Kỹ thuật mới nhất trong việc trồng gấc
Gấc là một loại cây bán hoang dại, cây leo và chu kỳ gieo trồng đến thu hoạch là 9 tháng đến 1 năm. Hiện nay gấc đã được sử dụng trong công nghiệp dược phẩm, chiết xuất dầu gấc với thành phần vitamin A và E khiến giá trị loại cây này ngày càng tăng cao
Kỹ thuật trồng gấc
Kỹ thuật trồng gấc là quá trình trồng cây gấc với sự chú trọng vào việc chọn giống, chuẩn bị đất, và thiết kế giàn leo phù hợp để đạt được năng suất cao.
Bắt đầu từ tháng 2 theo lịch dương
Lựa chọn cây gấc có quả to, đẹp và chín để lấy hom giống. Cắt những đoạn dài từ 30 - 40 cm từ dây gấc bánh tẻ, đảm bảo mỗi hôm có ít nhất 2 - 3 đốt.
Chăm sóc đất trồng gấc
Gấc không đòi hỏi đất đặc biệt, nhưng để đạt được năng suất cao, cần đào hố trồng với mật độ từ 4 - 6 cây trên mỗi hố, độ sâu khoảng 40 - 60 cm. Trước khi trồng, trộn đất với 20 - 30kg phân ải và đất mùn cho mỗi hố. Bón lót với 0,5 - 0,6kg super lân, 30 - 50g Furadan 3H để ngăn ngừa sâu bọ gây hại, và bón từ 300g đến 1kg vôi cho mỗi hố. Trước khi bón phân hữu cơ, hãy đảm bảo trộn đều vôi với đất ở đáy hố.
Thiết kế giàn leo cho gấc
Để tạo điều kiện cho gấc ra nhiều quả và đặc biệt là để leo ngang, cần thiết kế giàn leo thích hợp. Hãy chọn một hướng không bị gió, bão làm đổ cây. Trồng cây cọc như tre hoặc tận dụng cây có sẵn như vải, nhãn, xoài, hồng, bưởi để làm cọc. Sử dụng dây thép với khoảng cách từ 30 x 30 cm để tạo giàn. Loại cách làm giàn này có thể sử dụng trong khoảng từ 3 - 5 năm và đang được nhiều mô hình sử dụng thành công.
Kỹ thuật chăm sóc
Kỹ thuật chăm sóc là quy trình quan trọng trong việc nuôi dưỡng và bảo vệ cây trồng, đảm bảo chúng phát triển mạnh mẽ và đạt được năng suất tối đa.
Chăm sóc cây gấc
Khi cây gấc đã phát triển đủ dài, khoảng 30 - 40cm, hãy tập trung vào việc theo dõi và hướng dẫn các ngọn cây leo lên giàn. Thường xuyên bắt những ngọn phân tán để đảm bảo cây leo đều trên giàn. Theo dõi sự phát triển của các gốc và giữ lại những gốc có nhiều quả sau năm đầu tiên.
Quản lý cây vào mùa hoa
Cuối mùa hoa, loại bỏ các nhánh con không có hoa để tập trung sức lực cho việc nuôi quả. Đảm bảo duy trì vùng gốc sạch sẽ bằng cách thường xuyên làm cỏ và xới nhẹ đất quanh gốc, cách gốc từ 25 - 30 cm, để kích thích sự phát triển của gốc.
Bón phân
Ngoài lượng phân bón lót, vào năm đầu tiên, giữa mùa mưa, bón thêm 30 - 50 g phân hỗn hợp NPK16-16-8 cho mỗi hố để tạo điều kiện cho cây phát triển mạnh mẽ và đậy trái.
Quản lý nước
Gấc cần đất đủ ẩm, nhưng không thích nước đọng. Hãy tưới đủ nước và đảm bảo thoát nước tốt ở vùng gốc cây. Đặc biệt, quản lý nước cẩn thận trong giai đoạn cây ra hoa và phát triển quả, vì thiếu nước ở giai đoạn này có thể dẫn đến năng suất thấp.
Phun chất kích thích tố
Để tăng số lượng hoa cái trên cây gấc, có thể áp dụng kỹ thuật phun chất kích thích tố khi cây còn nhỏ, có 1 - 2 lá thật. Sử dụng NAA (Naphthalen Acetic Acid) với nồng độ từ 25 - 100 ppm để phun lên hoa đực để tạo hiệu ứng tốt.
Thụ phấn nhân tạo
Đối với cây gấc, thụ phấn thường do gió, sâu bọ, và ong bướm đảm nhận. Để tăng năng suất, thụ phấn nhân tạo có thể được thực hiện bằng cách sử dụng bông để thu phấn từ hoa đực và gửi đến hoa cái vào thời điểm đúng, khi hoa đã nở đều.
Xử lý lại gốc cây
Vào cuối tháng 2 dương lịch, sau khi thu hoạch gần xong, cây gấc thường rụng hết lá. Tạo một gốc mới bằng cách cắt dây gấc đi, chỉ để lại một đoạn gốc dài từ 40 - 60 cm trên mặt đất. Sau đó, đào một hố vành khăn rộng 20 cm và sâu 10 cm, cách gốc 25 - 30 cm. Bón phân và lấp đất lại, sau đó tưới nước để khuyến khích gốc phát triển lại. Thực hiện việc này mỗi năm một lần, và sau 2 - 3 năm, gốc cây sẽ to và sản xuất nhiều quả nếu được chăm sóc đúng cách.
Sâu bệnh và cách phòng trừ
Trong quá trình trồng và chăm sóc cây trồng, sâu bệnh thường là một trong những vấn đề quan trọng đối diện người nông dân. Chúng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây trồng và giảm năng suất sản xuất. Vì vậy, việc hiểu về các loại sâu bệnh và cách phòng trừ chúng là rất quan trọng để bảo vệ và tối ưu hóa sản lượng của cây trồng
Sâu bọ phá hoại
Các loại sâu như bọ dừa, bọ cánh cứng màu vàng và sâu xanh có thể gây thiệt hại cho lá gấc bằng cách ăn phá hoại chúng. Để phòng trừ sâu bọ, có thể sử dụng thuốc như Vibaau 50ND, pha 25 cc cho mỗi bình 8 lít dung dịch, sau đó xịt đều lên lá cây.
Bệnh đốm lá (Downy Mildew)
Bệnh này được gây ra bởi nấm Pseudoperonospora cubensis Rostow và thường làm cho lá gấc bị đốm vàng phía trên, còn phía dưới có các vùng màu xám. Bệnh này làm cho lá chết héo và dây gấc phát triển kém, không cho nhiều quả hoặc quả nhỏ và chất lượng kém. Để phòng trị bệnh này, có thể sử dụng dung dịch Benlate C.
Bệnh hoa lá
Bệnh này làm cho lá gấc bị đốm vàng và xoắn, làm cho lá cây trở nên yếu đuối và không cho nhiều quả. Bệnh này do vi trùng gây ra và hiện không có thuốc trị trực tiếp. Để chữa trị, có thể nhổ bỏ các cây bị nhiễm bệnh và phun thuốc để kiểm soát bọ dừa và rầy mềm, nguyên nhân chính truyền bệnh.
Bệnh tuyến trùng (Nematode)
Tuyến trùng Meloidogyne spp gây thiệt hại cho rễ và dây gấc, làm cho cây yếu đuối và không phát triển tốt. Để phòng trừ bệnh này, cần quản lý tốt các thực phẩm và phương pháp quản lý cây trồng để tránh sự lây nhiễm.