Những điểm mới về hạn mức tách thửa đất đai ở Đắk Nông

Nhiều thông số thay đổi

Ngày 14/10, UBND tỉnh Đắk Nông ban hành Quyết định số 28/2024/QĐ-UBND quy định về hạn mức giao đất; hạn mức giao cho tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc; hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân; điều kiện, diện tích tối thiểu của việc tách thửa đất, hợp thửa đất đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh (gọi tắt là QĐ số 28).

Quyết định này hướng dẫn các khoản của Điều 139, Điều 141, Điều 176, Điều 177, Điều 195, Điều 196, Điều 213, Điều 220 của Luật Đất đai năm 2024.

Quyết định này có hiệu lực từ ngày 24/10/2024. QĐ số 28 thay thế các Quyết định số 22/2021/QĐ-UBND ngày 20/12/2021 và Quyết định số 19/2023/QĐ-UBND ngày 14/6/2023 của UBND tỉnh Đắk Nông.

So với 2 văn bản ban hành trước đó, QĐ số 28 có nhiều thay đổi về thông số. Riêng phần diện tích, kích thước tối thiểu được phép tách thửa được ấn định diện tích đất ở và thửa đất nông nghiệp.

Diện tích đất ở tối thiểu được tách thửa cho mỗi thửa tại đô thị là 50m² và ở nông thôn là 100m². Kích thước các cạnh tiếp giáp với đường giao thông, lối đi hoặc đoạn kênh, tuyến kênh, mương có bờ song song với đường giao thông của thửa đất ở đô thị không nhỏ hơn 4m, chiều sâu không nhỏ hơn 5m. Ở nông thôn, cạnh tiếp giáp không nhỏ hơn 5m, chiều sâu không nhỏ hơn 5m.

Đối với thửa đất nông nghiệp, thửa đất mới hình thành và thửa đất còn lại sau khi tách thửa phải bảo đảm diện tích tối thiểu 500m² ở khu vực đô thị và 1.000m² ở khu vực nông thôn. Thửa đất nông nghiệp được tách thửa không quy định cụ thể kích thước các cạnh tiếp giáp với đường giao thông, lối đi.

QĐ số 28 quy định rõ hơn, rộng hơn về phạm vi hạn mức giao đất, hạn mức công nhận quyền sử dụng đất và hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp. Văn bản này quy định nhiều nội dung mà các văn bản thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh trước đó không quy định.

Trong QĐ số 28, hạn mức công nhận đất ở, giao đất ở cho hộ gia đình, cá nhân ấn định ở con số không quá 300m² tại khu vực đô thị và không quá 400m² ở khu vực nông thôn. Việc công nhận đất ở, giao đất ở không phụ thuộc vào hộ gia đình đó có bao nhiêu thành viên.

Hạn mức giao đất nông nghiệp đối với hộ gia đình, cá nhân vẫn giữ nhiều thông số so với quy định cũ. Cụ thể, hạn mức giao đất không quá 2ha đối với trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản; không quá 30ha đối với đất trồng cây lâu năm và đất rừng sản xuất, rừng trồng, rừng phòng hộ. Với tổ chức tôn giáo, hạn mức giao đất không quá 5.000m².

Đối với đất chưa sử dụng đưa vào theo quy hoạch để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, hạn mức giao đất vẫn giữ mức tương ứng.

Tuy nhiên, hạn mức này áp dụng cho từng cá nhân riêng biệt. Nghĩa là 1 gia đình có thể được giao thêm hạn mức nếu có nhiều cá nhân đủ điều kiện.

Hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được quy định rõ hơn trong QĐ số 28. Các cá nhân có thể nhận chuyển nhượng không quá 30ha đối với đất trồng cây hàng năm, đất nuôi trồng thủy sản, không quá 450ha đối với đất trồng cây lâu năm và đất rừng phòng hộ, rừng sản xuất, rừng trồng.

Nhiều sự khác biệt trong quy định tách thửa

Luật Đất đai năm 2024 và các nghị định hướng dẫn thi hành có hiệu lực từ 1/8/2024. Do đó, việc thực hiện tách thửa, hợp thửa đất tại nhiều địa phương, trong đó có Đắk Nông từ ngày luật có hiệu lực phải tạm dừng giải quyết để chờ hướng dẫn mới.

Trong QĐ số 28, UBND tỉnh Đắk Nông quy định việc xử lý chuyển tiếp đối với các trường hợp nộp hồ sơ từ ngày 1/8/2024. Các hồ sơ này sẽ được giải quyết theo QĐ số 28, bắt đầu từ ngày 24/10/2024.

Theo Sở TN-MT Đắk Nông, việc tách thửa, hợp thửa được quy định tại Điều 220 của Luật Đất đai năm 2024. Trình tự, thủ tục tách thửa, hợp thửa được quy định tại Điều 7, Nghị định 101/2024/NĐ-CP.

So với quy định cũ, điều kiện tách thửa, hợp thửa có nhiều sự khác biệt. Đáng chú ý nhất là việc giải quyết tách thửa, hợp thửa đối với khu đất có xảy ra tranh chấp nhưng xác định được phạm vi, diện tích, ranh giới tranh chấp. Những diện tích xác định không có tranh chấp vẫn được tiến hành tách thửa, hợp thửa bình thường theo quy định.

Tiếp đó là vấn đề lối đi của các thửa đất tách thửa, hợp thửa. Quy định cũ ràng buộc các thửa đất tách thửa phải tiếp giáp với đường giao thông hiện có (thể hiện trên giấy chứng nhận) hoặc đường giao thông phù hợp với quy hoạch.

Theo Điểm d, Khoản 1, Điều 220, Luật Đất đai năm 2024, việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải bảo đảm có lối đi. Lối đi này được kết nối với đường giao thông công cộng hiện có. Việc tách thửa, hợp thửa bảo đảm cấp nước, thoát nước và nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý.

Luật Đất đai năm 2024 quy định, trường hợp người sử dụng đất tự hiến đất để làm lối đi thì không phải chuyển mục đích sử dụng đất đối với diện tích đó khi tách thửa, hợp thửa đất. Diện tích đất hiến để làm lối đi chung có thể là đất ở hoặc đất khác trong cùng thửa đất.

Lãnh đạo Sở TN-MT Đắk Nông cho rằng, Luật Đất đai năm 2024 và QĐ số 28 của UBND tỉnh Đắk Nông mới ban hành sẽ giải quyết được nhiều “nút thắt” liên quan đến việc tách thửa, hợp thửa.

Điều này vừa tạo điều kiện để người dân thực hiện các thủ tục hành chính thuận lợi hơn, vừa tạo điều kiện để cơ quan Nhà nước quản lý tốt hơn lĩnh vực đất đai.