Ngoại trưởng Mexico Alicia Barcena (trái) và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. (Nguồn: EFE)
Ngày 5/10, Mỹ và Mexico cam kết tăng cường nỗ lực ngăn chặn hoạt động buôn bán ma túy và dòng người di cư bất hợp pháp.
Tuyên bố trên được đưa ra tại cuộc đối thoại an ninh cấp cao giữa giới chức Mexico và phái đoàn Mỹ đang ở thăm Mexico City, trong đó có Ngoại trưởng Antony Blinken, Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas và Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland.
Liên quan đến cuộc chiến chống ma túy và buôn lậu thuốc giảm đau fentanyl thuộc nhóm opioid, ông Blinken nói rằng fentanyl tiếp tục “tàn phá nhiều gia đình” tại cả Mỹ và Mexico, đồng thời nhấn mạnh chính phủ hai nước có nghĩa vụ thực hiện mọi biện pháp có thể để chấm dứt thực trạng này.
Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Garland đánh giá fentanyl mà các băng nhóm buôn bán ma túy sản xuất và buôn bán là loại ma túy nguy hiểm nhất mà Mỹ từng đối mặt, đã cướp đi sinh mạng của công dân cả 2 nước Mỹ và Mexico.
Về phần mình, Ngoại trưởng Mexico Alicia Barcena nhấn mạnh tiền chất hóa học dùng để sản xuất fentanyl không được sản xuất ở Mexico mà đến từ nước ngoài.
Bà cho biết Hải quân Mexico đã đề xuất thành lập một liên minh quốc tế nhằm ngăn chặn việc buôn lậu tiền chất của thuốc giảm đau nhóm opioid như fentanyl thông qua các biện pháp như nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc.
Fentanyl là loại thuốc tổng hợp thường được sử dụng phổ biến sau phẫu thuật. Đây là loại thuốc giảm đau mạnh nhất trong nhóm opioid được phép sử dụng trong ngành y, mạnh gấp 100 lần morphine. Tuy nhiên, các sản phẩm có chứa fentanyl và các chất cùng nhóm đã và đang xuất hiện trên thị trường ma túy.
Theo giới chuyên gia, nếu dùng phải thuốc fentanyl có hàm lượng cao, đặc biệt là thuốc bất hợp pháp không được kiểm soát chất lượng, người sử dụng có thể bị khó thở, bất tỉnh, thậm chí là ngừng thở.
Đề cập tới vấn đề người di cư, Ngoại trưởng Blinken nhấn mạnh thách thức gia tăng của vấn đề đòi hỏi chính phủ hai nước đẩy mạnh nỗ lực thông qua các biện pháp như hiện đại hóa lực lượng an ninh biên giới, mở thêm những lộ trình nhập cư hợp pháp và giải quyết nguyên nhân gốc rễ.
Còn Bộ trưởng An ninh Nội địa Mayorkas thông báo hai nước cam kết mở rộng con đường di cư “trật tự, an toàn và hợp pháp” song áp dụng những biện pháp nghiêm khắc đối với những người nhập cư trái phép vào Mỹ. Các biện pháp này bao gồm cả trục xuất nhanh và cấm tái nhập cảnh.
Về phần mình, phát biểu tại cuộc họp báo chung với giới chức Mỹ sau cuộc họp, Ngoại trưởng Barcena khẳng định lập trường của Mexico phản đối kế hoạch mới nhất của chính quyền Mỹ về việc xây thêm một phần bức tường biên giới Mỹ-Mexico bằng khoản tiền mà Quốc hội Mỹ trước đây đã phân bổ cho kế hoạch này.
Theo bà Barcena, Chính phủ Mỹ không nhất thiết sử dụng quỹ trên để "cơi nới" bức tường biên giới, thay vào đó có thể tập trung đầu tư vào công nghệ hay lắp đặt các thiết bị giúp ngăn chặn dòng người di cư.
Trước đó cùng ngày, phát biểu tại một cuộc họp báo, Tổng thống Mexico Lopez Obrador mô tả việc Mỹ cho phép xây dựng thêm một phần bức tường biên giới và các rào cản khác ở phía Nam Texas là một "bước thụt lùi" trong chính sách nhập cư của Mỹ khi không giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề nhập cư trái phép.
Nhà lãnh đạo này cho rằng việc đầu tư vào các dự án phát triển trong khu vực sẽ không chỉ trấn áp được hoạt động buôn ma túy mà còn ngăn chặn dòng người di cư.
Ông bày tỏ phản đối lời kêu gọi của các chính trị gia đảng Cộng hòa tại Mỹ về việc triển khai quân đội Mỹ để triệt phá các đường dây buôn ma túy. Ông khẳng định Mexico "sẵn sàng giải quyết các xung đột và tranh cãi thông qua đối thoại, không sử dụng vũ lực hoặc các biện pháp cưỡng chế."
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 5/10 đã quyết định cho phép xây dựng thêm một phần bức tường biên giới Mỹ-Mexico tại hạt Starr, thuộc bang Texas.
Tổng thống Biden giải thích không thể ngăn cản việc giải ngân khoản tiền mà Quốc hội trước đây đã phân bổ cho việc xây bức tường biên giới, nhưng nhấn mạnh rằng ông không tin việc xây tường là giải pháp ngăn chặn làn sóng di dân.
Quyết định này được đưa ra khi chính quyền Mỹ đang phải chật vật đối phó với số lượng người di cư vượt biên cao kỷ lục./.