K’Sung

Một hôm, K’Sung ngủ quên, khi thức dậy thì mặt trời đã lên cao, anh đi nhanh ra klong (chỉ chỗ nơi mà nước dồn về đọng lại) xem nơm cá. Đến nơi, anh thấy các nơm cậu đặt đã bị ai lấy hết cá. Anh đặt lại nơm rồi đi về nhà.

Hôm sau, K’Sung dậy thật sớm và đi ra klong xem cá nhưng chẳng thấy có con cá nào trong nơm cả. Ngày tiếp theo, K’Sung lại dậy sớm hơn để đi ra klong. K’Sung nấp trong bụi cây một lúc thì thấy có hai cô gái trẻ đẹp ngoi lên từ klong và đi trút lấy cá trong nơm của anh. Anh chạy nhanh đến ôm bắt lấy hai cô lại. Anh nắm lấy tay hai cô nhưng tay của hai cô rất trơn nên tuột mất. K’Sung lại giữ lấy chân hai cô gái nhưng chân của hai cô gái cũng rất trơn nên hai cô gái chạy thoát và nhảy xuống klong. Hai cô gái đi rồi, K’Sung đặt lại nơm cẩn thận rồi đi về nhà. Đến nhà, K’Sung nói với bà:

- Sáng mai, bà dậy sớm nấu nếp cho cháu nhé.

Sáng hôm sau, K’Sung dậy rất sớm, chàng lấy cơm nếp trát khắp tay rồi đi ra klong. Hai cô gái hôm qua lại ngoi lên mặt nước klong. K’Sung chờ hai cô gái đi trút cá trong nơm mới từ bụi cây chạy ra túm lấy tóc họ. Hai cô gái bị bắt, nói:

- Chúng tôi đã lấy cá của anh, muốn chúng tôi đền như thế nào chúng tôi cũng chịu.

- Các cô đã trộm lấy cá của tôi giờ cho tôi xin lại cái Ding Kriết (cái giỏ đựng cá làm bằng nan lồ ô, đeo bên hông) của hai cô.

- Chúng tôi không có Ding Kriết, chỉ có một cái bùa vật thiêng. Nếu anh lấy bùa thiêng này thổi vào bất cứ thứ gì như chiêng, ché, trâu, bò... anh sẽ có được chúng.

- Tôi đồng ý.

Hai cô gái đưa bùa thiêng cho anh và nói:

- Nếu chưa tin bùa này thiêng thì anh hãy thổi đàn chim đang ăn ngô kia.

K’Sung lấy bùa thiêng thổi về phía đàn chim, đàn chim đang ăn ngô bỗng nhiên đứng im như tượng và rơi xuống đất. K’Sung rất vui sướng, anh thả cho hai cô gái đi và đi về nhà. Trên đường về, anh thấy một con voi đang ăn cỏ bèn lấy bùa thiêng thổi, con voi bỗng đứng im, không động đậy. K’Sung khoái chí ngồi chơi chờ chủ voi đến tìm voi. Chiều tối hôm đó, chủ voi đi tìm voi thì thấy voi đứng im như tượng thì lo sợ. Ông làm cách nào cũng không khiến voi di chuyển được đành bỏ về. Cả bon bàn tán, lấy làm lạ không biết vì sao lại như thế. K’Sung thấy thế mới nói với chủ voi:

- Tôi có thể đi dắt voi về được thì ông phải cho tôi con voi.

Chủ voi đáp:

- Tôi đành chấp nhận vậy, miễn là con voi sống lại bình thường.

K’Sung đến chỗ voi, lấy bùa thiêng ra thổi vào, voi trở lại bình thường và tiếp tục ăn cỏ. K’Sung dắt voi về nhà. Lúc K’Sung dắt voi qua chỗ chủ voi, ông ta đưa cho K’Sung cái móc và yên voi. Tin về việc K’Sung có khả năng lạ lan truyền khắp bon.

