Theo PGS.TS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, carbohydrate (chất bột đường) là nguồn năng lượng thiết yếu, đặc biệt quan trọng với hệ thần kinh trung ương. Glucoxit - sản phẩm cuối cùng của carbohydrate - là "nhiên liệu" bắt buộc để duy trì hoạt động của não bộ.
Không chỉ cung cấp năng lượng, cơm còn giàu các vitamin và khoáng chất thiết yếu như vitamin D, niacin, canxi, chất xơ, riboflavin, sắt và thiamine. Những dưỡng chất này đóng vai trò tăng cường miễn dịch và cân bằng hoạt động của cơ thể.
“Trong khẩu phần ăn lành mạnh, cần cung cấp tối thiểu 50g bột đường mỗi ngày. Trước đây, người Việt có thể ăn 3-4 bát cơm mỗi bữa nhưng tỷ lệ tiểu đường thấp hơn hiện nay do mức độ vận động cao hơn.
Ngày nay, nhiều người lại ăn ít cơm nhưng tiêu thụ nhiều đạm, chất béo, đường đơn và ít vận động, khiến bệnh lý chuyển hóa gia tăng”, TS.BS Nguyễn Trọng Hưng nói.
Một số người vì lo sợ tiểu đường nên cắt giảm hoàn toàn cơm, thay bằng trái cây, mà không biết trái cây chín cũng chứa lượng đường đơn đáng kể. Việc tiêu thụ quá mức có thể gây tác động không tốt đến đường huyết.
Về nguyên tắc mỗi người nên cân đối giữa ba nhóm chất sinh năng lượng: carbohydrate nhiếm 50–60% tổng năng lượng, chất đạm từ động – thực vật chiếm 13–20%, còn lại là chất béo từ cả động và thực vật. Ngoài ra, vitamin và khoáng chất cũng không thể thiếu trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Tại các bệnh viện, bác sĩ không khuyến cáo bệnh nhân kiêng ăn cơm. Thay vào đó, việc tiêu thụ cơm cần khoa học và phù hợp với thể trạng, mức vận động. Với người bình thường, nếu chỉ ăn cơm (không ăn bún, mì, phở…), cần tối thiểu 4 bát mỗi ngày. Trường hợp lao động thể chất, hoạt động nhiều thì nên ăn nhiều hơn.
Một chế độ ăn cân đối – không kiêng khem cực đoan, không lạm dụng một nhóm thực phẩm – chính là chìa khóa để duy trì thể lực khỏe mạnh, phòng chống bệnh tật và nâng cao chất lượng cuộc sống.