Lấn hồ thủy điện, 9 năm xử lý không xong

Ngày 28/4, phóng viên Tuổi Trẻ trở lại khu vực thôn 8, xã Nhân Cơ, huyện Đắk R'lấp (Đắk Nông) và ghi nhận các công trình xây dựng trái phép trên đất rừng, lấn hồ thủy điện Đắk R'tih bị phát hiện nhiều năm trước vẫn ngang nhiên tồn tại.

Phạt tiền rồi... thôi!

Năm 2020 UBND xã Nhân Cơ phát hiện ông Ngô Anh Phương (52 tuổi, trú tại TP.HCM) xây dựng trái phép công trình nghỉ dưỡng trên đất rừng bán ngập hồ thủy điện Đắk R'tih ở thôn 8, xã Nhân Cơ với tổng diện tích hơn 634m2. 

Ông Phương đã bị UBND tỉnh Đắk Nông phạt 70 triệu đồng và buộc tháo dỡ công trình, khôi phục lại tình trạng ban đầu. Tuy nhiên, đã ba năm qua khu nghỉ dưỡng này vẫn trơ trơ. 

Tương tự, công trình nghỉ dưỡng bên hồ của ông Trần Văn Quyết (trú TP Gia Nghĩa) bị phát hiện từ cuối tháng 10/2021, lãnh đạo UBND xã Nhân Cơ khẳng định đã yêu cầu ông Quyết ngưng thi công để xử lý sai phạm nhưng tới nay thì công trình này gần như đã hoàn thiện, có người ở.

Đặc biệt, hai ông Trần Văn Lai và Nguyễn Hữu Tâm ở xã Nhân Cơ lấn chiếm đường vận hành số 1 để xây nhà kiên cố từ năm 2014. Công ty cổ phần thủy điện Đắk R'tih đã có báo cáo về hai trường hợp này nhưng 9 năm trôi qua các công trình vi phạm vẫn còn nguyên đó.

Cách đó không xa, tại thôn Tân An, xã Đắk R'moan (TP Gia Nghĩa), ông Trần Văn Phúc (60 tuổi, giám đốc Công ty Trần Phúc) đã cho san gạt triền đồi thành bậc thang làm móng bê tông cốt thép rộng 5m, dài 20m để xây nhà nuôi yến và đổ đất san lấp, lấn chiếm 100m2 lòng hồ thủy điện Đắk R'tih. 

Ông Phúc đã bị xử phạt 8 triệu đồng, buộc khôi phục hiện trạng. Tuy nhiên đến nay ông Phúc chưa khôi phục hiện trạng, nhà nuôi yến trái phép vẫn còn sừng sững.

Không xử lý được, vì sao?

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Nông, quanh hồ thủy điện Đắk R'tih tại ba địa phương gồm TP Gia Nghĩa, huyện Đắk Song, Đắk R'lấp có hàng chục hộ lấn chiếm hành lang, lòng hồ, đường vận hành. Riêng TP Gia Nghĩa có tới gần 10 hộ lấn chiếm hành lang, lòng hồ để xây dựng công trình kiên cố, nuôi cá.

Ngày 6/7/2022, ông Lê Trọng Yên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, đã họp chỉ đạo UBND TP Gia Nghĩa, các huyện Đắk R'lấp, Đắk Song chủ trì, phối hợp với Công ty cổ phần thủy điện Đắk R'tih xử lý dứt điểm các vụ việc lấn, chiếm đất nhà nước đã giao công ty thủy điện.

Theo lãnh đạo UBND xã Nhân Cơ, ông Ngô Anh Phương đã sang nhượng tài sản cho người khác. Địa phương yêu cầu chủ mới thực hiện đúng quy định của pháp luật về quản lý sử dụng đất, xây dựng. 

Công trình do ông Phương xây trái phép buộc phải tháo dỡ, khắc phục. Còn công trình ông Quyết đứng tên, thực tế là tài sản của người khác nên địa phương đang chưa biết xử ra sao.

Ông Phan Nhật Thanh, Bí thư Huyện ủy Đắk R'lấp, khẳng định quan điểm của địa phương là phải xử lý dứt điểm công trình trái phép này. 

"Công ty cổ phần thủy điện Đắk R'tih là đơn vị quản lý hồ, tuy nhiên khi chính quyền mời xuống họp nhằm đưa ra phương án xử lý dứt điểm thì đơn vị này hoặc vắng mặt, hoặc cho người không có tiếng nói quyết định tham gia nên không biết xử lý thế nào. Riêng địa phương sẽ làm hết trách nhiệm của mình", ông Thanh nói.

Trong khi đó, ông Bạch Kim Châu, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần thủy điện Đắk R'tih, cho biết doanh nghiệp khi phát hiện vi phạm chỉ có thể báo cáo đề nghị địa phương xử lý.

Công ty đã cử đại diện làm việc với địa phương nhiều lần nhưng chính quyền địa phương không giải quyết dứt điểm theo chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh. "Quan điểm của lãnh đạo công ty là phải thu hồi đất về cho đơn vị. 

Tuy nhiên phải chờ sự phối hợp của chính quyền bởi phía công ty không có chức năng xử lý", ông Châu cho hay.