Một thời gian sau, có nhà giàu kia mang ché Rlung ra phơi. K’Sung đi qua thấy có tất cả mười cái ché quý. K’Sung lấy bùa ra thổi vào chúng rồi bỏ đi. Khi chiều đến, trời đã mát, chủ nhà ra lấy ché Rlung cất nhưng nhấc mãi mà ché không di chuyển, làm cách nào cũng không được vì ché cứ dính chặt với đất. Họ không biết làm sao, bèn gọi K’Sung đến và nói:

- Ơ! K’Sung! Đi nhấc ché Rlung đi! Chúng tôi không lấy được, anh lấy được thì cho anh luôn.

K’Sung đến và lấy bùa ra thổi rồi mang hết ché về nhà. Một thời gian sau, bon tổ chức lễ hội. Mọi người bày ra rất nhiều chiêng, ché quý. K’Sung lại đến thổi vào những cái chiêng, ché khiến mọi người không di chuyển ché, không đánh chiêng được. Họ lại gọi K’Sung đến và nói:

- Ơ! K’Sung! Đi nhấc ché Rlung, nhấc chiêng đánh chiêng đi! Chúng tôi không nhấc ché, không đánh chiêng được. Anh lấy được thì cho anh luôn.

Sung lấy bùa thổi và lấy hết chiêng, ché và nhiều đồ quý khác về nhà. K’Sung trở nên giàu có, có nhiều chiêng, ché quý nhất bon.

Một hôm, cả bon cùng rủ nhau đi krao. Tới suối, K’Sung để ý thấy nàng H'Klong rất xinh đẹp. H’Klong đã có chồng nhưng K’Sung rất thích nàng nên tìm cách đi đến gần và lấy bùa thiêng ra thổi vào nàng. H’Klong trở nên cứng đơ như tượng. Chồng nàng và người nhà không biết làm sao nên cứ đứng bên nàng mãi. K’Sung đi đến và nói:

- Nếu mọi người cho tôi lấy H’Klong thì tôi sẽ có cách làm cho cô ấy trở lại bình thường.

Chồng nàng H’Klong đáp:

- Tôi đành chấp nhận cho anh lấy vợ tôi để vợ tôi được trở lại bình thường.

K’Sung lấy bùa ra thổi vào H’Klong và cô trở lại người bình thường. K’Sung đưa H’Klong về nhà. K’Sung đi rồi, người nhà H’Klong mới bàn nhau:

- Nếu bỏ nhau thì cũng phải có một con gà nhỏ, một cái ché để mang về chứ.

Nói rồi họ cùng mọi người trong bon kéo nhau đến nhà K’Sung. K’Sung và vợ đón tiếp mọi người tử tế. Khi biết yêu cầu của họ, K’Sung bèn lấy bùa ra thổi khiến họ bị đơ hết rồi đi làm. Tối hôm ấy, K’Sung đi làm về mới lấy bùa ra thổi vào mọi người trở lại bình thường và nói:

- Tất cả mọi người đi về hết đi!

Người nhà chồng cũ của H’Klong và mọi người tức tối bỏ đi. Một thời gian sau, họ lại bàn nhau:

- Thế này không được, K’Sung đã lấy H’Klong làm vợ, chúng ta phải đi đòi một con gà, một cái ché mới được.

Họ kéo nhau đến nhà K’Sung và nói:

- Chúng tôi vào được không?

- Vào được. K’Sung đáp.

Nhưng họ chưa kịp bước chân vào cửa thì K’Sung đã lấy bùa thổi khiến họ bị đơ. K’Sung cứ để vậy hết đêm đến sáng hôm sau mới thổi cho họ trở lại bình thường và đuổi họ về.

Đoàn người vẫn còn ấm ức vì đã mất vợ, mất con mà không được gì. Một thời gian sau họ lại tìm đến nhà K’Sung nhưng lại bị thổi bùa và bị đuổi về như lần trước. Lúc này, H’Klong thấy thương cha mẹ, thương chồng cũ và bon làng. Một hôm K’Sung đi chơi nhà hàng xóm, H’Klong mới lấy bùa thiêng trong ống ra giấu vào người. K’Sung đi chơi về, nhân lúc K’Sung ngồi xuống, H’Klong liền lấy bùa ra thổi, K’Sung bị đơ người không cử động được, chỉ ngồi một chỗ. H’Klong đi báo cho mọi người nhà chồng cũ và mọi người đến lấy những đồ của họ đã bị K’Sung lấy. Người nhà chồng H’Klong còn chặt hết chân, tay K’Sung rồi vứt xuống đầm lầy. Nhà K’Sung giờ chỉ còn bà ngoại già yếu. Một hôm, mọi người trong bon rủ bà ngoại của K’Sung đi ra đầm lầy xúc cá đêm:

- Bà ơi! Đi xúc cá đi! Bà chớ buồn vì cháu bà! Thôi đi xúc cá đi.

