Hào khí Đức Lập, sức sống Đắk Mil

Nếu có ai hỏi tôi về một vùng đất Đắk Nông đã từng ghi dấu những trang sử hào hùng, nơi thiên nhiên và con người hòa quyện trong một bản trường ca của lịch sử và sự đổi thay, tôi sẽ kể họ nghe về Đức Lập – mảnh đất kiên trung ngày xưa và Đắk Mil – miền đất trù phú hôm nay.

Đức Lập – một cái tên từng hằn sâu trong lòng người, như một bản hùng ca vừa bi tráng, vừa kiên cường, bất khuất, vang vọng giữa đại ngàn. Ngày xưa, nơi này là những cánh rừng già nối tiếp nhau, nơi ánh mặt trời len lỏi qua tán cây, rọi xuống dòng suối nhỏ chảy róc rách. Những bon làng nép mình bên triền đồi, khói bếp vẽ nên những đường nét mềm mại giữa buổi chiều tà, hòa cùng tiếng chiêng, tiếng cồng vang vọng. Đức Lập khi ấy là một miền đất hoang sơ mà thơ mộng, nơi con người sống thuận theo nhịp thở của thiên nhiên, gìn giữ phong tục từ bao đời.

Rồi chiến tranh ập đến, biến vùng đất yên bình thành chiến trường ác liệt. Tiếng bom đạn xé ngang bầu trời, rừng núi bao la bỗng trở thành chứng nhân cho những hy sinh, những cuộc chiến đấu kiên cường. Nhưng dù có bao nhiêu mất mát, dù đất có nhuộm máu của những người con ngã xuống, Đức Lập vẫn không gục ngã. Bởi mảnh đất này chưa bao giờ biết cúi đầu, bởi trong lòng nó là sức sống mãnh liệt, là niềm tin vào một ngày mai rạng rỡ.

Trên mảnh đất này, có những địa danh đã in sâu vào tâm trí bao thế hệ. Đắk Sắk, một cái tên nghe qua tưởng như bình dị, nhưng lại ẩn chứa biết bao câu chuyện thầm lặng. Những tháng năm xưa, nơi này từng chứng kiến những đoàn quân lặng lẽ tiến về trận tuyến Đức Lập. Tiếng bước chân dồn dập trong đêm tối, tiếng súng rền vang giữa núi rừng. Từng bụi cây, từng phiến đá trên đồi đều đã trở thành nhân chứng lặng lẽ cho một thời kỳ không thể nào quên.

Núi lửa Thuận An – một phần ký ức không thể phai mờ của Chiến trường Đức Lập năm xưa. Khi ấy, đây là điểm chốt chặn quan trọng trên tuyến phòng thủ của địch. Địa thế hiểm trở với đồi cao, rừng rậm khiến nơi đây trở thành rào cản lớn trên đường tiến công của quân ta. Nhưng không một trở ngại nào có thể ngăn bước chân người lính. Họ đã vượt qua những cánh rừng, băng qua những con suối cạn, lặng lẽ tiến gần mục tiêu. Trong khói lửa của chiến tranh, những người con của Tổ quốc vẫn hiên ngang tiến lên, góp phần quan trọng vào chiến thắng Đức Lập, làm thay đổi cục diện chiến trường Tây Nguyên...

Đức Lập không chỉ là chiến trường – đó còn là một vùng đất của tình người, nơi những người lính năm xưa đã từng trú quân bên gốc cây cổ thụ, uống chung dòng nước suối. Những năm tháng gian khó ấy, dù bom đạn có tàn khốc đến đâu, lòng người nơi đây vẫn kiên trung, vẫn sẵn sàng hy sinh tất cả để giữ vững mảnh đất quê hương.

Sau ngày giải phóng, Đức Lập được đổi tên thành Đắk Mil, đánh dấu một bước chuyển mình mới. Từ một vùng đất từng bị chiến tranh tàn phá, Đắk Mil đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành một trong những huyện phát triển bậc nhất của tỉnh Đắk Nông.

