Nỗ lực bao phủ bảo hiểm y tế vùng dân tộc thiểu số

An sinh y tế cho đồng bào DTTS

Chính sách BHYT đang ngày càng trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội tại tỉnh, góp phần thiết thực bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng đời sống cho đồng bào DTTS.

Để đưa chính sách BHYT đến gần hơn với người dân vùng sâu, vùng xa, ngành BHXH tỉnh Đắk Nông đã triển khai nhiều giải pháp linh hoạt, đồng bộ ngay từ cơ sở.

Tại huyện Đắk R’lấp, một trong những địa bàn có đông đồng bào DTTS sinh sống, công tác vận động, phát triển đối tượng tham gia BHYT được triển khai quyết liệt. Ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Giám đốc phụ trách BHXH huyện Đắk R’lấp thông tin, tính đến cuối năm 2024, toàn huyện có gần 7.900 người DTTS tham gia BHYT nhờ sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, với tổng kinh phí hỗ trợ lên tới hơn 4,2 tỷ đồng. Trong đó, Đắk R'lấp có hơn 6.100 người DTTS được hỗ trợ tham gia BHYT với mức đóng được giảm 70% theo Nghị định 75/2023/NĐ-CP.

Chị Thị Nhuần, dân tộc M’nông ở huyện Đắk R’lấp chia sẻ: “Trước đây tôi làm nghề tự do, thu nhập không ổn định nên chưa đủ điều kiện mua BHYT. Từ khi được Nhà nước hỗ trợ 70%, người dân chỉ cần phải đóng thêm 30% nên tôi và các thành viên trong gia đình đều cố gắng tham gia BHYT đầy đủ. Có thẻ BHYT, tôi yên tâm hơn khi bị ốm đau, không lo chi phí khám chữa bệnh.”

Bên cạnh đó, công tác xã hội hóa cũng được chú trọng nhằm huy động nguồn lực cộng đồng. Năm 2024, huyện Đắk R’lấp đã huy động gần 300 triệu đồng từ các tổ chức, cá nhân để cấp 1.890 thẻ BHYT cho người DTTS có hoàn cảnh khó khăn. Việc này không chỉ giúp mở rộng diện bao phủ BHYT mà còn tăng thêm cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại cho bà con vùng khó khăn.

Không riêng huyện Đắk R'lấp, cuối năm 2023, Nghị định số 75/2023/NĐ-CP được ban hành đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chính sách BHYT dành cho đồng bào DTTS tại tỉnh Đắk Nông. Theo đó, người DTTS cư trú ở các xã khu vực II, III và các thôn đặc biệt khó khăn trong giai đoạn 2016 – 2020 dù không còn thuộc diện đặc biệt khó khăn vẫn được Nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng BHYT trong vòng 3 năm. Chính sách này đã giúp giảm bớt gánh nặng tài chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận các dịch vụ y tế hiện đại.

Trên nền tảng của chính sách này, ngành BHXH tỉnh Đắk Nông đã chủ động đẩy mạnh công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của đồng bào DTTS. BHXH tỉnh đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông đa dạng như phát thanh lưu động tại các bon, làng; tổ chức đối thoại trực tiếp với người dân; phát tờ rơi, tờ gấp đến từng hộ gia đình.

Ông Hồ Hữu Tuấn, Giám đốc BHXH tỉnh cho rằng, những hoạt động “đi từng ngõ, gõ từng nhà” đã giúp bà con hiểu rõ quyền lợi, cách sử dụng BHYT hiệu quả. Bà con chủ động hơn trong việc khám chữa bệnh kịp thời, góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng. Kết quả, chỉ sau một năm thực hiện Nghị định 75, số người DTTS chưa tham gia BHYT giảm từ hơn 54.000 xuống còn khoảng 41.000, nâng tỷ lệ bao phủ BHYT trong nhóm này lên 77,3%.

Ngoài ra, Đắk Nông thực hiện chính sách hỗ trợ đa tầng nhằm bảo đảm công bằng xã hội cho các nhóm đối tượng khác nhau. Thực hiện Nghị quyết số 12/2022/NQ-HĐND của HĐND tỉnh, Đắk Nông trích ngân sách hỗ trợ thêm cho các đối tượng khác như: hộ cận nghèo được hỗ trợ 20%; hộ nông, lâm nghiệp mức sống trung bình được hỗ trợ 15%; học sinh, sinh viên DTTS được hỗ trợ 10%. Những chính sách linh hoạt này góp phần tạo sự đồng thuận, giúp mọi người dân đều được thụ hưởng quyền lợi y tế cơ bản, không ai bị bỏ lại phía sau trong mạng lưới an sinh xã hội của tỉnh.

Chung tay đưa BHYT đến vùng sâu

Đưa chính sách BHYT đến với đồng bào DTTS không chỉ là trách nhiệm riêng của ngành BHXH mà còn là sứ mệnh chung của cả hệ thống chính trị và cộng đồng. Tại Đắk Nông, sự phối hợp chặt chẽ giữa BHXH tỉnh với các sở, ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương và lực lượng cơ sở đã tạo nên sức mạnh tổng hợp.

Theo ông Hồ Hữu Tuấn, Giám đốc BHXH tỉnh Đắk Nông, song song với việc triển khai các chính sách hỗ trợ tài chính, ngành BHXH tỉnh tích cực ứng dụng công nghệ để tạo thuận lợi trong tiếp cận và sử dụng thẻ BHYT. Các tiện ích như: sử dụng căn cước công dân gắn chíp thay cho thẻ BHYT giấy; ứng dụng VssID trong quản lý, tra cứu thông tin và khám, chữa bệnh... giúp giảm thủ tục hành chính và nâng cao trải nghiệm của người tham gia. Đây là những bước tiến quan trọng góp phần hiện đại hóa hệ thống BHYT, đặc biệt tại các vùng khó khăn.

Không dừng lại ở đó, BHXH tỉnh Đắk Nông chủ động tham mưu, kiến nghị với cấp ủy, chính quyền các cấp xem xét hỗ trợ kinh phí cho các nhóm DTTS đang gặp khó khăn nhưng chưa đủ điều kiện tham gia BHYT. Những đề xuất này thể hiện tinh thần đồng hành, không để ai bị bỏ lại phía sau trong mạng lưới an sinh xã hội.

Tuy nhiên, trên thực tế, toàn tỉnh vẫn còn hơn 13.000 người DTTS chưa có thẻ BHYT. Nguyên nhân chủ yếu là do tâm lý ỷ lại, trông chờ vào hỗ trợ 100% từ Nhà nước hoặc chỉ quan tâm đến BHYT khi ốm đau, bệnh tật. Trong khi đó, nguồn lực xã hội hóa còn hạn chế, khó có thể bao phủ toàn bộ các đối tượng khó khăn. Vì vậy, bên cạnh việc duy trì chính sách hỗ trợ, việc nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy từ “thụ hưởng” sang “tự chủ” là rất cần thiết.

“BHYT không chỉ là tấm thẻ nhỏ mà là tấm lá chắn lớn bảo vệ sức khỏe và tài chính cho mỗi người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Với sự vào cuộc đồng bộ và quyết liệt, chính sách BHYT đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu bao phủ toàn dân, góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, phát triển bền vững và công bằng tại Đắk Nông”, ông Tuấn cho biết.