Tìm lại hương vị 20 năm trước
Những ngày cuối năm, xưởng chế biến sâu ca cao của anh Vũ Văn Nghĩa, thôn Tân Hợp, xã Tân Thành (Krông Nô) tất bật rang xay những mẻ ca cao mới, chuẩn bị nguyên liệu để sản xuất chocolate phục vụ dịp Tết Nguyên đán.
Chủ nhân của xưởng chế biến - anh Vũ Văn Nghĩa chia sẻ, những hạt ca cao được lấy từ quả loại một, thu hái và lên men cẩn thận, sẵn sàng tham gia vào quy trình tạo nên loại chocolate của một nông dân “chính hiệu”.
Anh Nghĩa quê gốc Nam Định, cuối những năm 90 của thế kỷ trước, một lần được thưởng thức ly ca cao là món quà của người thân gửi về từ nước ngoài khiến anh ấn tượng từ đó. Cũng vì “thương nhớ” và muốn tìm lại hương vị của thứ thức uống ấy, sau khi vào Tây Nguyên lập nghiệp, anh Nghĩa tim tòi, bén duyên với cây ca cao.
 |
Anh Vũ Văn Nghĩa, chủ nhân của sản phẩm OCOP hạng 3 sao |
Năm 1995, anh Nghĩa vào xã Tân Thành để trồng cà phê. Trong thời gian này, anh được mời tham gia một lớp tập huấn về cây ca cao. Ước mơ về sản xuất ca cao vốn nung nấu bao lâu lại trỗi dậy mạnh mẽ. Anh Nghĩa quyết định trồng xen cây ca cao trong vườn cà phê, vừa tiết kiệm diện tích, vừa tránh rủi ro khi thử nghiệm với giống cây trồng mới.
Ý định ban đầu của anh là trồng xen ca cao để tận dụng quỹ đất trống, tăng thu nhập. Nhưng sau 3 năm chăm sóc, anh thấy ca cao khá dễ trồng, ít tốn công chăm sóc nên sau đó anh chuyển hẳn và vận động người dân trên địa bàn cùng mở rộng diện tích trồng ca cao. Mỗi hécta đất, anh Nghĩa trồng khoảng 1.100 cây ca cao, khi thu hoạch có thể đạt năng suất bình quân từ 2 - 2,5 tấn quả/ha.
“Trung bình mỗi năm tôi thu mua khoảng 90 tấn ca cao hạt, có năm lên tới gần 150 tấn hạt. Phần lớn được xử lý thô sau đó bán cho các đơn vị sản xuất bột ca cao, dầu thực vật hoặc chocolate, chỉ một ít trong đó là được giữ lại cho gia đình dùng”, anh Nghĩa nhớ lại thời điểm trước khi thực hiện chế biến sâu.
 |
Ca cao được trồng trên diện tích khoảng 120 ha, theo tiêu chuẩn sản xuất an toàn, có lợi cho nông dân và người tiêu dùng |
Đến sản phẩm chocolate OCOP 3 sao
Năm 2016, anh Nghĩa thành lập HTX Nông nghiệp Krông Nô. HTX dần định hình được thương hiệu khi được huyện Krông Nô mời tham dự triển lãm hoặc trưng bày, giúp sản phẩm ca cao trên địa bàn có đầu ra ổn định.
“HTX ban đầu chỉ sản xuất bột ca cao đơn thuần. Nhưng từ đầu năm 2021, chúng tôi nhập thêm máy móc để chế biến thêm 3 sản phẩm từ ca cao gồm chocolate nguyên chất 100%, chocolate 65% và chocolate sữa 40%. Đây là những thanh chocolate nguyên vị, mang hơi thở của vùng đất Krông Nô”, anh Nghĩa tự hào giới thiệu.
Giám đốc HTX Nông nghiệp Krông Nô chia sẻ, có trực tiếp làm mới thấy công việc này không hề đơn giản. Bởi một mẻ chocolate thành công phải cộng hưởng rất nhiều yếu tố, từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến các công đoạn chế biến sâu.
 |
Hạt ca cao được xử lý trước khi bước vào giai đoạn chế biến sâu |
“Tôi vốn là nông dân, xuất thân từ gia đình nông dân chính hiệu nên cách tôi làm cũng rất… nông dân. Có lần tôi tự đóng thùng sản phẩm mang ra Hà Nội giới thiệu. Ban đầu cũng không ai tin tôi làm được chocolate, nhưng khi thưởng thức rồi nghe tôi kể, tận mắt chứng kiến quy trình của HTX, họ tin ngay. Bây giờ tôi cũng đã tìm được cho mình những “bạn hàng” tin cậy rồi!”, anh Vũ Văn Nghĩa kể.
Theo anh Nghĩa, với giá bán bột ca cao khoảng 370.000 đồng/kg và 600.000 đồng/kg chocolate, giấc mơ nâng tầm giá trị vùng nguyên liệu ca cao của gia đình anh Nghĩa và HTX Nông nghiệp Krông Nô đang dần trở thành hiện thực. Vùng trồng ca cao diện tích gần 120 ha do anh liên kết sản xuất theo tiêu chuẩn sản xuất an toàn, có lợi cho nông dân và người tiêu dùng.
“Niềm vui nhân lên khi năm 2021, cả 2 sản phẩm bột ca cao và chocolate của HTX Nông nghiệp Krông Nô được công nhận đạt OCOP hạng 3 sao. HTX được UBND huyện Krông Nô hỗ trợ máy móc, kinh phí để thiết kế, in bao bì, làm tem nhãn nên sản phẩm từ ca cao từng bước tạo dựng được thương hiệu. Hiện nay, chúng tôi đang nghiên cứu để đưa lên các sản phẩm thương mại điện tử để sản phẩm này đến tay người tiêu dùng nhiều hơn”, anh Nghĩa chia sẻ thêm về kế hoạch của mình.