Ông Joe Biden trong chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2020. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Khi Tổng thống Mỹ Joe Biden chuẩn bị cho nỗ lực tái tranh cử, ông phải đối mặt với một hiện thực là cuộc đua trong năm 2024 rất khác so với năm 2020, thời kỳ đỉnh điểm của đại dịch COVID-19.
Vừa qua, Tổng thống Joe Biden tuyên bố ông sẽ tái tranh cử và đang cân nhắc việc đưa ra thông báo chính thức qua video, sớm nhất vào ngày 25/5.
Bối cảnh đại dịch lan tràn đã không còn
Trở lại hồi năm 2020, ông Biden đã hành động một cách cẩn trọng và khiêm tốn khi sự lây lan của đại dịch COVID-19 đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hầu hết các khía cạnh trong đời sống của người Mỹ, bao gồm cả chiến dịch tranh cử mà ông phải đọ sức với Tổng thống Donald Trump.
Thời điểm đó, trong khi ông Trump vẫn phát biểu tại các cuộc míttinh lớn, ông Biden thực hiện phần lớn chiến dịch vận động tranh cử từ tầng hầm ngôi nhà của ông ở Wilmington, Delaware, để tránh đám đông, nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh và giảm nguy cơ nhiễm virus cho chính mình.
Nhưng bối cảnh đó sẽ không còn nữa trong chiến dịch tranh cử sắp tới. Sẽ không có lý do gì để xa lánh các sự kiện công khai, dù là với quy mô lớn hay nhỏ, trong chiến dịch sắp tới. Ông Biden có thể sẽ phải trở lại hoạt động tranh cử truyền thống, khi ông liên tục dừng chân tại các quán ăn, nhà máy và hội trường công đoàn, để trao những cái bắt tay, chụp các bức ảnh selfie và ở cùng đám đông.
Đại hội đảng Dân chủ ở Chicago sẽ diễn ra trực tiếp thay vì trực tuyến. Ở tuổi 80 và đã là vị tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ, ông Biden sẽ có nhiều việc phải xử lý trong khi nỗ lực giành chiến thắng trong cuộc đua.
Yếu tố tuổi tác gây bất lợi
Các đảng viên Cộng hòa sẽ theo dõi sát sao những dấu hiệu cắt giảm bớt lịch trình vận động của Biden, và dựa vào đó để cho rằng tuổi tác đã khiến ông không còn phù hợp với hoạt động tranh cử và chiếc ghế ở Nhà Trắng.
Chiến lược gia Scott Reed của Đảng Cộng hòa tuyên bố: “Thật sốc khi Biden nghĩ rằng ông ấy sẽ có thể hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai, chưa nói đến phần còn lại của nhiệm kỳ này.” Nhưng ở phía bên kia, Trump cũng không phải là gương mặt trẻ trung. Ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa nay đã 76 tuổi.
Ông Biden chụp ảnh sau khi có bài phát biểu tại Accokeek, Maryland, Mỹ hôm 19/4. (Nguồn: Reuters)
Câu trả lời của ông Biden đối với những lo ngại về tuổi tác và việc tái tranh cử là “hãy quan sát ông.” Nhà Trắng đã chỉ ra những thành tựu trong quá trình điều hành nước Mỹ, để cho thấy ông vẫn làm việc hiệu quả.
Chiến lược gia Karen Finney của đảng Dân chủ cho biết: "Lịch trình di chuyển dày đặc không phải là thước đo khả năng hoàn thành công việc của một ứng viên. Đảng Cộng hòa luôn cố gắng khiến cho tuổi của ông ấy trở thành một vấn đề. Chúng tôi biết điều đó. Vì vậy, cần phải chú trọng vào cách thức hiệu quả nhất để tiếp cận người dân Mỹ. Một trong số cách thức sẽ là tại các sự kiện trực tiếp, với những đổi mới kèm theo."
Sự cần thiết của việc xây dựng lại chiến dịch tranh cử
Các trợ lý chiến dịch tranh cử của ông Biden đang nỗ lực tái tạo sự thành công của chiến dịch năm 2020, khi dịch COVID-19 lan rộng khắp đất nước Mỹ.
Một số đổi mới so với cách thức truyền thống đã được coi là thành công bước đầu, bao gồm việc thực hiện các hoạt động gây quỹ ảo có sự góp mặt của các ngôi sao, qua đó không cần phải thực hiện các chuyến đi tốn kém và mệt mỏi.
