Trong thời gian qua, được tỉnh khuyến khích, tạo điều kiện về mọi mặt,nên đã có nhiều doanh nghiệp đến địa bàn tỉnh để làm ăn. Tuy nhiên, bên cạnhnhững doanh nghiệp làm ăn chân chính thì cũng đã xuất hiện nhiều trường hợp đầutư theo kiểu chụp giật, lừa đảo. Dưới đây là một số vụ điển hình.
Năm 2005, Công ty Mai Hưng - Việt Trungdo ông Cát Thế Truyền làm Giám đốc được thuê 455,7 ha đất tại huyện Tuy Đức đểthành lập dự án trồng dâu, nuôi tằm. Thế nhưng, sau khi thuê được đất, ôngTruyền đã bán lại cho hàng loạt cá nhân và hộ gia đình ở tỉnh Bình Phước cũngnhư Đắk Nông với giá từ 4,5-12 triệu đồng/ha và hơn thế nữa là đã bán tới...hơn 700 ha, thu về hàng tỷ đồng. Đầu năm 2007, việc làm ăn mờ ám của Công tyMai Hưng-Việt Trung đã bị cơ quan chức năng phát hiện, ông Truyền bị bắt giữ vàbị khởi tố về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tháng 7-2007, ông Truyền đã bịTòa án nhân dân tỉnh xử phạt 15 năm tù.
Công ty TNHH Thịnh An Khương được thuêhơn 2.500 ha rừng ở huyện Đắk Glong để triển khai các dự án phát triển nông-lâmnghiệp; nhưng trong quá trình sử dụng đất, công ty chỉ triển khai nhỏ giọt mộtvài chi tiết nhỏ của dự án trồng rừng để đối phó với cơ quan chức năng. Số diệntích đất còn lại, phần thì bị công ty bỏ hoang, phần thì bị đem thế chấp tạicác ngân hàng. Trước tình hình đó, tháng 2-2009, UBND tỉnh buộc phải ra quyếtđịnh thu hồi toàn bộ diện tích đất đã cho Công ty TNHH Thịnh An Khương thuê.
Đầu năm 2009, Võ Thị Thanh Thúy, TổngGiám đốc và Nguyễn Văn Thành, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư xây dựngPhú Bình (TP Hồ Chí Minh) đã cùng lập dự án Nhà máy nghiền xi măng puzơlan ĐắkNông với công suất 2 triệu tấn/1năm. Dù dự án này không được cơ quan có thẩmquyền ở Đắk Nông phê duyệt, nhưng Thúy và Thành vẫn tổ chức lập hồ sơ mời thầu,rồi tổ chức đấu thầu, ký kết hợp đồng thi công xây dựng nhà máy; ký kết hợpđồng mua hàng với các nhà thầu cung ứng thiết bị sản xuất… Để tạo niềm tin chocác nhà thầu, Thúy và Thành đã đưa ra một số thông tin giả mạo về dự án như: dựán đã được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt, được một số ngân hàng trong nước chovay hàng chục tỷ đồng và sắp giải ngân, công ty sẽ tạo điều kiện giải ngân đợt1 cho các nhà thầu tạm ứng tiền để khởi công dự án… Sau khi đưa được các nhàthầu “vào tròng”, Thúy và Thành lại “ép” họ phải nộp phí đảm bảo dự thầu và phícam kết thực hiện hợp đồng với số tiền lên đến hàng tỷ đồng. Với “chiêu bài”này, Thúy đã thực hiện các hợp đồng kinh tế với nhiều doanh nghiệp để chiếmđoạt số tiền hàng tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, việc làm ănphi pháp của Thúy và Thành đã bị bại lộ. Ngày 18-2-2011, cơ quan cảnh sát điềutra Công an tỉnh đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Thúy vàThành.
Một hình thức khác là cấu kết, lừa đảongay các cơ quan tài chính của Nhà nước, đó là lập hợp đồng giả để vay vốn ưuđãi của Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Đó là các đối tượng Cao BạchMai, Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ và Thương mại Minh Nhật và Trần Thị Xuân,Giám đốc Công ty TNHH Nhật Tân (đều thuộc phường Tân An, TP.Buôn Ma Thuột, tỉnhĐắk Lắk) đã làm giả hàng loạt hợp đồng mua bán hàng hóa với một số đối tác nướcngoài để làm tài sản thế chấp vay hơn 1.000 tỷ đồng của một số ngân hàng trongnước. Sau khi vay được tiền, các đối tượng này đã lẩn tránh, không thực hiệncam kết trả lãi, trả gốc… Đầu tháng 5-2011, các cơ quan chức năng của tỉnh ĐắkNông đã quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với các đối tượng này.
Theo thốngkê, tính từ năm 2007 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 21 công ty, doanh nghiệpbị cơ quan chức năng phát hiện có hành vi làm ăn gian dối, bị xử lý theo phápluật. Phần lớn các vụ lừa đảo, làm ăn phi pháp mà doanh nghiệp gây ra đều đểlại hậu quả rất nghiêm trọng, làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của ngườidân cũng như môi trường đầu tư và quá trình phát triển của tỉnh nhà. Do đó, bêncạnh công tác đấu tranh, phòng ngừa với loại tội phạm này thì các nhà quản lýcũng cần phải cảnh giác, thận trọng hơn nữa trong việc thẩm định, cấp phép đầutư các dự án để có thể gạn lọc, loại bỏ được những trường hợp làm ăn bất chính.
N.S