Bà ngoại cùng mọi người đi xúc cá. Mọi người xúc được rất nhiều cá nhưng bà không xúc được con nào. Bà xúc mãi, xúc bao nhiêu lần cũng không được con cá nào. Một lúc sau, bà xúc được một cái xương đòn của người, bà vứt đi rồi xúc tiếp. Lần thứ hai, bà vẫn chỉ xúc được cái xương đòn ấy, bà vứt xương ra thật xa. Lần thứ ba, bà xúc lên vẫn thấy cái xương đó nên mới nhặt lấy bỏ vào giỏ. Từ đó, bà xúc được rất nhiều cá. Bà xúc cá đến trưa thì đầy giỏ rồi đi về. Về nhà, bà nấu cá ăn no rồi đi ngủ. Lúc ngủ, bà nằm mơ thấy K’Sung nói:

- Cháu K'Sung đây bà ạ! Bà cầm xương đòn của cháu trong Kring Kriết (cái giỏ đựng đồ bằng nan lồ ô, không dùng để đeo bên hông) đặt vào cái kệ trong bếp nhé.

Bà tỉnh dậy và làm theo lời K’Sung trong mơ. Bà lấy Kring Kriết đựng xương của K’Sung đặt vào kệ trong bếp. Hôm ấy, lúc nửa đêm, Kring Kriết vỡ ra và có một em bé nằm đó khóc "...oe...oe...oe...". Bà đang ngủ trên nhà nghe tiếng khóc liền chạy xuống bếp thì thấy một bé trai không chân không tay. Bà bế đứa bé lên và lấy chăn quấn cẩn thận. Bà đặt tên cho cậu bé là K'Tar Lút (Có nghĩa là không tay, chân).

Một tháng rồi hai tháng, một năm rồi hai năm, ba năm.... cậu bé K'Tar Lút đã trưởng thành. Một hôm, thanh niên trong bon đến rủ K'Tar Lút:

- Ơ K'Tar Lút! Đi chặt cây làm xà gạc đi.

K'Tar Lút nói với bà:

- Các bạn rủ cháu đi chặt cây làm xà gạc, bà cho cháu đi nhé.

- Tội nghiệp cháu của bà! Chân không có, tay không có sao mà đi được. Người ta trèo lên cây mới chặt được, cháu làm sao mà trèo được. Bà nói.

- Cháu làm được đấy bà. K'Tar Lút quả quyết

- Cháu thích thì cháu cứ đi đi. Bà đồng ý.

K'Tar Lút lăn theo đám thanh niên đến rừng. Mọi người giúp anh chặt cây rồi đến trưa thì cùng ăn cơm. Ăn cơm xong, họ thấy có hai chị em gái H’Vinh, H’Klong đang xúc cá dưới hạ nguồn. Hai chị em vừa xúc cá vừa cười "ha...hả…ha…hả ". Một thanh niên nói:

- Bực mình hai chị em H’Vinh, H’Klong kia quá. Suốt ngày xúc cá mà cứ cười "ha...hả…ha…hả". Sau này không biết anh nào lấy hai chị em đấy.

Một thanh niên khác nói:

- Bây giờ chúng ta thách nhau xem sau này ai lấy hai chị em họ nhé. Nếu người nào ném trúng hai quả cóc trên cây kia rơi xuống thì người đó sẽ lấy hai chị em họ. Một người ném, hai người ném, ba người ném... hết hai mươi người ném mà không ai ném trúng hai quả cóc. Chỉ còn K'Tar Lút chưa ném. Mọi người nói:

- Ai cũng ném hết rồi mà không trúng, giờ đến lượt K'Tar Lút thử xem có trúng không?

- Người tôi như thế này ném làm sao được, dù có ném được thì hai chị em họ cũng không chịu lấy tôi đâu.

- Cứ ném đi!

K'Tar Lút ném hai quả cóc rơi xuống.

