Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)Theo hãng tin TASS, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 17/4 cho biết triển vọng gia hạn thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen hiện không mấy lạc quan, khi Nga cho rằng thỏa thuận này chưa được thực hiện một cách toàn diện.
Phát biểu với báo giới, ông Peskov nhận định triển vọng gia hạn cơ chế này vẫn không mấy khả thi, do những khúc mắc liên quan tính toàn diện của thỏa thuận vẫn chưa được giải quyết.
Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được ký giữa Nga và Ukraine hồi tháng Bảy năm ngoái dưới sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ và được gia hạn thêm 120 ngày vào tháng 11/2022.
Ngày 18/3, Moskva tuyên bố chỉ gia hạn thỏa thuận này thêm 60 ngày, đồng thời sẽ ngừng tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nếu bản ghi nhớ giữa Nga và Liên hợp quốc không đạt được tiến triển, trong đó lưu ý đến bối cảnh thực hiện bản ghi nhớ trong khuôn khổ sáng kiến.
Bộ Quốc phòng Nga và Liên hợp quốc đã thống nhất nội dung về việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu lương thực và phân bón của Nga với thời hạn 3 năm.
Cùng ngày, hãng tin Reuters đưa tin Bộ Tái thiết Ukraine cho rằng Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen có nguy cơ rơi vào đình trệ sau sự việc xảy ra hôm 13/4 liên quan quá trình kiểm tra tàu.
Theo bài đăng của bộ trên trang Facebook, "trong 9 tháng kể từ khi thỏa thuận này được thực thi, đây là lần thứ hai quy trình kiểm tra không được triển khai như điều khoản trong thỏa thuận," theo đó có thể ảnh hưởng đến việc duy trì sáng kiến này.
Theo quy định được nêu trong thỏa thuận, tất cả các tàu chở ngũ cốc xuất khẩu theo sáng kiến này đều phải chịu sự kiểm tra của giới chức từ cả 4 bên, trước và sau khi đến Ukraine.
Việc kiểm tra diễn ra bên trong lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ và do các thành viên của Trung tâm điều phối chung (JCC) thực hiện.
Ngày 13/4, Bộ Ngoại giao Nga phản ánh hiện có 28 tàu chở tổng cộng hơn 1 triệu tấn thực phẩm trong khuôn khổ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đang chờ kiểm tra tại lãnh hải Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, nhân viên Liên hợp quốc tại JCC đã từ chối lên lịch kiểm tra các tàu này, thay vào đó là hỗ trợ đề nghị kiểm tra các tàu của Ukraine./.