Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 3/8/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Theo hãng tin TASS ngày 20/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen chỉ được thực hiện toàn diện nếu như các lập trường của phía Nga được cân nhắc, theo đó nhấn mạnh mục tiêu đảm bảo an ninh lương thực cho châu Phi.
Trước đó, Moskva cho biết đã đồng ý gia hạn thỏa thuận lần thứ hai, nhưng chỉ thêm 60 ngày do vẫn còn khúc mắc liên quan tính toàn diện của thỏa thuận này.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết nước này sẽ ngừng tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nếu không đạt được tiến triển trong bản ghi nhớ giữa Nga và Liên hợp quốc trong đó lưu ý đến bối cảnh thực hiện bản ghi nhớ trên.
Biên bản ghi nhớ giữa Bộ Quốc phòng Nga và Liên hợp quốc có nội dung về việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu lương thực và phân bón của Nga với thời hạn 3 năm.
Bản ghi nhớ này bao gồm việc đảm bảo kết nối Ngân hàng Nông nghiệp Nga với SWIFT (Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu), duy trì chuyển giao máy móc nông nghiệp, phụ tùng và bảo trì dịch vụ, hủy bỏ các hạn chế về bảo hiểm và tái bảo hiểm, dỡ bỏ lệnh cấm tiếp cận cảng, nối lại hoạt động của đường ống dẫn khí amoniac Togliatti-Odessa, cũng như dỡ bỏ phong tỏa đối với tài sản và tài khoản ở nước ngoài của các công ty Nga liên quan đến sản xuất và vận chuyển thực phẩm và phân bón.
Phát biểu tại hội nghị nghị viện quốc tế "Nga-Châu Phi trong một thế giới đa cực" ngày 20/3, Tổng thống Nga Putin cho biết Nga tuân thủ nghiêm túc các nghĩa vụ của mình đối với việc cung cấp các sản phẩm thực phẩm, phân bón và nhiên liệu cho châu Phi, qua đó giúp đảm bảo an ninh lương thực và năng lượng cho châu lục này.
Tổng thống Putin khẳng định sẵn sàng cung cấp miễn phí phân bón cho các quốc gia châu Phi bất chấp trở ngại từ các nước phương Tây.
Hồi tháng 7/2022, tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ, Nga và Ukraine đã ký riêng rẽ các thỏa thuận với Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ về xuất khẩu ngũ cốc của Nga và Ukraine, được gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Thỏa thuận này nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường thế giới trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine và ban đầu có hiệu lực trong 120 ngày, sau đó được gia hạn thêm 120 ngày vào tháng 11/2022./.