Y tế - Sức khỏe

K’Gia Thuyên đi thành phố mổ tim

Phan Sơn - Bình Yên - Ngọc Tú • 20/08/2023 22:14

Từ một thôn xa xôi của tỉnh Đắk Nông, ngày nọ K’Gia Thuyên, 3 tuổi, được các bác sĩ từ xa đến khám và tình cờ phát hiện bé mắc bệnh tim bẩm sinh.

Thứ Bảy 19/8/2023, như lệ thường, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM chỉ làm việc buổi sáng. Đó là ngày cuối tuần, nhưng bệnh nhân vẫn đông đúc như mọi ngày trong tuần.

Ngồi trước quầy phát thuốc của bệnh viện, chị H’Nhung ôm con vào lòng chờ đến lượt lãnh thuốc như hàng trăm người khác.

- Thằng bé hôm nay thế nào? tôi hỏi.

- Khoẻ lắm. Sáng nay siêu âm lại, bác sĩ nói tim nó tốt rồi.

Lấy nhau năm 2019, H’Nhung - người M’Nông, cùng chồng K’Thơ – người Mạ, ngụ tại xã Đắk Som, huyện Đắk Glong, nhanh chóng có với nhau đứa con đầu lòng.

Ngày thằng bé ra đời, hai bên gia đình ai cũng vui.

Nhưng thật lạ, trong những tháng sau đó K’ Gia Thuyên không lớn như những em bé khác trong thôn mà cứ xanh xao, còi cọc như cái cây thiếu nước, thiếu ánh nắng.

Tầm 5 - 6 tháng, có lần bé bị ngất lịm, tím tái. Hơn 1 tháng sau bé bị viêm phổi. Gia đình đưa bé ra Bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Nông chữa và bác sĩ nói bé bị hở van tim 2 lá.

“Hết bệnh về nhà, nhưng nó ăn uống kém lắm, cứ nhỏ xíu. Cách đây hơn tháng, có đoàn bác sĩ ở TP.HCM đến khám tầm soát và nói nó bị thông liên thất, Từ đó tôi mới biết nó bị bệnh tim bẩm sinh nặng, phải mổ mới hết”, H’Nhung nói.

Bố mẹ đều muốn chữa cho K’ Gia Thuyên hết bệnh để còn đi học mẫu giáo như những trẻ khác. Nhưng khổ nổi, nhà họ quá nghèo. Ngày họ lấy nhau, bên chồng cho được 4 sào đất để canh tác.

Nhưng thật bất ngờ. Vào một ngày cuối tháng 7/2023, họ nhận được cú điện thoại lạ từ xa đến, kêu đưa thằng bé xuống Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM mổ tim. Mọi chi phí điều trị và ăn ở đều có người lo.

Ngày 31/7, K’ Gia Thuyên nhập viện, hồ sơ ghi nhận tình trạng bệnh của bé: “Thông liên thất phần màng 12 mm. Suy tim. Suy dinh dưỡng. Viêm phổi không đặc hiệu”.

Trong một căn phòng của Khoa Phẫu thuật tim trẻ em, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, thạc sĩ – bác sĩ Ngô Quốc Tuấn Huy, người mổ chính cho K’ Gia Thuyên, nói:

“Trường hợp của bé cần mổ sớm vì bệnh đã làm cho tim giãn ra, tăng áp phổi, suy tim và ảnh hưởng đến các lá van. May mắn là các xét nghiệm tiền phẫu của bé đều tốt, nên chúng tôi quyết định cho bé mổ ngay”.

Không chỉ được mổ sớm, K’ Gia Thuyên còn được bác sĩ mổ theo cách hiện đại. Đó là rạch một đường nhỏ ở hông phải, thay vì rạch một đường lớn giữa ngực như trước đây. Trong y học, người ta gọi đây là ‘mổ tim ít xâm lấn’. Tại nước ta chỉ có vài trung tâm lớn mới thực hiện được kỹ thuật này.

- Làm thế có lợi gì cho bệnh nhân? Tôi hỏi.

- Lợi điểm của cách này là đường mổ nhỏ, không cần cưa xương ức ra như trước đây nên có tính thẩm mỹ. Ngoài ra, do không phải cưa xương ức nên tránh được các biến chứng như nhiễm trùng xương ức và em bé không còn bị tình trạng lành xương ức như kiểu ức gà, nghĩa là xương ức nhô lên cao.

Ca mổ cho K’ Gia Thuyên diễn tiến tốt đẹp. Bé hồi phục nhanh, ngày 15/8 chính thức xuất viện.

Mẹ bé vui mừng khoe: “Mới mổ nửa tháng mà nó đã lên được nửa ký. Trước đây 8,5 ký, giờ được 9 ký rồi”

Theo bác sĩ Huy, thông liên thất là một trong những loại bệnh tim bẩm sinh thường gặp nhất. Biểu hiện của bệnh tuỳ thuộc vào kích thước của lỗ thông. Nếu lỗ thông nhỏ, bé sẽ phát triển như bình thường và bệnh chỉ được phát hiện cách tình cờ.

Nếu lỗ thông lớn, bệnh sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển của bé như làm bé mau mệt, ăn uống kém, chậm lên cân, bị nhiễm trùng đường hô hấp lặp đi lặp lại nhiều lần. Đối với các trẻ này, phụ huynh cần đưa đi khám sớm để siêu âm tim, phát hiện sớm bệnh tim để điều trị.

Toàn bộ chi phí điều trị, ăn ở cho K’ Gia Thuyên đều được mạnh thường quân hỗ trợ, nhiều nhất từ Quỹ Tấm lòng Việt “Trái tim cho em” của Viettel và VTV.

