Không để thuốc giả lọt vào bệnh viện

Siết chặt từ quy trình đấu thầu

Theo bà Võ Thị Ái Liễu, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đắk Nông, công tác đấu thầu và phân phối thuốc tại các cơ sở y tế công lập được thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt, tuân thủ các quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP và Thông tư số 07/2024/TT-BYT.

Đây được xem là "hàng rào kỹ thuật" quan trọng để ngăn chặn thuốc giả, thuốc kém chất lượng thâm nhập vào hệ thống điều trị.

Trong quá trình lựa chọn nhà thầu, Sở Y tế kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý như giấy phép hoạt động, chứng nhận thực hành tốt (GMP, GDP, GSP), giấy phép kinh doanh... Ngành Y tế đánh giá năng lực tài chính, khả năng cung ứng, hệ thống phân phối và kinh nghiệm cung cấp thuốc cho các cơ sở y tế. Những nhà thầu từng bị xử phạt hoặc vi phạm quy định liên quan đến thuốc kém chất lượng sẽ bị xem xét kỹ, thậm chí loại khỏi danh sách dự thầu.

Đối với từng loại thuốc dự thầu, hồ sơ kỹ thuật phải đầy đủ và chi tiết theo Thông tư 07/2024/TT-BYT. Cụ thể, phải có giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực, phiếu kiểm nghiệm lô gần nhất, chứng chỉ tiêu chuẩn chất lượng, thông tin về quy trình và cơ sở sản xuất. Ngoài ra, thuốc cần được sản xuất tại các cơ sở đạt chuẩn GMP-WHO hoặc tương đương, đồng thời đáp ứng các tiêu chí chất lượng theo Thông tư số 03/2024/TT-BYT.

Việc xét thầu, thẩm định hồ sơ kỹ thuật, nguồn gốc và tiêu chuẩn chất lượng là bước then chốt, giúp bảo đảm thuốc trúng thầu đạt chất lượng, đúng quy định và phù hợp với nhu cầu sử dụng tại các cơ sở khám, chữa bệnh công lập.

Không dừng lại ở khâu đấu thầu, việc kiểm soát chất lượng thuốc tiếp tục được thực hiện khi thuốc nhập kho tại các cơ sở y tế. Cụ thể, các đơn vị phải kiểm tra hóa đơn, phiếu giao hàng, phiếu kiểm nghiệm, chứng nhận xuất xứ (C/O), chứng nhận chất lượng (C/Q), giấy đăng ký lưu hành còn hiệu lực.

Bao bì, nhãn mác, hạn sử dụng, mã vạch và số lô sản xuất cũng phải được đối chiếu với thông tin thuốc trúng thầu. Nếu phát hiện sai sót hoặc dấu hiệu bất thường, thuốc sẽ bị từ chối tiếp nhận.

Hàng năm, Sở Y tế xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra công tác dược tại các cơ sở y tế. Nội dung kiểm tra bao gồm hồ sơ pháp lý, chứng từ thuốc, điều kiện bảo quản, quản lý nhập – xuất – tồn kho, việc cấp phát và sử dụng thuốc, đặc biệt là theo dõi thuốc thuộc nhóm kê đơn và báo cáo tác dụng không mong muốn (ADR).

Ngoài ra, các đợt kiểm tra đột xuất được tiến hành khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng, thông báo thu hồi thuốc từ Bộ Y tế hoặc phản ánh từ người dân.

Sở Y tế cũng triển khai hệ thống quản lý kết nối mạng liên thông đến các nhà thuốc và cơ sở bán lẻ thuốc trên địa bàn. Tất cả đơn vị đều phải cập nhật 100% dữ liệu mua bán thuốc lên phần mềm. Việc này giúp truy xuất nhanh nguồn gốc thuốc, kiểm soát giá cả, chống thuốc giả và hạn chế tình trạng kê đơn sai mục đích.