Thấy K'Tar Lút không chân không tay mà ném được hai quả cóc xuống thì các thanh niên nảy sinh ghen ghét. Họ bảo nhau mỗi người lấy một cây gậy đánh vào người K'Tar Lút. K'Tar Lút bị ngất, mọi người bỏ đi về. Đến sáng hôm sau, K'Tar Lút tỉnh dậy, anh cảm thấy bực tức nói:

- Tại hai quả cóc mà người ta đập suýt chết.

K'Tar Lút lấy hết sức đá hai quả cóc xuống suối rồi lăn về. Quả cóc trôi đến chỗ hai chị em H’Vinh, H’Klong đang xúc cá. Thấy quả cóc, hai chị em nhặt lấy ăn rồi đi về. Một thời gian sau, bụng của hai chị em H’Vinh, H’Klong to ra. Cha của hai chị em là K'Siêng hỏi:

- Hai con có thai phải không? Hai con ngủ với ai mà có thai? Giờ đi tìm cha của đứa con trong bụng đi.

H’Vinh, H’Klong đáp:

- Chúng con không quen, không ngủ với ai hết. Không hiểu tại sao lại có thai được cha à. H’Vinh, H’Klong đáp.

Ông K'Siêng hỏi mãi nhưng hai cô vẫn nói:

- Chúng con không có ngủ với ai hết.

Ông K'Siêng đành chịu. Một thời gian sau, H’Vinh, Klong cùng sinh con trai và đặt tên là K'Sai và K'Gioong. Một tháng, hai tháng... rồi hai đứa trẻ đã có thể vịn mà đi. Lúc này, K'Siêng mới nghĩ cách để tìm ra cha cho hai cháu ngoại. Ông bèn bảo tất cả các chàng trai trong bon làm một con dao cắm vào thanh lồ ô dài. K'Tar Lút cũng làm một con dao nhưng rất xấu xí. Khi các con dao đã được cắm vào cây lồ ô, ông cho hai cháu K'Sai và K'Gioong đến vịn vào thanh lồ ô mà đi. Chúng cứ đi qua những con dao đẹp mà không hề lấy con dao nào để chơi. Khi chúng đến chỗ cắm con dao xấu xí của K'Tar Lút thì chúng giành nhau chơi. Ông K'Siêng thấy thế rất buồn và không muốn tin. Ông lại bảo các thanh niên giắt lược của họ vào thanh lồ ô rồi cho hai cháu vin vào cây mà đi. Hai đứa trẻ cứ vin mà đi qua những cái lược đẹp mà không dừng lại chơi. Khi chúng đến chỗ có cái lược của K'Tar Lút thì chúng giành nhau lấy. Ông K'Siêng vẫn còn muốn thử thêm. Ông bèn bảo các thanh niên giắt cây trâm vào thanh lồ lô rồi cho hai cháu vin vào thanh lồ ô mà đi. Chúng đi qua những cây trâm đẹp mà không dừng lại chơi. Khi đi đến chỗ có cây trâm của K'Tar Lút thì chúng dừng lại và giành nhau lấy. Ông K'Siêng nói với hai con gái:

- Chắc chắn K'Tar Lút là cha của hai cháu. Vậy mà hồi xưa, cha hỏi các con, các con cứ một mực chối cãi. Các con lấy thằng K'Tar Lút không có tay, không có chân thì làm sao mà làm ăn được, làm sao mà nuôi con được. Bây giờ, tìm được chồng các con, tìm được cha các cháu rồi thì hãy đi ra khỏi bon này mà tự làm ăn đi. Hãy mang theo con gà không có lông này đi theo! Đi xa thật xa khỏi nhà, đừng ở gần đây.

Lúc này bà ngoại của K'Tar Lút đã mất. K'Tar Lút cùng vợ con kéo nhau đi vào rừng. Vào trong rừng, K'Tar Lút hỏi hai vợ:

- Ở chỗ này được không?

- Không. H’Vinh, H’Klong đáp.

Họ tiếp tục đi, đến hạ nguồn sông mới dừng lại dựng chòi ở. Họ phát rừng làm rẫy. Ngày ngày, hai người vợ của K'Tar Lút đi làm rẫy, K'Tar Lút ở nhà mài dao, xà - gạc thật sắc cho vợ và trông con.

