Kỷ niệm 113 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5/6/1911 - 5/6/2024): Từ chuyến tàu lịch sử đến chuyến tàu thời đại mới
Ngày 5/6/1911, từ bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã bước chân lên tàu Amiral Latouche-Tréville, bắt đầu hành trình ra đi tìm con đường giải phóng dân tộc. Mỗi người thanh niên Việt Nam đều đang đứng trước “chuyến tàu” của cuộc đời mình, và chuyến tàu này cứ tiến về phía trước.
Hành trang của người thanh niên Nguyễn Tất Thành
Ngày ấy, bằng tinh thần “dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung”, người thanh niên Nguyễn Tất Thành đã bước chân lên chuyến tàu của lịch sử. Đây là một dấu mốc lịch sử quan trọng, không chỉ đối với Việt Nam mà còn với toàn thể nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới. Từ Nguyễn Tất Thành đến Nguyễn Ái Quốc, đến Hồ Chí Minh không đơn thuần chỉ là sự khác nhau về bí danh, mà là sự tiến bộ trong suy nghĩ, hành động, sự phát triển từ một người thanh niên yêu nước đến một người cộng sản chân chính, vĩ đại. Với Hồ Chí Minh, “chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.
Chuyến tàu cách đây 113 năm khởi đầu hành trình ba thập niên bôn ba tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, và kết quả là Việt Nam đã thoát khỏi xích xiềng nô lệ, tiến bước trên con đường xây dựng dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh có viết: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”. Đánh giá cao vai trò, vị trí của thanh niên và công tác thanh niên là quan điểm xuyên suốt, nhất quán trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Theo Người, muốn giành độc lập cho dân tộc, đem lại tự do hạnh phúc cho nhân dân, không có con đường nào khác ngoài con đường làm cách mạng. Quá trình làm cách mạng là một quá trình gian khổ và lâu dài, do vậy, cách mạng là sự nghiệp của nhiều thế hệ nối tiếp nhau, thế hệ đi trước phải có trách nhiệm chuẩn bị lực lượng kế tục, đó chính là thanh niên.
Chọn lên “chuyến tàu thời đại mới”
Thanh niên hiện nay đang đứng trước những cơ hội và thách thức chưa từng có. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với những tiến bộ vượt bậc, Internet vạn vật kết nối (IoT), Dữ liệu lớn (Big Data), Công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra những chân trời mới cho sự phát triển. Tuy nhiên, để nắm bắt và tận dụng những cơ hội này, thanh niên cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, từ việc học tập, rèn luyện kỹ năng đến việc xây dựng những giá trị đạo đức, lý tưởng cao đẹp.
Có thể nhận định rằng, mỗi người thanh niên đều đang đứng trước “chuyến tàu” của cuộc đời mình! Ví dụ như việc mua hàng trực tuyến, việc thanh toán không dùng tiền mặt, việc ứng dụng mạng xã hội, việc học tập từ xa, việc trao đổi tín chỉ carbon… đã trở thành một xu hướng, một “chuyến tàu thời đại mới” mà thanh niên phải trở thành một phần trong đó. Trong những sự lựa chọn này của thanh niên, nếu chậm chân thì sẽ không kịp tàu, nhưng nếu vội vàng thì có thể thiếu hành lý hoặc chọn sai điểm đến. Do đó, trước hết, thanh niên cần phải xác định rõ thực lực của mình, điểm đến của mình chứ không thể mơ hồ kiểu đi đâu cũng được, làm gì cũng được. Cụ thể như thanh niên đang sinh sống tại TPHCM - một thành phố đầu tàu về kinh tế - xã hội của đất nước.
Đảng bộ và chính quyền TPHCM đang thúc đẩy việc xây dựng thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Mỗi thanh niên sống tại TPHCM phải có trách nhiệm với nơi mình sinh ra, học tập và làm việc bằng những hành động cụ thể. Sự phát triển của thanh niên phải góp phần cùng thành phố phát triển; sự phát triển của thành phố cũng chính là môi trường để thanh niên rèn luyện và trưởng thành. Thanh niên cần phải trang bị cho mình những kiến thức, thái độ và kỹ năng cần thiết để có thể bước vững vàng trên hành trình của thời đại. Điều này đòi hỏi sự tự giác học tập, rèn luyện không ngừng, từ việc nắm bắt các kiến thức cơ bản đến việc cập nhật các xu hướng, công nghệ mới. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, việc học ngoại ngữ, trau dồi kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và khả năng thích ứng với môi trường làm việc đa văn hóa trở nên vô cùng cần thiết.
Đặc biệt, tham gia các phong trào Đoàn - Hội, những hoạt động tình nguyện, các dự án khởi nghiệp vì cộng đồng không chỉ là môi trường giúp thanh niên trưởng thành hơn mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của xã hội. Nhìn lại hành trình của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ chuyến tàu cách đây hơn một thế kỷ, chúng ta càng thấy rõ hơn tầm quan trọng của việc xác định mục tiêu và lý tưởng sống. Hành trình của Người không chỉ là hành trình tìm kiếm con đường cứu nước mà còn là hành trình xây dựng những giá trị cao đẹp của con người. Thanh niên ngày nay, với tinh thần tiên phong, sáng tạo và trách nhiệm, cần tiếp tục nỗ lực để viết tiếp những trang sử vẻ vang, đóng góp vào sự phát triển của địa phương, đất nước và toàn cầu.
Thanh niên hãy bước đi mạnh mẽ với các giá trị Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn. Hãy để những giá trị tốt đẹp, những lý tưởng cao quý dẫn lối, để mỗi chặng đường chúng ta đi qua không chỉ là hành trình của riêng mình mà còn là hành trình của cả cộng đồng. Hãy để mỗi bước chân của chúng ta đều góp phần làm cho cộng đồng này trở nên tốt đẹp hơn.
DƯƠNG TRỌNG PHÚC
Phó Hiệu trưởng Trường Đoàn Lý Tự Trọng