Nhưng có những đổi mới khác đã gây tranh cãi, bao gồm lệnh cấm tình nguyện viên chiến dịch tới vận động từng nhà dân. Ngoài ra việc Biden sử dụng công thức cũ, thường xuyên xuất hiện tại tầng hầm nhà ông trong các video tranh cử, đã trở thành một hình ảnh hài hước bị đối thủ chỉ trích.
Meg Bostrom, đồng sáng lập của Topos Partnership, một công ty truyền thông chiến lược, cho biết việc phải đi ra ngoài nhiều hơn so với năm 2020 có thể giúp ích cho Biden.
"Chỉ cần nhìn vào Thông điệp Liên bang của ông ấy thôi - đó là thông điệp tốt nhất mà tôi từng thấy. Khi những người theo Đảng Cộng hòa bắt đầu chất vấn, ông ấy đã tỏa sáng," bà nói. Biden đã có màn đấu khẩu gay gắt với các đảng viên Cộng hòa trong bài phát biểu Thông điệp Liên bang trước Quốc hội vào tháng 2 vừa qua.
Tuy nhiên, các vấn đề khác có thể khiến tổng thống đương nhiệm gặp khó khăn trong chiến dịch tranh cử, bao gồm cả việc ông điều hành nền kinh tế Mỹ.
Chiến lược gia đảng Cộng hòa Ford O'Connell cho biết: "Sự hấp dẫn của việc bỏ phiếu cho Biden vào năm 2020 là điều kỳ lạ, hình thành từ khao khát trở lại cuộc sống bình thường." Ông này ám chỉ tới những sự hỗn loạn trong thời gian ông Trump tại vị.
"Vấn đề đối với Biden hiện nay là ông ấy đang nắm quyền... và mọi thứ lại không bình thường chút nào, đặc biệt là khi nói đến nền kinh tế và lạm phát," O'Connell chia sẻ thêm.
Lo ngại về khủng hoảng kinh tế
Ông Biden nhậm chức vào tháng 1/2021 ngay khi các loại vaccine COVID-19 đang được tung ra và các điều kiện kinh tế dần bình thường trở lại. Hiện nước Mỹ đang tự hào vì có hơn 3,2 triệu việc làm so với mức cao nhất trước đại dịch.
Tổng thống Joe Biden chào đón những người ủng hộ trong một cuộc mít tinh vận động tranh cử ở Yonkers, New York, Mỹ, ngày 6/11/2022. (Nguồn: Reuters)
Nhưng người Mỹ lo ngại về khả năng xảy ra suy thoái kinh tế và ông Biden có thể gặp khó khăn khi đang ở giai đoạn đi xuống trong chu kỳ kinh tế sắp diễn ra vào năm 2024 - với tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên khi tăng trưởng chậm lại, lãi suất cho vay vẫn ở mức cao và lạm phát có khả năng tăng cao hơn mức trước đại dịch.
Ông Trump, người đã tuyên bố tái tranh cử và có thể lại là đối thủ của ông Biden, dự kiến sẽ tuân theo chiến lược mà bản thân đã áp dụng trong các năm năm 2016 và 2020, vốn xoay quanh nhiều cuộc vận động lớn.
Nhưng trước tiên, ông Trump sẽ phải giành chiến thắng trong cuộc đua gay go không kém với các ứng cử viên khác của Đảng Cộng hòa - điều mà ông Biden sẽ không phải đối mặt trong đảng Dân chủ của ông.
"Chúng tôi không cần lửa và diêm sinh. Chúng tôi không cần các cuộc phô trương lực lượng rầm rộ như của Đảng Cộng hòa," chiến lược gia đảng Dân chủ Joe Lestingi nói. "Chúng tôi cần sức mạnh, niềm tin vào các giá trị của mình, và sự kiên định để không thay đổi chúng."
Theo ông, Biden sẽ là người mang lại sự ổn định đó.
“Tôi nghĩ ông ấy sẽ ra ngoài vận động nhiều hơn,” Lestingi nói thêm, đồng thời ca ngợi kỹ năng của Biden trong lĩnh vực “bán lẻ” chính trị. "Nếu bạn có cơ hội ở bên ông ấy, trong một khung cảnh nhỏ và thân mật, ông ấy có thể tạo ra sự khác biệt thực sự lớn, " Lestingi nhận xét./.