Một hôm, hai chị em H’Vinh, H’Klong đang phát cỏ rẫy thì có một con khỉ đến nói:

- Ơ H’Vinh, H’Klong! Phát rẫy ở đây à?

- Ừ! Chúng tôi phát rẫy ở đây. H’Vinh, H’Klong đáp.

- Thế hai chị em đã mài dao sắc chưa? Con khỉ lại hỏi.

- Mài rồi, chồng của chúng tôi K'Tar Lút mài sắc rồi. H’Vinh, H’Klong đáp.

- Không chân, không tay làm gì biết mài dao sắc! Để tôi mài lại cho. Con khỉ lại nói.

H’Vinh, H’Klong đưa dao cho con khỉ. Con khỉ lấy dao đi làm cho cùn hơn rồi đưa lại cho H’Vinh, H’Klong. Hai chị em phát mãi mà cây cỏ không đứt. Họ tức tối nói khỉ:

- Sao ông lại mài dao thế này?

Khỉ đưa dao cho H’Vinh, H’Klong rồi đi về chòi của gia đình K'Tar Lút và nói với K'Tar Lút:

- Ơ K'Tar Lút! H’Vinh, H’Klong bảo anh nấu cơm nếp, luộc trứng gà mang cho họ ăn.

K'Tar Lút nghe thế liền đi nấu cơm nếp, luộc trứng gà đưa cho khỉ mang đi cho vợ. Khỉ mang đi, dọc đường nó ăn hết.

Sáng hôm sau, K'Tar Lút mài dao sắc cho vợ đi rẫy. Lúc đang phát cỏ rẫy, con khỉ lại đến xin mài dao cho H’Vinh, H’Klong nhưng lần này H’Vinh, H’Klong không cho nữa và nói:

- Hôm qua, anh mang dao của chúng tôi đi mài cùn lắm, chúng tôi không cho anh mài nữa.

- Lần này thì nhất định mài sắc hơn. Khỉ lại nói.

H’Vinh, H’Klong đưa dao cho khỉ, khỉ lại mang đi làm cùn hơn. Khỉ đưa dao lại cho họ rồi đi về chòi gặp K'Tar Lút nói:

- Ơ K'Tar Lút! Anh hãy nấu cơm nếp, luộc trứng gà cho tôi ăn vì tôi đã mài dao cho vợ anh.

Từ đó, hôm nào khỉ cũng đến ăn cơm nếp, trứng gà luộc. Một hôm, H’Vinh, H’Klong đi làm về nhìn vào ổ gà nói:

- Sao trứng gà trong ổ lại đi đâu hết thế này?

K'Tar Lút nói:

- Ơ, hôm nào con khỉ cũng đến bảo anh nấu cơm nếp, luộc trứng gà cho ăn vì nó đã mài dao cho hai em.

Hôm sau, lúc H’Vinh, H’Klong đang phát rẫy, khỉ lại đến xin mài dao. Hai chị em lại đưa dao cho khỉ, khỉ mang đi làm cho cùn hơn rồi đưa lại cho họ. Sau đó, khỉ đi về chòi gặp K'Tar Lút đòi ăn cơm nếp, trứng gà luộc. K'Sai và K'Gioong lúc này đã lớn hơn, chúng tức con khỉ quá mới bắt trói lại. K'Tar Lút tức khỉ lừa mình nên định giết khỉ. Khỉ nói:

- Anh đừng giết tôi, tôi có cách làm cho anh trở thành người đẹp trai.

- Thế anh làm thế nào? K'Tar Lút hỏi,

- Anh cứ cởi trói cho tôi để tôi làm cho. Khỉ lại nói.

K'Tar Lút bảo hai con cởi trói cho khỉ. Khỉ lấy nước tắm cho K'Tar Lút, lập tức K'Tar Lút trở nên có chân, có tay lại khỏe mạnh, tuấn tú. Lúc này, khỉ nói:

- Tôi thương gia đình anh nên tôi mới đến đây.

