Giải pháp quản lý 18.800ha đất lâm nghiệp ở vùng biên Đắk Nông

Từ năm 2016 đến nay, UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành 16 quyết định, thu hồi hơn 18.800ha đất lâm nghiệp bàn giao về cho địa phương quản lý.

Trong đó, hơn 16.300ha đất của các nông, lâm trường và hơn 2.500ha đất của các doanh nghiệp có sai phạm. Trước khi thu hồi, hầu hết diện tích này chưa được đo đạc, lập phương án sử dụng đất, gây khó khăn cho quá trình tiếp quản và quản lý sau này.

Sau khi được bàn giao, huyện Tuy Đức đã triển khai lập quy hoạch, xây dựng phương án sản xuất gắn với quy hoạch ba loại rừng tại một số khu vực. Một phần diện tích đã giao cho hộ gia đình, tổ chức sử dụng, góp phần giải quyết đất ở, đất sản xuất.

Theo quy hoạch đến năm 2030, Tuy Đức dự kiến dành 1.000ha để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tạo nền tảng cho sản xuất hiện đại.

Đồng thời, các khu vực rừng bị xâm phạm cũng được trồng lại cây công nghiệp, cây lâm nghiệp nhằm bảo vệ môi trường và gia tăng độ che phủ rừng.

Trong năm 2023 - 2024, công tác đo đạc địa chính đã được thực hiện trên 14.872,55 ha đất tại ba xã Quảng Trực, Quảng Tân và Đắk Ngo. Đây là bước tiến quan trọng trong việc xác định ranh giới đất đai, đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan và giảm thiểu tranh chấp.

Tuy nhiên, công tác quản lý đất nông, lâm trường tại Tuy Đức hiện vẫn gặp nhiều khó khăn. Hồ sơ địa chính chưa đầy đủ, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn hạn chế.

Tình trạng tranh chấp, lấn chiếm đất vẫn diễn ra phức tạp, nhiều diện tích bị sử dụng trái phép, cho thuê, chuyển nhượng sai quy định.

Đặc biệt, đất bàn giao về địa phương chủ yếu là đất đã từng được giao khoán, liên doanh, liên kết hoặc bị lấn chiếm. Việc xác định đối tượng giao đất trở nên phức tạp, kéo theo nhiều tranh chấp, khiếu kiện kéo dài.

Bên cạnh đó, nhiều công trình xây dựng sau ngày 1/7/2014 không phù hợp quy hoạch nhưng có giá trị tài sản lớn, gây khó khăn trong công tác xử lý, bồi thường.

Việc thu hồi đất để phân bổ lại cho các đối tượng ưu tiên cũng gặp trở ngại do tình trạng mua bán, chuyển nhượng đất giao khoán trước đây chưa được giải quyết dứt điểm.

Một vấn đề lớn khác là cơ chế pháp lý chưa hoàn thiện. Luật Đất đai 2024 chưa có hướng dẫn cụ thể về quản lý, sử dụng đất thu hồi từ các công ty vi phạm, gây lúng túng trong lập phương án sử dụng đất. Điều này ảnh hưởng đến quá trình triển khai quy hoạch, bố trí đất và xử lý tranh chấp.

Để tháo gỡ những khó khăn này, UBND huyện Tuy Đức xác định cần đẩy nhanh tiến độ đo đạc, lập bản đồ địa chính để xây dựng phương án sử dụng đất phù hợp với thực tế.

Công tác xử lý vi phạm cần quyết liệt hơn, tránh tình trạng lấn chiếm, sử dụng đất sai mục đích kéo dài. Cần có cơ chế rõ ràng để giải quyết các trường hợp đã xây dựng công trình trên đất thu hồi, đảm bảo quyền lợi cho người dân nhưng vẫn giữ nghiêm kỷ cương pháp luật.

Lãnh đạo UBND huyện Tuy Đức cho hay, chúng tôi xác định cần huy động sự tham gia của cộng đồng trong quản lý, bảo vệ rừng và sử dụng đất hiệu quả.

Việc bố trí kinh phí hợp lý cho công tác đo đạc, xác định ranh giới, lập quy hoạch là giải pháp quan trọng nhằm đảm bảo công tác quản lý đất đạt hiệu quả cao hơn.