Minh bạch để tạo tin cậy về thu, chi ở trường học

Sự cần thiết của xã hội hóa

Các khoản thu đầu năm học là vấn đề nhận được sự quan tâm. Đến thời điểm hiện tại, hầu hết các trường học của tỉnh Đắk Nông đã tổ chức họp phụ huynh để triển khai kế hoạch năm học và thông báo các khoản thu, chi đầu năm, trong đó có kế hoạch vận động xã hội hóa.

Bà Hồ Thị Thanh Hằng, Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An, xã Đắk Ha, huyện Đắk Glong (Đắk Nông) cho biết, mấy năm gần đây, để kịp thời động viên, khích lệ giáo viên, học sinh, nhà trường đã vận động phụ huynh đóng góp để xây dựng quỹ khuyến học, khen thưởng.

Hàng năm vào dịp khai giảng, sơ, tổng kết năm học nhà trường sử dụng nguồn quỹ này để trao học bổng, khen thưởng cho các học sinh, giáo viên có thành tích trong năm học trước. Ngoài ra, đối với một số trường hợp học sinh gặp khó khăn, cần hỗ trợ đột xuất, nhà trường đề xuất phụ huynh trích kinh phí từ quỹ để ủng hộ các em.

“Trong khi định mức khen thưởng, hỗ trợ đã được quy định rõ thì quỹ khuyến học của nhà trường sẽ là nguồn động viên để giáo viên, học sinh tiếp tục cố gắng, phấn đấu. Trong thời gian qua, việc xây dựng quỹ được phụ huynh và nhiều cá nhân, tổ chức hưởng ứng, góp phần lan tỏa những giá trị nhân văn, nhân ái sâu sắc”, bà Hằng nói thêm.

Thực tế, nhiều hoạt động của nhà trường được duy trì là nhờ những khoản đóng góp của phụ huynh học sinh. Từ nguồn lực tài trợ này, học sinh, giáo viên được quan tâm, hỗ trợ, đồng thời là nền tảng để tạo dựng môi trường giáo dục hiện đại, toàn diện.

Ông Trần Văn Vượng, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đắk Mil cho biết, ngân sách Nhà nước hiện tại không đủ để đáp ứng toàn bộ các nhu cầu về cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học. Các khoản đóng góp xã hội hóa từ phụ huynh, cộng đồng sẽ giúp trường học đầu tư thêm, từ đó tạo điều kiện học tập tốt hơn cho học sinh.

“Bên cạnh hỗ trợ ngành Giáo dục, việc xã hội hóa còn là cầu nối giữa gia đình, nhà trường và xã hội, giúp tăng cường sự gắn kết và trách nhiệm chung trong việc giáo dục thế hệ tương lai. Khi phụ huynh và cộng đồng tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng môi trường giáo dục, họ sẽ hiểu rõ hơn về nhu cầu và thách thức của nhà trường, từ đó có sự hỗ trợ phù hợp và hiệu quả hơn”, ông Vượng cho hay.

Minh bạch để tránh tiêu cực

Những năm qua, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của Trường THPT Chu Văn An, phường Nghĩa Thành, TP. Gia Nghĩa đã có sự thay đổi rõ nét. Gần đây nhất là sân giáo dục thể chất, rộng hơn 300m² được làm mới, giúp không gian trường học sạch sẽ, hiện đại hơn.

Điều đáng nói là các công trình trên được xây dựng bằng nguồn kinh phí huy động từ các nhà hảo tâm và sự hỗ trợ của cha mẹ học sinh nhà trường. Công trình đi vào hoạt động là niềm vui của giáo viên, học sinh nhà trường, đồng thời củng cố niềm tin cho phụ huynh khi số tiền đóng góp được sử dụng đúng mục đích.

Bà Phạm Thị Hải Yến, Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An cho biết, bên cạnh nguồn lực từ Nhà nước, những năm qua, nhà trường đã xây dựng kế hoạch để vận động xã hội hóa với mục tiêu cải thiện cơ sở vật chất, trang bị thiết bị dạy học hiện đại, trực quan. Quan điểm của nhà trường đó là công khai, minh bạch các khoản vận động để giáo viên, phụ huynh và các mạnh thường quân đều nắm rõ, từ đó trực tiếp tham gia vào việc quản lý, sử dụng hiệu quả nguồn xã hội hóa.

“Kế hoạch xã hội hóa của nhà trường nhận được sự đồng thuận cao từ phụ huynh. Điều này xuất phát từ việc chúng tôi có sự trao đổi, bàn bạc và đi đến thống nhất với phụ huynh về các khoản thu, chi. Quá trình sử dụng nguồn tài trợ, chúng tôi đều công khai rõ ràng trong các buổi họp phụ huynh và trên zalo nhóm lớp để phụ huynh được nắm rõ”, Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An Phạm Thị Hải Yến nói.

Cũng theo lời bà Yến, trong quá trình thực hiện những công trình xã hội hóa, phụ huynh học sinh vừa là người đóng góp đồng thời cũng là người giám sát. Các khoản xã hội hóa được ghi chép, quản lý thống nhất qua hệ thống sổ sách theo dõi, kế toán của trường. Mọi khoản thu, chi được công khai, minh bạch, theo quy định của pháp luật. Sau khi nghiệm thu công trình, nhà trường thực hiện báo cáo, công khai quyết toán kinh phí cho toàn thể cha mẹ học sinh được biết.

Các khoản đóng góp xã hội hóa là một phần để các trường học nâng cao chất lượng giáo dục. Công khai chi tiết các khoản thu, chi cùng quy định liên quan để phụ huynh và cộng đồng nắm rõ thông tin sẽ giảm thiểu tình trạng lạm thu và sai sót, đồng thời tạo sự tin tưởng của cộng đồng.

Bà Lê Thị Xuân, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo TP. Gia Nghĩa cho biết, đầu năm học, hầu như trường nào cũng xây dựng kế hoạch vận động xã hội hóa. Ngành Giáo dục thành phố yêu cầu các trường học xây dựng kế hoạch cụ thể, trao đổi thống nhất với phụ huynh trước khi thực hiện vận động.

Theo bà Xuân, vấn đề nhận được sự quan tâm nhất của phụ huynh, xã hội đó chính là quản lý, sử dụng các khoản vận động, đóng góp. Để tiết kiệm cho phụ huynh và tránh tình trạng “lạm thu”, lãng phí, các trường phải thực hiện công khai các khoản thu dự kiến và báo cáo hiện trạng các đồ dùng, thiết bị, hạng mục được tài trợ, hỗ trợ từ các năm học trước.

“Những năm học trước, nhiều trường được phụ huynh tài trợ máy vi tính, ti vi, máy lọc nước… Sau mỗi năm học, chúng tôi yêu cầu các trường báo cáo hiện trạng các thiết bị này. Nếu thiết bị vẫn hoạt động bình thường thì các trường sử dụng nguồn chi thường xuyên để bảo trì, vệ sinh lại. Nếu thiết bị hư hỏng thì phải báo cáo hư hỏng như thế nào, hiện đang được để ở đâu. Tất cả báo cáo đều được công khai trên website của nhà trường để phụ huynh nắm rõ”, bà Xuân thông tin thêm.