ngoài công việc, họ còn phải lo toan việc nhà, giặt giũ, dọn dẹp, chăm sóc con cái và theo dõi việc học của con. Đặc biệt, những bà mẹ đơn thân là đối tượng dễ mắc hội chứng này nhất.

Nhiều bậc cha mẹ che giấu cảm xúc vì lo sợ bị đánh giá là không biết nuôi dạy con. Tuy nhiên, sự kìm nén này chỉ khiến tình trạng kiệt sức trở nên trầm trọng hơn.

Dấu hiệu nhận biết hội chứng kiệt sức khi làm cha mẹ

Chuyên gia tâm lý Élise Lecornet cho biết đây là tình trạng suy sụp cả về thể chất lẫn tinh thần. Điểm đặc biệt là dù có thể vẫn tràn đầy năng lượng trong công việc, cha mẹ lại cảm thấy kiệt quệ khi trở về nhà.

Tiến sĩ tâm lý học Isabelle Roskam chỉ ra ba dấu hiệu phổ biến nhất của hội chứng này.

• Thứ nhất, tâm lý bị quá tải. Khi nghĩ đến việc phải dành cả ngày bên con, cha mẹ cảm thấy muốn thoái lui.

• Thứ hai, mất cảm xúc khi ở bên con. Cha mẹ bắt đầu tập trung vào bản thân hơn, ít quan tâm đến cảm xúc của con cái.

• Thứ ba, mất đi niềm vui khi làm cha mẹ. Trước đây họ mong muốn xây dựng một gia đình hạnh phúc, nhưng giờ đây chỉ cảm thấy nặng nề khi nghĩ đến trách nhiệm làm cha mẹ.

Nguyên nhân của hội chứng kiệt sức khi làm cha mẹ

Nghiên cứu của hai bác sĩ tâm lý Moïra Mikolajczak và Isabelle Roskam chỉ ra rằng khoảng 5% cha mẹ mắc hội chứng này, trong khi 8% có nguy cơ cao. Đặc biệt, những người có trình độ học vấn cao thường dễ bị ảnh hưởng hơn.

Nguyên nhân chính là do cha mẹ theo đuổi chủ nghĩa hoàn hảo trong việc nuôi dạy con. Họ đặt ra tiêu chuẩn quá cao, từ việc nấu ăn ngon, giữ nhà cửa gọn gàng, tổ chức các sự kiện đặc biệt cho con đến tìm kiếm các hoạt động ngoại khóa giúp con phát triển toàn diện.

Áp lực này có thể đến từ nền văn hóa gia đình, quá khứ thời thơ ấu, sự so sánh với người khác hoặc ảnh hưởng từ mạng xã hội. Nhiều người cho rằng hội chứng này là "căn bệnh của thời đại 4.0".

Làm thế nào để vượt qua hội chứng kiệt sức khi làm cha mẹ?

Chuyên gia Sonia Boros cho rằng bước đầu tiên là dám thừa nhận vấn đề và chia sẻ với người khác mà không cảm thấy xấu hổ. Việc che giấu cảm xúc chỉ khiến căng thẳng gia tăng.

Cha mẹ cần xác định những việc quan trọng nhất để tập trung, tránh ôm đồm quá nhiều. Hãy từ bỏ suy nghĩ phải làm mọi thứ hoàn hảo và học cách chia sẻ trách nhiệm với bạn đời.

Nếu không có biện pháp xử lý, hội chứng này có thể kéo dài trong nhiều năm và ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.

Khi nào cần tìm đến sự giúp đỡ?

Nếu cha mẹ có ít nhất ba trong số các dấu hiệu sau, họ nên tìm đến chuyên gia để được tư vấn:

• Cảm thấy mệt mỏi và chán nản dù đã ngủ đủ giấc.

• Cảm giác bị chìm ngập trong việc chăm sóc con và làm mọi thứ một cách máy móc.

• Muốn ở lại nơi làm việc lâu hơn để tránh về nhà.

• Thường xuyên cảm thấy mình vô dụng và không làm gì ra hồn.

• Mong muốn quay trở lại cuộc sống khi chưa có con.

• Dễ cáu gắt, quát tháo hoặc thậm chí có hành động bạo lực với con.

Hội chứng "kiệt sức khi làm cha mẹ" có thể không tự biến mất mà thậm chí còn kéo dài nếu không có sự thay đổi. Cha mẹ cần nhận ra dấu hiệu, tìm kiếm sự giúp đỡ và điều chỉnh lại cách nuôi dạy con để tránh kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần.