 |
| Tướng Juan Jose Zuniga (giữa) bị bắt giữ vì âm mưu đảo chính bất thành. (Ảnh: India TV News/TTXVN) |
Ngày 26/6, Tướng Juan Jose Zuniga cùng một nhóm binh sĩ dưới quyền, đột nhập Phủ Tổng thống (trụ sở cũ) trong khi xuất hiện thông tin về một âm mưu đảo chính quân sự. Sau khi chiếm Phủ Tổng thống, Tướng Zuniga tuyên bố cuộc tấn công vào khu vực các cơ quan chính phủ là nhằm “thiết lập lại nền dân chủ” và “giải phóng các tù nhân chính trị”.
Tuy nhiên, chỉ vỏn vẹn vài giờ sau đó, Tướng Zuniga đã bị bắt giữ. Dư luận đồn đoán rằng, âm mưu đảo chính được tiến hành là do trước đó một ngày, Tướng Zuniga bị cách chức Tổng Tư lệnh quân đội Bolivia vì có những lời đe dọa nhằm vào cựu Tổng thống Evo Morales. Theo nguồn tin báo chí Bolivia, Tướng Zuniga những ngày qua có các phát biểu thể hiện sự bất bình và phản đối ông Morales, Chủ tịch Đảng Phong trào xã hội chủ nghĩa (MAS), sau khi ông này chính thức thông báo sẽ ra tranh cử tổng thống vào năm 2025.
Sau khi cách chức Tướng Zuniga, Tổng thống Bolivia Luis Arce ngay lập tức bổ nhiệm Tổng Tư lệnh quân đội mới. Đối mặt lực lượng có âm mưu đảo chính, tân Tổng Tư lệnh Jose Wilson Sanchez đã ra lệnh cho các binh sĩ do Tướng Zuniga cầm đầu rút lui. Ngay sau đó, các xe bọc thép và binh sĩ đã rút khỏi khu vực chung quanh Phủ Tổng thống.
Trước thông tin về âm mưu đảo chính quân sự tại Bolivia, lãnh đạo Liên hợp quốc và nhiều quốc gia đã lên tiếng quan ngại. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres bày tỏ lo ngại sâu sắc trước các thông tin về âm mưu đảo chính quân sự ở Bolivia, kêu gọi bảo vệ trật tự hiến pháp và duy trì hòa bình ở quốc gia này. Tổng Thư ký Tổ chức các quốc gia châu Mỹ Luis Almagro lên án mạnh mẽ vụ đảo chính ở Bolivia, nhấn mạnh quân đội phải phục vụ chính quyền dân sự được bầu cử hợp pháp.
Bộ Ngoại giao Nga lên án mạnh mẽ âm mưu đảo chính quân sự ở Bolivia và khẳng định sự ủng hộ đối với Chính phủ Tổng thống Luis Arce, đồng thời phản đối bất cứ sự can thiệp phá hoại nào từ bên ngoài vào công việc nội bộ của Bolivia và các quốc gia khác. Tổng thống Chile Gabriel Boric bày tỏ lo lắng về tình hình ở Bolivia, đồng thời khẳng định ủng hộ nền dân chủ và chính quyền hợp pháp của Tổng thống Luis Arce.
Tổng thống Mexico Lopez Obrador và người đồng cấp Paraguay Santiago Pena kêu gọi tôn trọng dân chủ và pháp quyền ở Bolivia. Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell lên án bất kỳ âm mưu nào nhằm phá vỡ trật tự hiến pháp ở Bolivia và lật đổ chính phủ được dân bầu. Các nhà lãnh đạo Ecuador, Peru, Colombia, Venezuela… kêu gọi tôn trọng nền dân chủ.
Ngay sau vụ việc, Tướng Zuniga đã bị buộc tội khủng bố. Lệnh bắt giữ công bố trên Đài Truyền hình Bolivia nêu rõ, Tướng Zuniga và những người tham gia âm mưu đảo chính bị cáo buộc “thực hiện hành vi khủng bố và nổi dậy vũ trang chống an ninh công cộng và chủ quyền nhà nước”. Đài Truyền hình Bolivia trước đó phát hình ảnh Tướng Zuniga bị cảnh sát áp giải khỏi tòa nhà Bộ Tổng tham mưu.
Bộ trưởng Tư pháp và Minh bạch thể chế Bolivia, ông Ivan Lima Magne cho biết, Tướng Zuniga, người cầm đầu âm mưu đảo chính ở quốc gia Nam Mỹ này, có thể bị kết án từ 15-20 năm tù. Bộ trưởng Magne thông báo cơ quan chức năng đã khởi tố vụ án hình sự, đồng thời cho biết bộ sẽ đề nghị mức án cao nhất cho các tội danh liên quan đối với Tướng Zuniga vì đã “chủ ý tấn công nền dân chủ và Hiến pháp”.
Trong khi đó, Bộ trưởng Nội vụ Bolivia Carlos Eduardo Castillo xác nhận, cảnh sát nước này đã bắt giữ ít nhất 17 sĩ quan quân đội có dính líu âm mưu đảo chính. Theo ông Castillo, cảnh sát Bolivia có đủ thông tin về toàn bộ mạng lưới liên quan âm mưu đảo chính, đồng thời tiết lộ rằng các lời khai cho thấy âm mưu đảo chính được lên kế hoạch từ tháng 5 vừa qua.