Nói rồi khỉ hóa phép biến khu rừng thành bon làng đông đúc, giàu có, nhiều trâu, nhiều bò. Khỉ làm phép cho K'Tar Lút một ngôi nhà đẹp, giàu có, nhiều trâu, nhiều bò nhất. Sau đó, khỉ lại làm phép khiến trời chuyển mưa để hai chị em H’Vinh, H’Klong về nhà. H’Vinh, H’Klong nhìn thấy trời sắp mưa thì ngừng việc và đi về. Họ đi theo đường cũ nhưng khi đến nơi thì không thấy chòi đâu, chỉ thấy bon lạ nên lại quay lại rẫy. Klong nói với chị:

- Chúng ta đi đúng đường rồi chị ạ.

Họ lại cùng nhau đi về nhưng đến nơi không thấy chòi đâu chỉ thấy bon lạ. H’Vinh nói:

- Không phải.

Họ lại quay lại rẫy. Trời tối mà chưa thấy vợ về, K'Tar Lút dặn hai con:

- Các con đi tìm mẹ đi, chắc mẹ các con đi lạc, không biết nhà mình rồi.

K'Sai và K'Gioong đón mẹ về và nói:

- Đây là nhà mình đấy mẹ ạ. Con khỉ mà mọi hôm đến mài dao cho mẹ.

Từ đó, gia đình K'Tar Lút không còn nghèo khổ nữa. Một hôm, hai chị em H’Vinh, H’Klong nói với chồng:

- Đã lâu lắm chúng em không được gặp cha mẹ, nay gia đình chúng ta đã không còn đói khổ, vậy chúng ta hãy đi đón cha mẹ đến ở cùng.

K'Tar Lút đồng ý và cùng vợ đi. Đến nhà, ông K'Siêng và mọi người đều bất ngờ vì K'Tar Lút rất đẹp. Ông bà K'Siêng đồng ý đi theo các con đến bon mới sống. Một hôm, các bon tổ chức lễ hội, mẹ vợ của K'Tar Lút thấy con rể đẹp thì nảy ý muốn lấy con rể. Một hôm, nhân lúc biết K'Tar Lút ra suối, bà nói với hai con gái:

- Mẹ đi ra suối lấy nước đây.

- Nước trong nhà vẫn còn đây, mẹ còn đi lấy nữa làm gì nữa? H’Vinh, Klong nói.

Bà vẫn một mực đòi đi lấy nước. H’Vinh, H’Klong đành cho mẹ đi. Khi đến gần suối nước, bà giả vờ đau, nằm xuống đất kêu:

- Ôi! Tôi đau quá, tôi không thể đi được, không thể đứng được.

Thấy mẹ đi lấy nước lâu, H’Vinh và H’Klong đi ra đón nhưng bà không chịu về. Lúc K'Tar Lút đến, bà nói:

- Mẹ bị đau.

- Mẹ đau ở đâu? K'Tar Lút hỏi:

- Đau ở bụng, đau ở mông. Con xoa cho mẹ đỡ đau. Bà nói.

- Con là con rể của mẹ, con không xoa cho mẹ được. K'Tar Lút đáp.

Nói rồi K'Tar Lút bỏ đi về. Đến nhà, thấy hai con đang ngủ, K'Tar Lút kể hết cho vợ nghe và nói:

- Đấy! Mẹ của các em như vậy đấy! Anh không thích đâu! Anh không thích ở đây đâu! Anh muốn đi.

K'Tar Lút và hai vợ H’Vinh, H’Klong bay lên trời. Mẹ của H’Vinh, H’Klong về không thấy các con đâu chỉ thấy hai cháu đang ngủ. Một lúc sau, K'Sai, K'Gioong thức dậy, không thấy cha mẹ đâu nên chúng khóc. H’Vinh, H’Klong thấy con khóc rất thương mà không biết làm sao. K'Tar Lút bảo vợ:

- Hai em vắt sữa xuống cho các con uống đi.

Hai chị em vắt sữa chảy xuống trần gian thành một cái đầm. Ngày ngày, hai đứa trẻ ra đầm uống sữa. Một hôm, K'Tar Lút thả một con gà xuống đầm nước biến thành con nòng nọc. Hai đứa trẻ thấy nòng nọc liền bắt mang về nhà thả vào ống rồi chơi với nòng nọc cả ngày. Một người nọ thấy hai đứa trẻ suốt ngày chơi với nòng nọc, nói:

- Ơ Sai! Ơ Gioong! Cho bác đi! Cho bác đi! Cho bác con nòng nọc đi rồi bác đổi cho con gà.

