 |
| Ba nhà khoa học người Mỹ giành giải Nobel Hóa học 2023. |
Thông tin trên được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố vào lúc 16 giờ 45 phút ngày 4/10 (giờ Hà Nội).
Thông cáo của Ủy ban Nobel Hóa học nêu rõ, tính chất của một nguyên tố bị chi phối bởi số lượng electron mà nó có. Tuy nhiên, khi vật chất co lại đến kích thước nano thì các hiện tượng lượng tử sẽ xuất hiện. Những hiện tượng này bị chi phối bởi kích thước của vật chất.
Các chủ nhân giải thưởng năm nay đã thành công trong việc tạo ra những hạt nhỏ đến mức tính chất của chúng được quyết định bởi hiện tượng lượng tử. Các hạt này được gọi là chấm lượng tử (quantum dot), và chúng hiện đóng vai trò quan trọng trong công nghệ nano.
“Chấm lượng tử có nhiều đặc tính hấp dẫn và khác thường. Điều quan trọng là chúng có màu sắc khác nhau tùy thuộc vào kích thước của chúng” - Chủ tịch Ủy ban Nobel Hóa học Johan Aqvist cho biết.
Với các nghiên cứu độc lập, Ekimov và Brus đã thành công trong việc tạo ra các chấm lượng tử, trong khi Bawendi cách mạng hóa ngành sản xuất hóa chất.
Chấm lượng tử giúp màn hình máy tính và màn hình tivi có thể hiển thị đa dạng dải màu sắc rộng hơn dựa trên công nghệ QLED. Chúng cũng được các nhà hóa sinh học và bác sĩ sử dụng để lập bản đồ mô sinh học.
Năm ngoái, giải Nobel Hóa học thuộc về 3 nhà khoa học Carolyn R. Bertozzi (Mỹ), Morten Meldal (Đan Mạch) và K. Barry Sharpless (Mỹ) với nghiên cứu về “phát triển hóa học click và hóa học sinh trực giao”. Đây là lần thứ hai ông Barry Sharpless giành giải Nobel Hóa học, sau lần đầu năm 2001.
Nobel Hóa học là giải Nobel thứ ba được công bố năm nay, sau giải Nobel Y Sinh và Nobel Vật lý. Giải Nobel Văn học sẽ được công bố vào ngày mai (5/10), tiếp đó là các giải Nobel Hòa bình (6/10) và Kinh tế (9/10).