Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên

Vấn đề liên kết vùng ở Tây Nguyên để phát triển nhanh và bền vững, trong đó có ngành du lịch được đặt ra nhiều năm nay. Đặc biệt, ngày 6/10/2022 Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 23-NQ/TW về phương hướng phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng-an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó đề ra mục tiêu phát triển các trung tâm du lịch lớn, hình thành các tuyến du lịch, sản phẩm du lịch gắn với bản sắc văn hóa các dân tộc Tây Nguyên… theo hướng liên kết vùng. Đây là chủ trương lớn của Đảng đang được các địa phương vùng Tây Nguyên tăng cường liên kết để khai thác tiềm năng, thế mạnh phát triển “ngành công nghiệp không khói”.

Vùng Tây Nguyên hiện có 49 dân tộc anh em sinh sống, mỗi dân tộc có những giá trị di sản văn hóa khác nhau, tạo thành kho tàng văn hóa đặc sắc nhất trong cả nước.

Vùng đất giàu tiềm năng du lịch

Vùng Tây Nguyên có 5 tỉnh gồm: Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum và Lâm Đồng, với diện tích tự nhiên là 54.548 km², chiếm 1/6 diện tích tự nhiên của cả nước.

Tây Nguyên được biết đến như là một vùng đất huyền thoại, là nơi cùng sinh sống của gần 6 triệu người, gồm 49 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó có gần 2,2 triệu người là đồng bào dân tộc thiểu số.

Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có truyền thống đoàn kết, đấu tranh cách mạng rất kiên cường; có nền văn hóa dân tộc vừa đa dạng, phong phú, vừa có nhiều nét đặc sắc riêng.

Đây là một địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước, là “phên dậu phía Tây của Tổ quốc”, là “nóc nhà của Đông Dương”, thuộc tam giác phát triển Việt Nam-Lào-Campuchia; tiếp giáp với vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung, vùng Đông Nam Bộ, có điều kiện thuận lợi để mở rộng giao lưu phát triển kinh tế-xã hội, nhất là du lịch với cả nước và quốc tế.

Bởi vùng đất Tây Nguyên giàu tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa truyền thống, tạo thuận lợi cho phát triển nhiều loại hình du lịch, nhất là du lịch sinh thái, tìm hiểu văn hóa, lịch sử, du lịch mạo hiểm...

Trong đó, phải kể đến những cánh rừng nguyên sinh, với cảnh quan còn mang đậm nét hoang sơ như: Vườn quốc gia Yok Đôn, Chư Yang Sin, Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô, Nam Ka ở tỉnh Đắk Lắk; Chư Mom Ray, Ngọc Linh của tỉnh Kon Tum; Chư Prông của tỉnh Gia Lai và Khu bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung, Vườn quốc gia Tà Đùng của tỉnh Đắk Nông cùng nhiều thác nước đẹp nổi tiếng như: Đray Sáp, Đray Sáp Thượng, Đray Nur, Pongour, Prenn, Cam Ly…

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 2

Thác Dray Nur, một thắng cảnh nổi tiếng ở Đắk Lắk thu hút đông đảo khách du lịch đến thăm quan.

Bên cạnh sự ưu đãi của thiên nhiên, Tây Nguyên còn là nơi cư ngụ của 49 dân tộc, mỗi dân tộc có những giá trị di sản văn hóa khác nhau, tạo thành kho văn hóa đặc sắc nhất trong cả nước, tiêu biểu là “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên” được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại.

Những năm qua, các tỉnh Tây Nguyên đã và đang đầu tư khai thác các tiềm năng, thế mạnh để phát triển du lịch, thu hút du khách đến với Tây Nguyên, góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế-xã hội của khu vực phát triển nhanh, bền vững

Không gian văn hóa Tây Nguyên trải dài từ bắc xuống nam với hàng trăm loại hình sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật, kiến trúc độc đáo như: Nhà rông, nhà dài, tượng nhà mồ, các lễ cúng bến nước, lễ hội voi, lễ hội cồng chiêng Tây Nguyên... của các dân tộc bản địa.

Đồng thời, trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ còn có nhiều di tích lịch sử cấp quốc gia như: Ngục Kon Tum, Ngục Đắk Glei, di tích chiến thắng Đắk Tô - Tân Cảnh ở Kon Tum; Làng kháng chiến Stor ở tỉnh Gia Lai; Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Nhà đày Buôn Ma Thuột ở tỉnh Đắk Lắk; Di tích lịch sử N’Trang Lơng, Nhà ngục Đắk Mil tại tỉnh Đắk Nông... Đây là nguồn “tài nguyên” vô giá để các tỉnh Tây Nguyên khai thác phát triển du lịch mà không phải khu vực nào cũng có được.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đắk Nông Lê Ngọc Quang cho biết, Đắk Nông có tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, du lịch khám phá và trải nghiệm, với công viên địa chất toàn cầu Krông Nô, Vườn quốc gia Tà Đùng, hệ thống thác nước kỳ vĩ… Tỉnh hiện có 10 dự án du lịch đã được cấp chủ trương đầu tư, trong đó có 4 dự án đã đưa vào khai thác.

