Ô nhiễm môi trường kéo dài tại bãi rác Đắk R’lấp

Bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt huyện Đắk R’lấp có vị trí tại thôn 8, thị trấn Kiến Đức. Với diện tích khoảng 0,5ha, bãi rác hiện tiếp nhận mỗi ngày từ 15 đến 20 tấn rác thải sinh hoạt từ thị trấn Kiến Đức và các xã lân cận.

Việc quá tải kéo dài khiến nơi đây ngày càng trở nên nhếch nhác, ô nhiễm trầm trọng, ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân.

Bãi rác này cách trục đường Hồ Chí Minh qua trung tâm huyện Đắk R’lấp khoảng 2km. Bãi rác nằm gần khu dân cư, khu sản xuất trung tâm. Không chỉ bốc mùi hôi thối nồng nặc vào những ngày nắng nóng, nơi đây còn thường xuyên phát sinh tình trạng đốt rác lộ thiên, tạo ra khói bụi đen kịt, độc hại.

Ít năm nay, tình trạng đốt rác ngày càng diễn ra thường xuyên hơn. Khói mù mịt bao phủ cả khu vực, ảnh hưởng nặng nề đến sinh hoạt và sức khỏe của hàng trăm hộ dân sinh sống lân cận.

“Ban ngày đã khó chịu, ban đêm còn kinh khủng hơn. Gió thổi hướng nào là cả nhà tôi bị khói hun theo hướng đó, không chịu nổi”, một người dân sống gần bãi rác bức xúc.

Đáng nói là tình trạng này đã diễn ra trong nhiều năm nhưng vẫn chưa có giải pháp xử lý triệt để. Sau khi người dân địa phương có ý kiến, bãi rác vẫn hoạt động theo kiểu “chữa cháy”. Việc đốt rác không có hệ thống xử lý khí thải đã khiến tình hình thêm nghiêm trọng.

Theo lãnh đạo UBND thị trấn Kiến Đức, bãi chôn lấp rác thải rắn trên địa bàn không có hệ thống xử lý nước rỉ rác, không có nhà xưởng hay khu phân loại.

Ngoài mùi hôi thối và khói bụi, nước rỉ rác chưa qua xử lý từ bãi rác còn có nguy cơ thấm xuống mạch nước ngầm hoặc chảy tràn ra môi trường.

Khu vực bãi rác nằm trên một quả đồi cao và ngay trục đường chính dẫn vào khu dân cư đông đúc. Vào mùa mưa, lượng nước thải từ bãi rác có thể cuốn theo rác trôi ra các tuyến đường dân sinh, gây cản trở giao thông và tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh.

Bãi chôn lấp rác thải huyện Đắk R’lấp là một trong những cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1/10/2013.

Theo kế hoạch, bãi rác này phải đóng cửa và xây dựng bãi rác mới hợp vệ sinh trong giai đoạn 2013 - 2018. Trong thời gian xây dựng bãi rác mới, cơ quan chuyên môn địa phương phải sử dụng các loại hóa chất xử lý cục bộ nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường tại bãi rác cũ.

Vào tháng 6/2018, UBND tỉnh Đắk Nông đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Dự án cải tạo, nâng cấp, xử lý triệt để ô nhiễm môi trường tại Bãi thu gom rác thải huyện Đắk R’lấp. Dự án này xây dựng một bãi rác mới tại xã Đạo Nghĩa, huyện Đắk R’lấp với quy mô hơn 18ha, tổng mức đầu tư gần 59 tỷ đồng.

Dự án triển khai từ tháng 11/2021 nhưng phải tạm dừng thi công trong thời gian dài (từ tháng 6/2022 đến tháng 10/2024) do vướng mặt bằng và chậm bố trí vốn. Đến tháng 11/2024, dự án tiếp tục triển khai thi công sau khi tất cả các vướng mắc đã được tháo gỡ.

Theo Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh Đắk Nông (chủ đầu tư), bãi rác tại xã Đạo Nghĩa được đầu tư bài bản với hệ thống xử lý hiện đại.

Sau khi hoàn thành bãi rác mới, toàn bộ rác thải tại bãi rác thị trấn Kiến Đức sẽ được vận chuyển về xử lý. Tuy nhiên, tiến độ triển khai dự án bãi rác mới khá chậm, hiện đạt khoảng 58% giá trị hợp đồng.