Đi giữa Đắk Mil hôm nay, ít ai có thể hình dung được rằng nơi đây từng là chiến trường khốc liệt. Những con đường đất đỏ năm nào giờ đã được trải nhựa phẳng lì, nối liền các xã, thị trấn. Những mái nhà sàn đơn sơ xưa kia giờ đã nhường chỗ cho những ngôi nhà cao tầng khang trang, những khu đô thị hiện đại mọc lên.

Tự nhiên đã ưu ái cho Đắk Mil những điều kiện tuyệt vời để phát triển nông nghiệp. Những vườn cà phê xanh mướt trải dài khắp sườn đồi, vào mùa hoa nở trắng xóa cả một vùng, hương thơm ngào ngạt trong gió. Nếu ngày trước, người dân chỉ trồng cà phê theo lối canh tác truyền thống, thì nay, Đắk Mil đã trở thành một trong những vùng chuyên canh cà phê nổi tiếng nhất của Tây Nguyên. Sản phẩm cà phê nơi đây không chỉ phục vụ thị trường trong nước mà còn xuất khẩu ra thế giới, khẳng định thương hiệu trên bản đồ nông sản Việt Nam.

Nhưng Đắk Mil đâu chỉ có cà phê, những vườn cây ăn trái sai trĩu quả đang tạo nên sự đa dạng trong sản xuất nông nghiệp. Các mô hình trang trại, hợp tác xã kiểu mới ra đời, giúp người dân ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.

Không chỉ mạnh về nông nghiệp, Đắk Mil còn phát triển du lịch, tận dụng vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên. Hồ Tây Đắk Mil, với làn nước trong xanh và không gian yên bình, đã trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm về sự tĩnh lặng sau những ngày dài bận rộn. Những con thác vẫn ngày đêm đổ nước trắng xóa, kể lại câu chuyện về một vùng đất từng chịu nhiều biến động nhưng vẫn giữ được nét đẹp nguyên sơ của mình.

Hệ thống trường học, bệnh viện, trung tâm thương mại được xây dựng, mang đến cuộc sống đầy đủ hơn cho người dân. Từ một huyện nghèo sau chiến tranh, Đắk Mil đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành trung tâm kinh tế quan trọng của tỉnh Đắk Nông.

Nhìn lại chặng đường đã qua, từ một Đức Lập kiên cường trong chiến tranh đến một Đắk Mil phát triển trong thời kỳ mới, ta càng hiểu hơn về giá trị của sự đổi thay. Đắk Mil hôm nay là thành quả của biết bao thế hệ đã hy sinh, đã kiên trì lao động để dựng xây quê hương từ tro tàn chiến tranh.

Mỗi năm, khi tháng ba về, khi những cánh hoa cà phê nở rộ, lòng người Đắk Mil lại trào dâng niềm tự hào về chiến thắng Đức Lập năm xưa. Thế hệ trẻ hôm nay, dù không còn chứng kiến những ngày tháng đau thương, nhưng vẫn luôn được nhắc nhớ về quá khứ, để thêm trân trọng hiện tại và cố gắng vì tương lai.

Đắk Mil vẫn đang trên đà phát triển, với nhiều khát vọng vươn xa hơn nữa. Huyện tập trung phát triển nông nghiệp và hướng đến công nghiệp chế biến, dịch vụ, thương mại, du lịch sinh thái. Con đường phía trước vẫn còn dài, nhưng với tinh thần kiên cường đã được hun đúc từ quá khứ, Đắk Mil chắc chắn sẽ tiếp tục viết nên những trang sử vẻ vang hơn nữa.

“

Đức Lập năm xưa là dấu son chói lọi trong lịch sử. Đắk Mil hôm nay là niềm tin vào một tương lai rạng ngời. Và giữa quá khứ - hiện tại – tương lai, sợi dây kết nối chính là tinh thần kiên cường, bất khuất của con người nơi đây – những con người chưa bao giờ khuất phục trước khó khăn và luôn vững bước đi lên…