Thách thức phòng chống rửa tiền thời số hóa
Thời gian qua, cơ quan điều tra đã lần theo dấu vết dòng tiền để triệt phá hàng loạt nhóm tội phạm chuyên rửa tiền cho các ứng dụng cờ bạc trực tuyến và các tổ chức lừa đảo thanh toán.
Gần đây nhất, lực lượng chức năng đã triệt hạ một đường dây rửa tiền xuyên quốc gia với quy mô lên đến 2.000 tỷ đồng/ngày do Billy cầm đầu tại Lâm Đồng. Một vụ việc đáng chú ý khác là việc bắt giữ nữ quản lý cấp cao của đường dây lừa đảo trị giá 1.000 tỷ đồng, chiếm đoạt tiền của hơn 13.000 nạn nhân.
Theo các chuyên gia, rửa tiền là quá trình che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của các khoản thu nhập từ hoạt động phạm tội. Đây được xem là một loại tội phạm phái sinh, bởi mục đích chính là hợp pháp hóa dòng tiền bất minh.
Bà Vũ Thị Lệ Phương – Giám đốc Giải pháp nghiệp vụ tại Trung tâm Giải pháp Tài chính - Ngân hàng - Bảo hiểm, thuộc Công ty CP TNTech, nhận định rằng sự phát triển mạnh mẽ của các giao dịch tài chính quốc tế, công nghệ số và phương thức thanh toán mới đang đặt ra thách thức lớn đối với các ngân hàng trong công tác kiểm soát rủi ro rửa tiền. Các hình thức phạm tội ngày càng tinh vi và ứng dụng công nghệ cao, khiến việc giám sát trở nên phức tạp hơn.
Những khó khăn lớn mà các ngân hàng phải đối mặt bao gồm: khối lượng giao dịch khổng lồ cần giám sát, sự phức tạp của các mạng lưới rửa tiền xuyên biên giới, và hạn chế về công nghệ trong việc phát hiện các giao dịch đáng ngờ.
Trước thực trạng đó, công nghệ đang trở thành yếu tố then chốt trong cuộc chiến chống rửa tiền. “Các giải pháp chống rửa tiền (AML) ứng dụng công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (machine learning) có khả năng phân tích dữ liệu lịch sử, nhận diện các mô hình giao dịch bất thường, từ đó phát hiện những dấu hiệu đáng ngờ thông qua thuật toán phức tạp,” bà Lệ Phương chia sẻ.
Bộ lọc an ninh – Giải pháp ngăn chặn rửa tiền hiệu quả
Hiện nay, nhiều ngân hàng và tổ chức tài chính trên thế giới đã ứng dụng công nghệ phân tích dữ liệu lớn, blockchain và AI để phát hiện các giao dịch bất thường cũng như đánh giá rủi ro trong giao dịch. Đồng thời, công nghệ xác thực khách hàng trực tuyến cũng được triển khai rộng rãi nhằm xác minh danh tính người dùng nhanh chóng, hiệu quả, qua đó giảm thiểu nguy cơ bỏ sót thông tin liên quan đến hành vi rửa tiền.
Tại Việt Nam, nhiều ngân hàng đã áp dụng công nghệ sinh trắc học trong quy trình xác thực danh tính khách hàng, giúp cải thiện quy trình KYC. Bên cạnh đó, các ngân hàng không ngừng hợp tác với các công ty công nghệ trong và ngoài nước để nâng cấp hệ thống phòng, chống rửa tiền, từ đó nâng cao năng lực quản trị rủi ro và tuân thủ các quy định.
Chẳng hạn, Ngân hàng NCB đã ký kết hợp tác với Diligent Risk Solutions, trong khi VietABank bắt tay cùng Công ty Cổ phần TNTech để triển khai hệ thống phần mềm phòng, chống rửa tiền (AML) tiên tiến. Theo đại diện TNTech, sản phẩm AML do công ty phát triển tích hợp AI và machine learning, giúp phát hiện giao dịch đáng ngờ hiệu quả hơn đồng thời giảm thiểu cảnh báo giả. Hệ thống này có khả năng tùy chỉnh linh hoạt, liên tục cập nhật theo các quy định trong nước và quốc tế, đảm bảo độ chính xác cao với chi phí hợp lý.
Đặc biệt, tính năng chấm điểm rủi ro khách hàng nâng cao của AML TNTech được xây dựng dựa trên nhiều yếu tố như loại hình doanh nghiệp, vị trí địa lý, lịch sử giao dịch và mức độ liên kết với các thực thể có rủi ro cao. Nhờ cơ chế cập nhật điểm rủi ro theo thời gian thực, hệ thống giúp ngân hàng đánh giá chính xác nguy cơ tiềm ẩn của từng khách hàng.
Đại diện TNTech cho biết, thông qua hệ thống AML, công ty mong muốn mang đến cho các ngân hàng những giải pháp tối ưu nhằm nâng cao khả năng phát hiện và ngăn chặn tội phạm tài chính, đặc biệt là hoạt động rửa tiền, đồng thời bảo vệ lợi ích của khách hàng và xã hội.
Không chỉ tập trung vào phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu thị trường, các công ty công nghệ như TNTech còn không ngừng cải tiến, tối ưu hóa tính năng nhằm giúp ngân hàng và tổ chức tài chính đối phó hiệu quả hơn với các phương thức rửa tiền ngày càng tinh vi.
Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu ngày càng phức tạp, phòng chống rửa tiền trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của ngành ngân hàng. Việc ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại không chỉ giúp các ngân hàng tuân thủ quy định pháp lý mà còn nâng cao uy tín, cải thiện hiệu quả hoạt động và củng cố niềm tin của khách hàng cũng như đối tác quốc tế.