Với quy trình lựa chọn nhà thầu nghiêm như vậy, khả năng thuốc giả thâm nhập vào hệ thống bệnh viện công, nhà thuốc bệnh viện là rất thấp, góp phần bảo đảm chất lượng chữa bệnh cho người bệnh khi đến điều trị.

Thuốc giả "không có cửa" tại bệnh viện

Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông, cơ sở điều trị tuyến đầu của tỉnh, việc phòng ngừa thuốc giả luôn được xem là ưu tiên hàng đầu. Theo bác sĩ Trần Duy Dũng, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh, đơn vị nghiêm cấm hoàn toàn việc kê đơn hay tư vấn sử dụng thực phẩm chức năng trong điều trị nội trú. Nhà thuốc nội viện không kinh doanh bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào. Đây là một trong những nguyên tắc được bệnh viện duy trì nghiêm nhằm bảo vệ an toàn tối đa cho người bệnh.

Cùng với chủ động loại trừ thực phẩm chức năng ra khỏi hệ thống điều trị, bệnh viện siết chặt toàn bộ khâu kiểm nhập thuốc. Theo đó, mọi loại thuốc đưa vào sử dụng đều phải có đầy đủ hồ sơ pháp lý, hóa đơn, chứng từ rõ ràng.

Quá trình tiếp nhận thuốc được giám sát chặt chẽ bởi Hội đồng kiểm nhập, bao gồm các đại diện từ nhiều khoa, phòng có liên quan.

Hội đồng kiểm nhập thực hiện đối chiếu giữa hồ sơ và hàng hóa thực tế, đồng thời kiểm tra hình thức bên ngoài như bao bì, nhãn mác, mã vạch, màu sắc… Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, lô thuốc bị tạm giữ để làm rõ. Chỉ khi mọi tiêu chí đạt chuẩn, thuốc mới được nhập kho và đưa vào sử dụng.

Với cách làm này, thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông chưa phát hiện bất kỳ trường hợp thuốc giả nào lọt vào hệ thống điều trị. Dù vậy, trong bối cảnh thị trường xuất hiện nhiều chiêu thức tinh vi như giả bao bì, làm nhái mã vạch, gắn tem giả…, bệnh viện vẫn luôn duy trì tinh thần cảnh giác cao.

“Với sự chủ động, nghiêm túc và minh bạch trong từng khâu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông đang nỗ lực xây dựng một “hàng rào an toàn” vững chắc, ngăn chặn thuốc giả xâm nhập, đồng thời tạo dựng niềm tin vững chắc cho người dân khi đến khám và điều trị”, bác sĩ Dũng cho biết.

Ông Nguyễn Thái (68 tuổi), trú tại xã Đắk Nia, TP. Gia Nghĩa chia sẻ, ông đã mắc bệnh gout và các vấn đề về xương khớp suốt nhiều năm. Dù thường xuyên tiếp cận với những lời quảng cáo hấp dẫn về thuốc chữa bệnh trên mạng xã hội, ông vẫn giữ vững quan điểm không sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc.

"Tôi luôn lựa chọn đến khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông, nơi tôi được chẩn đoán và điều trị bởi đội ngũ y, bác sĩ có chuyên môn cùng với nguồn thuốc được Nhà nước kiểm soát nghiêm ngặt về chất lượng", ông Thái cho biết.

Theo bà Võ Thị Ái Liễu, vấn nạn thuốc giả không chỉ là vấn đề về kinh tế hay pháp lý mà còn là mối đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe người dân. Chính vì vậy, việc ngăn chặn thuốc giả lọt vào hệ thống y tế không chỉ là trách nhiệm riêng của ngành Y tế mà cần có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, cùng với đó là sự nâng cao nhận thức, tinh thần cảnh giác từ phía người dân.

“

Chúng tôi xác định đây là nhiệm vụ then chốt, không chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người bệnh mà còn góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào hệ thống y tế công lập. Trong cuộc chiến chống thuốc giả, sự chủ quan hay lơ là đều không được phép tồn tại

Bà Võ Thị Ái Liễu, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đắk Nông