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 3

Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên với nhiều lễ hội và loại hình sinh hoạt văn hóa truyền thống đặc sắc hấp dẫn khách du lịch.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thụy Phương Hiếu cho biết: Nằm ở trung tâm vùng Tây Nguyên, Đắk Lắk sở hữu đa dạng văn hóa truyền thống vùng miền với 49 dân tộc anh em. Bên cạnh các di sản văn hóa vật thể nổi tiếng như các loại nhạc cụ cồng chiêng, đàn đá, tre nứa, kiến trúc nhà dài, kiến trúc nhà mồ, công cụ lao động dệt thổ cẩm, tạc tượng..., Đắk Lắk còn là vùng đất của những lễ hội đặc trưng đã được du khách trong và ngoài nước biết đến như: Hội voi, Lễ hội văn hóa cồng chiêng, Lễ cúng bến nước, Lễ bỏ mả… Đặc biệt, Lễ hội Cà-phê Buôn Ma Thuột có quy mô cấp quốc gia được tổ chức 2 năm một lần.

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 4

Ở Đắk Lắk còn có Hội voi Buôn Đôn, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch đến với vùng đất huyền thoại này.

Cùng với đó, Đắk Lắk còn có 41 di tích lịch sử, văn hóa đã được xếp hạng, trong đó thế mạnh là các thắng cảnh hùng vĩ, mang đậm dấu ấn đại ngàn, những di tích lịch sử tái hiện những trang sử bi tráng và hào hùng của đồng bào các dân tộc Đắk Lắk qua các thời kỳ… Đây chính là tiềm năng dồi dào để Đắk Lắk phát triển du lịch.

Tăng cường liên kết để phát triển

Tuy nhiên, so với các vùng trong cả nước, du lịch Tây Nguyên phát triển chưa tương xứng với tiềm năng; liên kết nội vùng, liên vùng, khu vực trong phát triển du lịch còn yếu…

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 5

Cồng chiêng Tây Nguyên được bảo tồn gắn với phát triển du lịch.

Để tạo sức hút mới với du khách, các tỉnh vùng Tây Nguyên đã và đang tăng cường liên kết để thúc đẩy phát triển du lịch.

Tại Gia Lai, sau thời gian “ngủ đông” vì đại dịch Covid-19, nhờ tăng cường liên kết đã giúp ngành công nghiệp không khói của tỉnh hồi sinh mạnh mẽ. Năm 2022, Gia Lai đón hơn 950 nghìn lượt du khách, tăng 2,9 lần so với năm 2021; doanh thu du lịch hơn 600 tỷ đồng.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trần Ngọc Nhung nhận định: “Gia Lai cần nỗ lực xây dựng hình ảnh, thương hiệu du lịch gắn với du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái, đặc biệt là đẩy mạnh liên kết với các tỉnh trong khu vực để xây dựng những tour, tuyến, sản phẩm du lịch mới mẻ, khác biệt, hấp dẫn để thu hút khách đến với Gia Lai nói riêng, Tây Nguyên nói chung”.

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 6

Các hình thức sinh hoạt văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên luôn hấp dẫn với du khách.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông Tôn Thị Ngọc Hạnh cho biết: “Để phát triển du lịch bền vững, ngoài tạo cơ chế, chính sách thông thoáng mời gọi các nhà đầu tư chiến lược nhằm phát huy các tiềm năng sẵn có... tỉnh Đắk Nông đã và đang tăng cường liên kết với tỉnh trong khu vực nhằm tạo ra các tour, tuyến mới, lạ, độc đáo, hấp dẫn du khách”.

Để phát triển du lịch bền vững, ngoài tạo cơ chế, chính sách thông thoáng mời gọi các nhà đầu tư chiến lược nhằm phát huy các tiềm năng sẵn có... tỉnh Đắk Nông đã và đang tăng cường liên kết với tỉnh trong khu vực nhằm tạo ra các tour, tuyến mới, lạ, độc đáo, hấp dẫn du khách.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông Tôn Thị Ngọc Hạnh

Còn Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thụy Phương Hiếu cho rằng, để phát triển du lịch, cần sự vào cuộc đa ngành, trước hết phải là truyền thông quảng bá, đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong ngành du lịch; liên kết với các trường đại học để đào tạo nguồn nhân lực; tăng cường gắn kết giữa văn hóa, thể thao và du lịch. Đồng thời, cần khảo sát, điều tra tài nguyên du lịch để có những định hướng, hỗ trợ phát triển sản phẩm du lịch gắn với đặc thù từng địa phương để tránh trùng lắp.

“Điều quan trọng nhất là các tỉnh Tây Nguyên phải liên kết nội vùng mới phát triển, mới tạo được tour, tuyến và sản phẩm du lịch mới, lạ, hấp dẫn để thu hút và giữ chân du khách. Nhưng để liên kết hiệu quả rất cần sự hỗ trợ của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để các địa phương phát triển đồng bộ”, bà Hiếu chia sẻ.

Liên kết vùng để phát triển du lịch Tây Nguyên ảnh 7

Các tỉnh Tây Nguyên nỗ lực bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống để thu hút khách du lịch.

Để Tây Nguyên phát triển nhanh, bền vững, thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng-an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành du lịch các tỉnh Tây Nguyên đã và đang đẩy mạnh liên kết để phát triển các loại hình và sản phẩm du lịch gắn bản sắc văn hóa của các dân tộc Tây Nguyên... bắt nhịp xu hướng phát triển và thị hiếu du khách. Đây là lợi thế của Tây Nguyên so với các vùng du lịch khác trong nước, có khả năng tạo ra sự khác biệt và tạo nên thương hiệu du lịch Tây Nguyên.