Hai đứa trẻ nói:

- Để cháu hỏi bà ngoại đã.

Chúng chạy đến gặp bà ngoại hỏi:

- Bà ngoại ơi! Bác kia xin con nòng nọc của chúng cháu rồi đổi cho con gà có được không?

- Ừ, Bà đáp.

Nghe bà nói xong, hai đứa trẻ vừa đi vừa nói:

- Bà cho! Bà cho!

Bỗng nhiên, chúng vấp vào đá bị ngã, chúng lại nói:

- Bà không cho! Bà không cho!

Đến chỗ nòng nọc, chúng nói:

- Bà không cho.

Hôm sau, lại có người đến xin đổi con lợn rồi con trâu, chúng đều đi hỏi bà ngoại nhưng sau khi vấp đá bị ngã, chúng lại nói "Bà không cho". Một hôm, có một người mang cái cù đến và quay cho chúng xem, chúng rất thích thú. Người kia nói:

- Ơ Sai! Ơ Gioong! Cho bác đi! Cho bác đi! Cho bác con nòng nọc đi rồi bác đổi cho cái cù này.

Hai đứa trẻ lại nói:

- Để cháu hỏi bà ngoại đã.

Chúng chạy đến gặp bà ngoại hỏi:

- Bà ngoại ơi! Bác kia xin con nòng nọc của chúng cháu rồi đổi cho con gà có được không?

Bà đáp:

- Gà, chó, lợn, trâu không đổi, lấy gì cái cù đấy. Không cho.

Nghe bà nói xong, hai đứa trẻ vừa đi vừa nói:

- Bà không cho! Bà không cho!

Đang đi, chúng vấp vào vào đá bị ngã, chúng lại nói:

- Bà cho! Bà cho!

Đến chỗ nòng nọc, chúng nói:

- Bà cho.

Hai anh em lấy cù về. Chúng chơi cù suốt ngày không biết chán, không chịu làm gì. Một hôm, bà ngoại đi vào rừng hái rau tình cờ thấy một gò đất có rất nhiều nấm. Bà hái nấm mang về nấu. Bà lén lấy cái cù giấu vào trong ổ gà mái đang ấp. Hai đứa trẻ hỏi:

- Bà có nấu canh gì ăn không?

- Không có gì ăn đâu. Bà nấu cù rồi ăn đi.

K’Gioong nói với anh:

- Chắc bà nấu đồ chơi của mình rồi. Chúng mình đi trốn, đi chết thôi, không có đồ chơi không sống được đâu.

Chúng cùng nhau đi ra sông, gọi:

- Nước ơi! Tới đây! Ngập tảng đá trắng, ngập bàn chân, ngập đầu gối. Chúng cháu chết vì bà giấu cù vào ổ gà mái đang ấp.

Chúng cứ gọi như thế cho đến khi nước dâng lên ngập hết tảng đá trắng, ngập bàn chân, ngập đầu gối, ngập lưng. Khi nước ngập đến cổ thì chúng lại gọi:

- Bà ơi! Xem chúng cháu bị nước ngập rồi này!

Bà ngoại nghe cháu gọi vội chạy đến:

- Các cháu ơi! Các cháu ơi! Cù của các cháu bà giấu trong ổ gà, các cháu lên đi.

Bà chưa dứt lời, nước đã ngập đầu hai đứa trẻ. Chúng chết và trôi đi. H’Vinh, H’Klong thấy thế trách chồng:

- Con chúng mình chết dưới nước rồi kìa. Ngày xưa, chúng em bảo đưa hai con đi cùng mà không đưa.

K'Tar Lút nói:

- Ôi! Thương các con quá! Phải nhờ chim bồ câu thôi.

K'Tar Lút gọi chim bồ câu:

- Chim bồ câu ơi! Hãy mang bùa thiêng này xuống thổi cho hai con của chúng tôi sống lại.