Đâu chỉ K’ Gia Thuyên, tuần qua một nhóm 9 em của tỉnh Đắk Nông cũng được chuyển xuống TP.HCM, đến Bệnh viện Nhi đồng 1 để được can thiệp điều trị bệnh tim bẩm sinh. Sáng chủ nhật 13/8, các em cùng người thân đi theo xe chuyển viện do Sở Y tế tỉnh Đắk Nông sắp xếp. Chiều hôm đó, tất cả vào bệnh viện để bác sĩ kiểm tra chuyên sâu lại để quyết định có điều trị hay không.

“

Trong 9 em chuyển xuống thành phố, chúng tôi kiểm tra lại thì một em chưa cần điều trị, chỉ phải theo dõi. Một em có bệnh phức tạp, phải điều trị theo một cách tiên tiến. Các em được can thiệp đều tốt và về nhà ngay trong 1 – 2 ngày sau đó

Bác sĩ Lê Nguyễn Phú Quý, Đơn vị Tim mạch can thiệp - Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM

Trưa 17/8, tại một phòng bệnh của Khoa Tim mạch Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, anh K’Tiên, ngụ tại huyện Tuy Đức, đang sắp xếp hành lý để cùng con ra xe về nhà.

Con anh, H’Diên, 14 tuổi, hồi tháng 6/2023 cũng được đoàn bác sĩ thiện nguyện của Liên chi hội Tim mạch nhi và Tim bẩm sinh TP.HCM, tình cờ phát hiện bệnh tim bẩm sinh qua khám tầm soát. Em bị thông liên thất, hở van 3 lá, hở động mạch phổi nhẹ.

Ở một góc khác trong phòng, Nông Quang Khải, 10 tuổi, là trường hợp tương tự.

Mẹ em, chị Ngô Thị Tuyết, nói: “Nhà tôi ở Đắk Lắk, nghỉ hè tôi đưa con về mẹ ở xã Quảng Sơn chơi. Hôm đó nghe có đoàn bác sĩ ở TP.HCM ghé khám bệnh tim, tôi đưa con ra khám. Kết quả là đứa anh được phát hiện bệnh tim bẩm sinh, đứa em không sao”.

Nhìn bên ngoài, thật khó ai biết được Khải mắc bệnh thông liên nhĩ. Em nhanh nhẹn, nói năng liến thoắng. Mẹ bé cũng không nghĩ con mình mắc bệnh tim bẩm sinh vì từ nhỏ đến lớn em không có biểu hiện bất thường gì.

Nhưng bác sĩ siêu âm lại ghi nhận khác: “Thông liên nhĩ thứ phát 12 mm. Hở van 3 lá nhẹ. Tim phải giãn. Đề nghị thông tim gấp”.

Trong hai ngày 15 và 16/8, 7 trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh được thông tim can thiệp, một cách điều trị hiện đại, thay cho mổ tim.

Bác sĩ Lê Nguyễn Phú Quý, Đơn vị Tim mạch can thiệp Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, chia sẻ: “Trong 9 em chuyển xuống thành phố, chúng tôi kiểm tra lại thì một em chưa cần điều trị, chỉ phải theo dõi. Một em có bệnh phức tạp, phải điều trị theo một cách tiên tiến. Các em được can thiệp đều tốt và về nhà ngay trong 1 – 2 ngày sau đó”.

Ca bệnh phức tạp mà bác sĩ Quý nói là một em bị tứ chứng Fallot đã phẫu thuật hồi nhỏ. Hơn 10 năm sau, bệnh tiến triển và nay em bị hẹp, hở van động mạch phổi, kèm theo giãn tâm thất phải.

“Trường hợp này khó phẫu thuật lại, chỉ có cách thay van động mạch phổi qua da. Nhưng giải pháp này tốn rất nhiều tiền và bảo hiểm y tế lại chưa chi trả. Chúng tôi phải để ca này lại và suy nghĩ cách giải quyết sau”, bác sĩ Quý trầm ngâm nói.

Khải, H’Diên, K’ Gia Thuyên và những trẻ khác của Đắk Nông mà tôi gặp vừa qua đều lần đầu đặt chân xuống TP.HCM. Hỏi vài em lớn, em nào cũng khen thành phố to lớn, đẹp đẽ và nhiều xe quá.

Nhưng khi tôi hỏi chúng có muốn ở lại luôn không, em nào cũng muốn về vì ở nhà có ngôi nhà thân yêu của chúng; có cánh rừng, con suối hay thôn bản quen thuộc bình yên mà hàng ngày chúng vẫn nô đùa, chạy nhảy.

Và để có thể chữa hết bệnh tim, chúng đã được nhiều người chung tay hỗ trợ. Từ những cơ quan, đoàn thể của tỉnh Đắk Nông; quỹ từ thiện; cho đến những con người vô danh.

Sáng sớm 20/8, từ TP.HCM tôi nhắn tin hỏi thăm H’Nhung, mẹ của K’ Gia Thuyên, và cô trả lời bằng một kiểu nhắn tin quen thuộc thời nay:

- Gia đình cháu hôm qua về nhà lúc mấy giờ?

- Dạ 5 giờ nè chú.

- Thằng bé đi xe có sao không?

- Dạ không sao nè, cháu nó ngủ ngoan lắm ạ.

Sau 20 ngày xuống thành phố mổ tim, bé K’ Gia Thuyên đã về nhà khoẻ mạnh bên người thân yêu

-----------------

Nội dung: Phan Sơn

Ảnh, audio, video: Bình Yên

Thiết kế: Ngọc Tú