Thi thể hai đứa trẻ trôi đi một đoạn thì có người vớt lên. Chim bồ câu liền sà xuống và lấy bùa thiêng ra thổi cho chúng sống lại. Chúng dắt nhau trở về nhà với bà. Một năm, hai năm, ba năm... trôi qua, hai anh em đã trưởng thành. Một hôm, hai anh em đến thưa với bà:

- Chúng cháu đã lớn và muốn lấy vợ.

- Các cháu muốn lấy ai?

K’Sai và K’Gioong nói:

- Nghe nói có hai cô gái H’Nghêr, H’Nghơr đẹp nhất trần gian. Chúng cháu muốn lấy hai cô làm vợ. Bà cho chúng cháu một gùi gạo để đi tìm vợ nhé.

Hai anh em K’Sai, K’Gioong gùi gạo đi, đi mãi, đi mãi tới một nơi thì gặp ông Pang Jut. Ông Pang Jut hỏi:

- Hai cháu đi đâu đấy?

- Chúng cháu đi tìm hai cô H’Nghêr, H’Nghơr đẹp nhất trần gian làm vợ.

- Hai cô H’Nghêr, H’Nghơr đang làm rẫy trong kia. Khi trời tối sẽ đi về ngang qua đây. Các cháu cứ ở lại đây chờ.

Hai anh em dừng lại nghỉ và chờ hai cô H’Nghêr, H’Nghơr đi làm về. Trời gần tối, K’Sai và K’Gioong thấy một cô gái đẹp đi qua. Ông Pang Jut bảo:

- Đó là thần Ngô đấy!

Tiếp đó, hai chàng lại thấy các cô gái là thần Bầu, thần Bí Đỏ, thần Bí Xanh, thần Lúa. Hai chàng thấy cô Ngô, cô Bầu đẹp bình thường; cô Bí Đỏ thì nhỏ nhắn, cô Bí Xanh thì vừa lùn vùa xấu, cô Lúa thì đẹp hơn các cô khác nhưng da lại sần sùi. Sau cô Lúa, hai chàng thấy có hai cô gái rất đẹp đi qua bèn nói:

- Chắc là hai chị em H’Nghêr, H’Nghơr rồi!

Ông Pang Jut nói:

- Không phải đâu. Đó là hai cô hoa Cao Răng ở trần gian mình đấy.

Trời gần tối hẳn, hai chàng thấy có hai cô gái đẹp hơn tất thảy những cô gái vừa rồi đi qua. Lúc đó, ông Pang Jut nói:

- Đấy! Hai cô H’Nghêr, H’Nghơr đấy!

Hai cô H’Nghêr, H’Nghơr đẹp đến mức hai chàng trẻ chỉ biết thốt lên:

- Ôi! Đẹp quá!

Trời đã tối, hai anh em biến thành hai con đom đóm bay đến nhà hai cô H’Nghêr, H’Nghơr. Đến nhà, hai con đóm đóm hiện hình K’Sai, K’Gioong nằm ngủ trên giường hai cô gái. Hai cô H’Nghêr, H’Nghơr thấy hai chàng trai đẹp ngủ trong nhà thì đoán:

- Ai sao ngủ trong nhà mình thế này? Hay là hai anh em K’Sai, K’Gioong nổi tiếng nhất đây.

Lúc đó, ông Pang Jut vừa đến và nói:

- Đúng rồi đấy! Đây là hai anh em K’Sai, K’Gioong đấy. Họ đi tìm hai cô, muốn lấy hai cô làm vợ.

Ông Pang Jut đánh thức hai anh em K’Sai, K’Gioong dậy. Họ tổ chức đám cưới và trở thành vợ chồng. Ngày ngày, hai anh em Sai, Gioong đi săn, làm rẫy còn hai chị em H’Nghêr, H’Nghơr ở nhà dệt vải, nấu nướng. Một thời gian sau, hai anh em K’Sai, K’Gioong nói với vợ:

- Anh muốn về với cha mẹ, cha mẹ anh là K'Tar Lút và H’Vinh, H’Klong ở trên trời.

H’Nghêr, H’Nghơr đồng ý. Họ cùng bay lên trời. Thấy các con đã trưởng thành và lấy được vợ đẹp, K'Tar Lút và H’Vinh, H’Klong vui mừng tổ chức đám cưới linh đình cho các con. Từ đó, họ sống cuộc sống hạnh phúc bên nhau mãi mãi.